Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu Nedir?
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu Türk Ceza Kanununun 260. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu suç kamu idaresinin güvenilirliğine ve işleyişine karşı suçlar kategorisinde yer alır. Suç ile korunan hukuki değer kamu idaresine duyulan güven ve saygınlıktır. Suçu işleyen kamu görevlilerinin sayısının 3ten fazla olması gerekir. Aksi halde ceza verilmeyecektir. Maddeye göre kamu görevlilerinin hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk etmeleri, görevlerine gelmemeleri, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmamaları veya yavaşlatmaları suçtur.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunun Unsurları
Kamu görevlilerinin hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde,
- Görevlerini terk etmeleri,
- Görevlerine gelmemeleri,
- Görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmamaları veya yavaşlatmaları suç olarak tanımlanmıştır.
Suçun oluşabilmesi için en az 4 kişinin bir arada suç oluşturan fiilleri icra etmeleri gerekir. Aksi halde suç oluşmayacaktır.
Suç kastla işlenebilen suçlardandır. Suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir. Suçun faili ancak kamu görevlisi olabilir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunun Cezası
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu Türk Ceza Kanununun 260. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre suçun cezası:
- Hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmayan veya yavaşlatan kamu görevlilerinin her biri hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. Kamu görevlisi sayısının üçten fazla olmaması halinde cezaya hükmolunmaz.
- Kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kısa süreli iş bırakmaları veya yavaşlatmaları halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza da verilmeyebilir.
Görüldüğü üzere maddesin ikinci fıkrasında düzenlenen halinin gerçekleşmesi halde verilecek ceza hâkimin takdirindedir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Ceza İndirimi
Türk Ceza Kanununun 260. Maddesinin ikinci fıkrası uyarınca kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kısa süreli iş bırakmaları veya yavaşlatmaları halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza da verilmeyebilir. Bu noktada hâkim kamu görevlilerinin toplu bir şekilde kısa süreli iş bırakmaları veya işi yavaşlatmaları halinde yaşatılan haksızlığın oranını göz önünde bulundurarak cezada indirim yapma ya da hiçbir cezaya hükmetmeme konusunda takdir yetkisine sahiptir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Cezayı Artıran Haller
Türk Ceza Kanununun 260. Maddesinde yer alan kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu bakımından özel olarak cezayı artıran bir hal öngörülmemiştir. Türk Ceza Kanununun genel hükümler bölümünde yer alan cezayı artıran haller meydana geldiğinde öngörülen ceza artışı bu suç için de uygulanacaktır.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu Zamanaşımı
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu Şikâyet Süresi
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu şikâyete bağlı bir suç değildir. Dolayısıyla soruşturması savcılık tarafından resen yani kendiliğinden yapılır. Şikâyete bağlı olmayan bir suç olmasından ötürü şikâyet değil ihbar yapılır. İhbar ise bir süre ile sınırlı değildir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Şikâyetten Vazgeçme
Şikâyetten vazgeçme açılan davanın düşmesine veya verilen cezadan daha az bir cezaya hükmedilmesine yol açmaz. Suçun işlendiği savcılık tarafından herhangi bir şekilde öğrenildiğinde resen yani kendiliğinden soruşturma başlatılmalıdır. Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu şikâyete bağlı bir suç değildir. Bu sebeple şikâyetten vazgeçilmesi soruşturmayı veya kovuşturmayı durdurmayacaktır.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi
Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Bunun yanında belirtilmelidir ki adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür. Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu neticesinde hükmedilen hapis cezasının miktarı 1 yıl veya daha az olursa hapis cezası adli para cezasına çevrilebilecektir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının (HAGB) amacı kişileri ıslah etmektir. İki yıl veya altında olan hapis cezalarının varlığı halinde kişilere belirli bir denetim süresi verilir. Bu süre içerisinde failin kurallara uygun hareket etmesi sonucunda verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmayarak ortadan kalkar ve adli sicil kaydında da görülmez. Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu neticesinde verilecek ceza miktarı koşullara uyduğunda HAGB kararı verilmesi mümkündür
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulanabilir. Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu açısından kanunda etkin pişmanlık hükmü bulunmamaktadır.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Uzlaşma
Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. Uzlaşmaya tabii olan suçlar kanunda sayılmıştır. Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu uzlaşmaya tabi suçlardan değildir. Tarafların kendi aralarında uzlaşma sağlamış olmaları soruşturma veya kovuşturmaya etki etmeyecektir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda İştirak
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçunda müşterek faillik söz konusudur. Suçun işlenebilmesi için en az 4 kamu görevlisinin bulunması ve suçun faili olmaları gerekir.
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçunda Görevli Mahkeme
Kamu görevinin terki veya yapılmaması suçu için yargılama görevi Asliye Ceza Mahkemesinindir.
