Hakkımızda

Avukat Mehmet Genç

İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.

Devamını Oku
Vergi Kaçakçılığı Suçu ve Cezası

Vergi Kaçakçılığı Suçu Nedir?

Vergi Usul Kanunu'nun 359. Maddesinde vergi kaçakçılığı suçu yer alır.  Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok etmek veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koymak veya hiç yaprak koymamak veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlemek veya bu belgeleri kullanmak vergi kaçakçılığı suçunu oluşturur.

Vergi Kaçakçılığı Suçunun Unsurları

Suçu oluşturan fiiller şu şekildedir:

  • Defter, kayıt ve belgeleri tahrif etmek veya gizlemek: Vergi yükümlülüğü bulunan kişinin saklaması gereken defterdeki bilgileri ve kayıtları anlamada güçlük oluşturacak şekilde karalaması, silmesi suçun oluşmasına sebep olur. Kişi bilgilerin anlaşılmasını zorlaştırmakta ve okumasını güç hale getirmektedir.
  • Yanıltıcı olarak düzenlenen belgeleri kullanma: Gerçeğe aykırı olarak düzenlenen belgeleri kullanmak suç teşkil eder. Örneğin satışı olan bir malın fiyatında gerçeğe aykırı düzenleme yapmak.
  • Gerçek olmayan ve konu ile ilgisi olmayan kişiler adına hesap açmak: Örneğin gerçek hayatta olmayan ancak var gibi gösterdiği müşteriye malları sattığını göstermek vergi kaçakçılığı suçunu oluşturur.
  • Defter ve kayıtlarda muhasebe ve hesap hileleri yapmak: Tutmanın zorunlu olduğu yevmiye, envanter defteri gibi kayıtlarda yapılan hesaplama hileleri suç oluşturur.
  • Çift defter tutmak: Tutmayı kanunların zorunlu kıldığı haller dışında ticari işlemlerin kaydedildiği farklı özel defterler tutulması suçun oluşmasına neden olur.
  • Defter kayıt ve bilgilerini gizlemek: Vergi incelemesi esnasında noter tarafından onaylanan vergi ile alakalı bilgileri içeren kayıtların defter veya belgelerin yetkilere ibraz edilmemesi ve saklanması suç oluşturur.

Vergi Kaçakçılığı Suçunun Cezası

  • Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, 
  • Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar 
  • Defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler, 
  • Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler 
  • Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar.

Hakkında on sekiz aydan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

  • Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar.
  • Hiç yaprak koymayanlar .
  • Belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar.

üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası alırlar.

Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde 

  • Basanlar
  • Bilerek kullananlar 

iki yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası alılar.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Ceza İndirimi

Yukarıdaki fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde  ceza yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise ceza üçte bir oranında inecektir.

Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda hakim vereceği cezayı yarı oranda indirir. 

Ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kişinin kanun yollarına başvurmamış olması, başvurmuşsa vazgeçmesi gerekir. 

359. Maddede yazılı suçların işlenişine iştirak eden suç ortaklarının bu suçların işlenmesinde menfaatinin bulunmaması halinde, Türk Ceza Kanununun suça iştirak hükümlerine göre hakkında verilen cezayı hakim, yarı oranda indirir.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Cezayı Artıran Haller

Vergi kaçakçılığı suçunun birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Zamanaşımı

Bu suç şikâyete bağlı suçlardan değildir. Dolayısıyla herhangi bir şikâyet süresi yoktur. 

Dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Şikayet Süresi

Şikayete tabii olan suçlar arasında vergi kaçakçılığı suçu yer almaz. Soruşturması ve kovuşturması adli makamlar tarafından gerçekleşir. Dolayısıyla herhangi bir şikâyet süresi yoktur. Ancak dava zamanaşımı süresi olan 8 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde şikâyette bulunmak gerekir. Bu süreler geçtikten sonra şikâyet hakkı düşer.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Şikayetten Vazgeçme

Bu suç şikâyete bağlı suçlardan değildir. Şikâyetten vazgeçme açılan davanın düşmesine veya verilen cezadan daha az bir cezaya hükmedilmesine yol açmaz. Suçun işlendiği savcılık tarafından herhangi bir şekilde öğrenildiğinde resen yani kendiliğinden soruşturma başlatılmalıdır.

Vergi Kaçakçılığı Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Bunun yanında belirtilmelidir ki adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür.

Vergi kaçakçılığı suçlarının ceza miktarı nedeniyle hükmedilen hapis cezası, adli para cezasına çevrilemez.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının (HAGB) amacı kişileri ıslah etmektir. İki yıl veya altında olan hapis cezalarının varlığı halinde kişilere belirli bir denetim süresi verilir. Bu süre içerisinde failin kurallara uygun hareket etmesi sonucunda verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmayarak ortadan kalkar ve adli sicil kaydında da görülmez.

Vergi kaçakçılığı suçu nedeniyle verilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı vermek mümkündür.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir.

Soruşturma evresinde:

  • Tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının ödenmesi halinde hakim cezayı yarı oranda indirir.

Kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise verilen ceza üçte bir oranında iner.

Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda verilecek ceza yarı oranında indirilir.

Ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kişinin kanun yollarına başvurmamış olması, başvurmuşsa vazgeçmesi gerekir. 

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Uzlaşma

Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur.  Şikâyetten vazgeçme değildir. Vergi kaçakçılığı suçu uzlaştırma kapsamında olan bir suç değildir.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda İştirak

Suça iştirak, bir suç işleme kararının icrası esnasında birden fazla kişi ile birlikte fikir ve eylem birliği içinde birlikte suç işlenmesidir.

Vergi Usul Kanununda vergi kaçakçılığı suçu bakımından iştirak ile ilgili şöyle bir düzenleme mevcuttur:

359. Maddede yazılı suçların işlenişine iştirak eden suç ortaklarının bu suçların işlenmesinde menfaatinin bulunmaması halinde, Türk Ceza Kanununun suça iştirak hükümlerine göre hakkında verilen cezayı hakim, yarı oranda indirir.

Vergi Kaçakçılığı Suçunda Görevli Mahkeme

Asliye Ceza Mahkemelerinin vergi kaçakçılığı suçunun yargılamasını yapma görevi bulunur.



Şimdi ara