Borçlu ve alacaklı ilişkilerini konu alan icra ve iflas hukuku, alacaklı olan kişi ile borcunu ödemeyen borçlu arasındaki hukuki işlemleri, alacaklının borcunu nasıl geri alabileceğini gösteren bir hukuk dalıdır. Alacaklının borçlu aleyhine açacağı icra takipleri, gereken şartlar oluşmuşsa iflas davaları ve tüm bunların hangi kanuni işlemlerle yapılası gerektiğine icra iflas kanunu ve icra iflas hukuku belirlemektedir .
Alacaklının borçlu aleyhine icra takibi başlatması her ne kadar önemliyse, bu işlemlerin nasıl ve ne şekilde yapacağı da bir o kadar önemlidir. Hukuken geçerli icra takiplerinden sonra sonuç alınmadıysa eğer haciz işlemlerinin ne şekillerde yapılması gerektiği konular da yine icra ve iflas hukukunun açıkladığı konulardır. Borcunu ödemeyen borçlunun üzerinde bulunan taşınır ve taşınmazlarının icra dairesince haciz işlemi uygulanması ve bu hacizle birlikte ilgili malların satışını ve alacaklının borcunun tahsiline kadar olan tüm süreçlerini icra ve iflas hukuu ele alarak açıklar.
Borcunu ödemeyen borçluların malvarlıkları üzerine konulan hacizler ya da banka hesabı blokeleri icra hukukunun alanına girerken ; iflas davalarında iflas eden borçlu kişinin tüm mal varlığına el konulması söz konusudur. İflas davalarında borçlunun maddi kaybı olduğu kadar manevi kaybı da söz konusudur. Onur iadesi işlemi Resmi Gazete'de itibarın iadesine dair mahkemenin vereceği kararı ve yayınlanması ile mümkün olan durumlardır.
İcra işlemlerinde takip kararının icra dairesince çıkarılması yeterlidir ancak iflas davalarında iflas kararına ve sürece ilişkin ticaret mahkemelerinin kararı gerekmektedir. Mahkeme kararı olmadan iflasın sonuçlanması mümkün değildir.
Borçlu ile alacaklı arasındaki alacak kavramının bir çok çeşidi olabilmektedir. Bu alacak bir para borcu olabileceği gibi, boşanan eşin dava sonunda hak kazandığı bir nafaka da olabilmektedir.
Borçlu eğer borcun kendisine ait olmadığını , senet borcundan kaynaklanan icra takiplerinde de senetteki imzanın kendisine ait olmadığını düşünüyorsa yahut borcu olduğunu kabul ediyorsa ve miktarın yanlış olduğunu düşünüyorsa borçlu bu borca yasal süresi içerisinde itiraz etmelidir. İtiraz süresi içerisinde ve şartlara uygun olarak yapılmışsa icra takibi durur. Bu durumda icra takibini başlatan alacaklı borçlunun borcunu ispat etmek için icra dairesine farklı belgeler de sunamazsa itirazın kaldırılması için itirazın iptali davası açması gerekmektedir.
İcra takibi ilamlı ve ilamsız olarak açılabilmektedir. İlam yani mahkeme kararı ile alınmak istenen bir meblağı almak için ilamlı icra takibi başlatılır. Elinde mahkeme kararı olmayan kişinin açtığı icra takibine de ilamsız icra takibi denilmektedir. İlamsız icra takibinde de üç farklı icra takibi açma şekli vardır. Bunlar ;
► Genel haciz yoluyla açılan icra takibi, takip,
► Çek,bono ve poliçelere yönelik olarak haciz yoluyla icra takibi,
► Kiralanan taşınmazın ödenmemiş kiralarına yönelik başlatılan icra takibi.
İcra hukuku borcunu ödememiş olan borçlunun borcunu ödemesi için devlet zoru kullanılarak alınması işlemidir. Devlet ve hukuk sistemi burada alacaklının hak kaybına uğramaması açısından borcunu ödemeyen kişinin taşınır ve taşınmaz mallarına haciz koyma işlemi ile borcun tahsil edilmesini sağlar.
Alacaklının borçludan borcunu alabilmesi hukuki yollara başvurup için icra takibi başlatması gerekir. İcra takibi ile borcun ana parası , varsa işlemiş faizi ve dosya masrafları ile toplam borç borçluya tebliğ olur. Borçlu da bu tebligata karşılık 7 gün içerisinde borcu ödeme süresi içerisinde ödeyebilir. Borçlu borcu ödemezse ve süresi içerisinde borca itiraz etmezse dosya borç kesinleşir .
Borç kesinleştiğinde alacaklı borçlunun malvarlığının üzerine haciz koydurabilir. Eğer borçlu tüm bu aşamalarda borcu ile alakalı bir adımda bulunmadıysa ve gereken itirazları yapmadıysa malvarlığı satışa çıkartılır. Satıştan sonra da icra dairesinin bünyesine geçen paradan icra dosyasındaki tüm bakiye alacaklıya gönderilir. Alacaklı da parasını böylece borçludan tahsil etmiş olur.
Konkordatoyu kısaca borçlunun alacaklıları ile anlaşma yapmasıdır. Bu anlaşma mahkleme gözetiminde ve denetiminde gerçekleşir. Borcun belli bir oranının ödenmesi halinde borcun sona ermesi konkordato ile mümkün olmaktadır. Konkordato sözlükte borç anlaşması yahut iflas anlaşması olarak karşımıza çıkmaktadır.
Konkordato da borçlu ve alacaklı menfaatlerinin ortak düşünülmesi sonucunda ortaya çıkan bir hukuki anlaşmadır. Bu anlaşmada hem borçlu hem de alacaklı belirli fedakarlıklarda bulunarak borcun nasıl ödeneceği hususunda bir anlaşmaya giderler. Çünkü bazı borçlular borcunu ödemek istese dahi borcun tamamını ödeyemeyebilirler. Özellikle de birden fazla alacaklının olduğu durumlarda borçlu, bazı alacaklılar borçlarını tahsil ederken bazıları da tahsil edemeyebilmektedir. Konkordatonun burada sağladığı hukuki yarar da tarafların sulh yoluna yönlendirerek bu tür zararların meydana gelmemesini amaçlamaktır.
İcra ve iflas konularında detaylı bilgiler ancak bu konuda uzmanlaşan ve deneyim sahibi icra işiyle uğraşan avukatlardan yani icra avukatı ile mümkün olmaktadır. İcra avukatı size yaşadığınız durum hakkında detaylı bilgileri vermek ve hangi yolun izlenmesi gerektiği hakkında sizi yönlendirmek için önem arz etmektedir. Ancak alanında uzmanlaşmış avukatlar arasında en iyi icra avukatı ,en iyi boşanma avukatı gibi bir ayrım söz konusu olmamaktadır. İyilik göreceli bir kavramdır. İyi ve en iyi kavramları yerine işini sahiplenen ve yerine getiren avukatlar olarak adlandırmak en doğrusu olacaktır. İşini drüst bir şekilde yerine getiren her avukat iyidir.
İcra takibi dosyalarında borç borçlunun kendiliğinden de ödenir. Bu ödeme icra takibi işlemlerinden ayrı olarak yani haricen tahsil dediğimiz ödeme şeklidir. Ya da icra takibi dosyası süreç ile devam eder ve devlet malların satışı ile borcu tahsil eder. Her iki tahsil yönteminde de bu bakiye borçlar avukata ödenebilmektedir. Avukatların müvekkillerinden aldıkları vekaletnamelerde ahz-u kabz yetkisi yani bedeli tahsil etme yetkisi verilmektedir. Bu da kanuni bir yetkidir. Bir avukatın müvekkiline gelecek olan bedeli önce kendi hesabına alması şartları oluşmuşsa hukuki bir işlemdir. Borçlu icra borcunu , açıklama kısmına gerekli açıklamaları yaparak avukata da ödeyebilmektedir . Avukat bu bedeli de alacaklıya göndermekle mükelleftir.
İcra ve iflas dosyalarında görülen ve takip edilen işler için her yıl Türkiye Barolar Birliği asgari ücret tarifesi ile en alt alınması gereken ücretleri belirlemektedir.
Avukatların bu belirlenen ücretlerden daha ucuza çalışması yasaktır. Ancak dosyanın mahiyetine , sürece ve konuya göre bu alınacak olan icra avukatlık ücreti de değişkenlik gösterebilmektedir.
İcra ve iflas hukuku ve icra dosyasları açısından hukuk bürümuz profesyonel danışmanlık hizmeti vermektedir. Bu hizmetlerimizden bazıları ise şunlardır ;
İcra, iflas ve konkordato ile ilgili danışmanlık hizmeti almak isterseniz ; bizimle iletişime geçerek bilgi alabilirsiniz.