Yağma Suçu (Gasp) Suçu Nedir? (TCK 148)
Yağma suçu hırsızlık ve cebir kullanma suçlarının bir araya gelmesinden oluştuğu ve her iki suç da birbirinden farklı hukuki değerleri koruma altına aldığından yağma suçu karma nitelikte bir suçtur.
Bu suç Türk Ceza Kanunu'nun 148. Maddesinde düzenlenmiştir. Yağma suçu kişiyi tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılmaktır. Burada bahsedilen cebir ve tehdit unsurlarının bedene yönelik olması gerekir ama bedene temas şart değildir.
Yağma suçunda malın alınması derken kastedilen şey hırsızlık suçu ile paraleldir. Bu noktada kastedilen malın failin eline geçmesi genel olarak esastır. Bu suçun tamamlanmış olması için malın teslim edilmiş olması gerekir.
Bu suçun faili ve mağduru herkes olabilir. Ancak cebir ya da tehdidin hissedilebilir olması gerektiğinden mağdurun suçun işlenmesi anında yaşıyor olması gerekir. Mağdur öldükten sonra malın alınması ile oluşacakla suç hırsızlık suçudur.
Yağma Suçunun Cezası
Yağma suçu Türk Ceza Kanununun 148. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre:
- Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun, kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesi halinde de aynı ceza verilir.
- Mağdurun, herhangi bir vasıta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yağma suçunda cebir sayılır.
Yağma Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi
Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir.
Yağma suçunun cezası 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası olduğu için, yağma suçunun adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.
Gasp Suçunda Ceza İndirimi
Türk Ceza Kanunun 150. Maddesinin birinci fıkrasına göre:
- Yağma suçunun kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil etmesi amacıyla işlenmesi cezayı hafifleten haldir.
Yağma - Gasp Suçunda Cezayı Artıran Haller
Yağma suçunda cezayı arttıran haller Türk Ceza Kanunu 149. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre:
Yağma suçunun;
- Silahla,
- Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle,
- Birden fazla kişi tarafından birlikte,
- Yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde,
- Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
- Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
- Suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla,
- Gece vaktinde,
İşlenmesi halinde, fail hakkında on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Yağma Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının (HAGB) amacı kişileri ıslah etmektir. İki yıl veya altında olan hapis cezalarının varlığı halinde kişilere belirli bir denetim süresi verilir. Bu süre içerisinde failin kurallara uygun hareket etmesi sonucunda verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmayarak ortadan kalkar ve adli sicil kaydında da görülmez.
Yağma suçunun cezası 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası olduğu için, yağma suçu hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi mümkün değildir.
Yağma Suçu Zamanaşımı
Yağma suçunun ve TCK 149’da düzenlenen nitelikli hallerinin dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren 15 yıldır.
Bu süre geçtikten sonra dava açma hakkı düşer.
Yağma Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulanabilir.
Yağma suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilmektedir.
Fail mağduru uğrattığı zararı gidermek amacıyla aynen iade veya tazmin yoluyla zararı gidermesi halinde etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanması için yeterlidir.
Yağma suçunda suçun işlenmesinden ve fakat dava açılmadan önce etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanırsa verilecek ceza yarı oranında indirilir.
Eğer fava açıldıktan ve fakat hüküm verilmeden önce etkin pişmanlıktan yararlanılabilirse verilecek ceza 3’te 1’i oranında indirilir.
Yağma Suçu Şikâyet Süresi
Yağma suçu şikâyete bağlı olan suçlardan değildir. Soruşturması ve kovuşturması adli makamlarca kendiliğinden yapılır. Dolayısıyla bu suç için bir şikâyet süresi yoktur. Ancak dava zamanaşımı süresi olan 15 yıl içinde her zaman şikayette bulunulabilir.
Yağma Suçunda Uzlaşma
Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. Şikâyetten vazgeçme değildir.
Yağma suçu CMK madde 253 fıkra 1’de sayılan suçlardan biri olmadığından yani uzlaştırma kapsamına giren suçlar kategorisine girmediği için tarafların uzlaşması halinde bile ceza davası devam edebilecektir.
Yağma Suçunda İştirak
Yağma suçu iştirak bakımından bir özellik göstermez. İştirak kavramına ilişkin Türk Ceza Kanununun 37 ve 41. Maddeleri arasındaki genel düzenlemeleri burada uygulanacaktır.
Yağma Suçunda Şikâyetten Vazgeçme
Yağma suçu şikâyete bağlı suçlardan değildir. Bu nedenle, şikâyetten vazgeçme açılan davanın düşmesine veya verilen cezadan daha az bir cezaya hükmedilmesine yol açmaz. Suçun işlendiği savcılık tarafından herhangi bir şekilde öğrenildiğinde resen yani kendiliğinden soruşturma başlatılmalıdır.
Yağma Suçunda Görevli Mahkeme
Gasp suçunda yargılama ile görevli olan mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Yağma Suçu Sık Sorulan Sorular
Gasp Cezası Kaç Yıl 2022?
Gasp suçunun cezası Türk Ceza Kanununun 148. Maddesine göre:
- Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun, kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesi halinde de aynı ceza verilir.
- Mağdurun, herhangi bir vasıta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hale getirilmesi de, yağma suçunda cebir sayılır.
Nitelikli Gasp Ne Demek?
Nitelikli yağma suçunun oluşması için suçun:
- Silahla,
- Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle,
- Birden fazla kişi tarafından birlikte,
- Yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde,
- Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
- Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,
- Suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla,
- Gece vaktinde,
İşlenmesi gerekir. Bu hallerde verilecek ceza miktarı artacaktır.
Gasp Yapan Kaç Yıl Ceza Alır?
Gasp suçunun basit halinin cezası altı yıldan on yıla kadar hapis cezasıdır.
Silahlı Gasp Cezası Nedir?
Gasp suçunun silahla işlenmesi hainde verilecek ceza on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasıdır.
Gasp Cezası Paraya Çevrilebilir Mi?
Türk Ceza Kanununun sistematiğinde verilen hapis cezasının para cezasına çevrilmesi için bazı koşulların gerçekleşmesi gerekir. Gasp suçuna verilecek hapis cezasının miktarının uzunluğu para cezasına çevirmek için fazladır. Dolayısıyla bu suç adli para cezasına çevrilemeyecektir.
Nitelikli Yağma Suçundan Beraat Alınabilir Mi?
Şatların gerçekleşmesi durumunda suçun faili gasp suçundan beraat alabilir. Sanık hakkında beraat kararı verilmesi gerektiği yerde aksine bir karar verildiği hallerde kanun yollarına başvurulabilir.
Yağma Suçu Yargıtay Kararları
Yargıtay 6. Ceza Dairesi - Karar : 2016/4925
“Yağma” suçu yönünden ise, somut olayda bizzat yağma anını gören tanık bulunmamaktadır. Suçun konusu, katılan/ mağdurenin çantasından ve komidin çekmecesinden alındığı iddia edilen toplam 280.-TL paradır. Sadece fiziki paranın yağmalanması olaylarında olay anına ilişkin olarak, yağmalanan haksız kredi kartının kullanımı ve banka ATM’lerinden sahibi yerine para çekme gibi durumlarda olduğu gibi başkaca herhangi bir maddi delil de sözkonusu olamamaktadır. Yağma olayları genelde tanığı bulunmaksızın meydana gelmekte, bu nedenle mağdur beyanı ve teşhisi önem kazanmaktadır. Olayımızda da yağma anının tanığı bulunmadığı için, sanığın suç teşkil eden haksız fiilinin belirlenmesinde ve hukuki nitelendirilmesinde olayın aynı zamanda tek tanığı olan mağdurun anlatımı öne çıkmaktadır. Kaldı ki, bütün diğer delillerle, katılan/mağdurenin iddiaları birebir doğrulanmış, beyanlarının oluşa uygun bulunduğu anlaşılmış bulunmaktadır (Yargıtay 6. Ceza Dairesi - Karar : 2016/4925).
Yargıtay 6. Ceza Dairesi -Karar : 2019/3305
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 26.03.2013 günlü, 2012/6-1232 Esas ve 2013/106 sayılı kararı ışığında, sanıkların mağdurdan yağmalamak suretiyle elde ettikleri cep telefonunu sattıkları …‘ün adresini göstermeleri sonucunda kolluk görevlilerinin telefonu temin edip, mağdura iade ettiklerinin anlaşılması karşısında; yağmalanan malın üçüncü kişiye satılması halinde, failin, bizzat pişmanlık göstererek, mağdurun zararını tazmin etmesi yanında satın alan iyi niyetli ise, satın alanın zararını da gidermesi; kötü niyetli ise, satın alandan elde ettiği para veya sağladığı menfaati kazanç müsaderesine konu edilmek üzere soruşturma makamlarına teslim etmesi gerektiğinden; öncelikle sanıklardan telefonu satın alan iyi niyetli üçüncü kişinin zararının giderilip giderilmediği araştırılıp, sonucuna göre sanıkların hukuki durumunun takdiri gerektiği düşünülmeden, eksik inceleme ile yetinilip, TCK’nin 168/3. maddesinin uygulama koşullarının karar yerinde tartışmasız bırakılması, bozma nedenidir (Yargıtay 6. Ceza Dairesi -Karar : 2019/3305).