İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Ehliyetsiz araç kullanmak hem aracı kullanan kişi için hem trafikteki diğer kişiler için büyük risk oluşturan bir durumdur. Ehliyeti olmadan trafiğe çıkan kişi ile aracın sahibi farklı ise ehliyetsiz araç kullanan kişiye de aracın sahibine de ceza kesilir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Sürücü belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 36’ ncı maddesi uyarınca motorlu araçların karayollarında kullanılması ancak sürücü belgesi, yani ehliyetin varlığı ile mümkündür. İlgili madde hükmü şu şekildedir:
“Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Araçlar, Yönetmelikte sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir.
Buna göre;
Sürücü belgesi olmayanların,
Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alınanların,
2) Sürücü belgesi iptal edilenlerin,
araç kullanarak trafiğe çıktıklarının tespiti hâlinde, bu kişilere 1.407 Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.”
Ehliyeti olmadan trafiğe çıkan kişi ile aracın sahibi farklı ise ehliyetsiz araç kullanan kişiye de aracın sahibine de ceza kesilir. 2024'de ehliyetsiz araç kullanma cezası ise 12.977 TL'dir.
Ehliyetsiz araba kullanma cezası 2022 yılında 3.674 TL iken; 2023 yılında 8.190 TL'dir. Ehliyetsiz araç kullanma cezası 2024 yılında 2024 yılında 12.978 TL'ye kadar artırılmıştır.
Ehliyeti olduğu halde veya ehliyete hak kazanmadan trafiğe çıkan kişilere verilecek para cezası aynıdır. Ehliyetsiz araç kullanma 3 şekilde karşımıza çıkar. Bunlar;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu madde 36’ya göre araç kullanmak için sürücü belgesine sahip olmak gerekmektedir. Aksi takdirde ehliyetsiz araç kullananlar hakkında trafik görevlileri idari para cezası uygulayacaktır.
Süresi birmiş ehliyet ile trafiğe çıkılması durumunda yetkili makamların tespitiyle verilecek idari para cezası 2024 yılı için 2.610 TL'dir. Süresi bitmiş ehliyetle araç kullanılması durumunda sadece sürücüye ceza verilir, araç sahibine ceza uygulanmaz.
Alkollü ve ehliyetsiz araç kullanma cezası iki farklı yaptırım gerektiren suçtur. Alkollü araç kullanma cezası için 6439 TL idari para cezası verilirken aynı zamanda ehliyetsiz araç kullanma cezası olarak 12.977 TL idari para cezası da verilir. İdari para cezasının yanı sıra araç trafikten men edilerek otoparka çekilir. Yani alkolden ve ehliyetsizlikten iki ayrı ceza uygulanır, alkollü ve ehliyetsiz araç kullanma cezası 19.416 TL ‘dir . 30 gün içinde ödenir ise %25 indirim uygulanır.
2024'de ehliyetsiz araç kullanma cezası ise 12.977 TL'dir.
5326 Sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27. Maddesine göre:
Ehliyetsiz araç kullanan sürücüler hakkında uygulanan para cezasına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde, sulh ceza mahkemesine itiraz başvurusunda bulunulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idarî yaptırım kararı kesinleşir. Başvuru, bizzat, kanunî temsilci veya avukat tarafından sulh ceza mahkemesine verilecek bir dilekçe ile yapılır. Başvuru dilekçesi, iki nüsha olarak verilir. Başvuru dilekçesinde trafik cezasına ilişkin bilgiler, bu karara karşı ileri sürülen deliller açık bir şekilde gösterilir.
Trafik cezası ödeme işlemleri vergi dairesi yada Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden yapılabilmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden de yapılabilir
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 15/2. maddesine göre:
Aynı kabahatin birden fazla işlenmesi halinde her bir kabahatle ilgili olarak ayrı ayrı idarî para cezası verilir. Kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, bu nedenle idarî yaptırım kararı verilinceye kadar fiil tek sayılır.
2 kez ehliyetsiz araç kullanma cezası da aynı koşullarda incelenir.
18 Yaş Altı Kişilerin Ehliyetsiz Araç Kullanma Cezası
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 76. maddesine göre M, A1 ve B1 sınıfı sürücü belgelerini alabilmek için 16 yaşını bitirmiş olmak yeterlidir. Bunun dışındaki sınıf sürücü belgeleri için en az 18 yaşını bitirmiş olmak (bazı sınıflar için daha yüksek yaş şartı aranır) şarttır.
18 yaş altı ehliyetsiz araç kullanma cezası 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 11’inci maddesine göre:
Fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmamış çocuk hakkında herhangi bir idarî para cezası uygulanamaz Bu çocuklara araç kullandıran araç sahipleri para cezasının muhatabı olacaklardır.
16 yaşını bitirip M, A1 ve B1 ehliyetlerine hak kazanabilen ancak bu ehliyetleri almadan veya diğer sınıflara dahil araçları ehliyetsiz olarak kullandığı tespit edilen kişiler hakkında 1228 TL (%25 indirimli 921 TL) idari para cezası uygulanacaktır.
Ehliyetsiz Araç Kullanmanın Cezası Kime Kesilir?
Ehliyetsiz araç süren kişi 15 yaşından büyük ise hem ehliyetsiz aracı süren kişiye hem de ehliyetsiz sürülen aracın tescil sahibine ayrı ayrı ceza verilmektedir.