İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi taraflardan birinin bakıma ihtiyacı olan kişiye ölünceye kadar bakma ve onu gözetmekle diğer tarafı ise bir malvarlığı değerlerini devretme borcu yükleyen bir sözleşmedir. Bakım alacaklısı illaki mülkiyet hakkının devriyle yükümlü olmak durumunda değildir. Malvarlığı değeri üzerinde rehin veya intifa hakkı ile de borçlanabilir. Sözleşmenin tarafları bakım borçlusu ve bakım alacaklısıdır. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi kurulurken dikkatli olunması gereken bir sözleşmedir. Bu sebeple oluşma ihtimali bulunan hak kayıplarını önleme amacı ile bir avukat yardımının sağlanması oldukça önem taşır.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile alakalı düzenlemeler 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamındadır.
Bakım alacaklıları bakıma muhtaç ve çoğu zaman yaşlı ve hasta kişilerdir. Bu nedenle yanıltılması ve menfaatlerinin zarara uğratılmasını önlemek adına ölünceye kadar bakım sözleşmesi resmi şekil şartına tabiidir. Bu sözleşme miras sözleşmesi şeklinde yapılmalıdır. Miras sözleşmesini düzenleme yetkisi sulh hâkimi, noter veya kanunla yetkilendirilen kişilerdir. Bu sebeple ölünceye kadar bakım sözleşmesini de ancak sulh hâkimi, noter veya kanunla yetkilendirilen kişiler yapabilecektir. Aksi halde sözleşme şeklen noksan sayılacağından geçersiz olduğu kabul edilir.
Ölünceye kadar bakım sözleşmesi saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemeyecek şekilde düzenlenmelidir.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin konusu olan mallar bakım alacaklısının kendisine ait olan mallar olmalıdır. Eğer üçüncü bir kişiye aitse o kişinin de muvafakati gerekecektir. Bunun yanında bakım alacaklısı ileride malik olacağı malları da sözleşmeye konu edebilir.
Bakım alacaklısının malvarlığını veya malvarlığında bulunan bazı değerleri devretmekle yükümlüdür. Bakım alacaklısı, bakım borçlusunun ölünceye kadar bakıp gözetme yükümlülüğünü yerine getirilmesine karşılık, edimini sağlararası bir tasarrufla yerine getirir. Örneğin bir taşınmazını vaat etmişse bu borcunu tapuda devir ve temlik ederek yerine getirir. Bakım alacaklısı illaki mülkiyet hakkının devriyle yükümlü olmak durumunda değildir. Malvarlığı değeri üzerinde rehin veya intifa hakkı ile de borçlanabilir.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi karşılıklı iki tarafa da hak ve borçlar yükleyen bir sözleşmedir. Bakım borçlusu, bakıma muhtaç kişinin bakımı için gereken her türlü ihtiyacını karşılamalıdır. Bakım borçlusu bakma ve özen gösterme borcunu gereği gibi yerine getirmelidir.
Bakım borçlusuna bir taşınmazını devretmiş olan bakım alacaklısı kendisine sağlanan hakkı güvence altına almak amacıyla yasal ipotek hakkına sahiptir. Bu hak medeni kanunda düzenlenmiştir. Kişi bu hakkını tapu kütüğüne şerh ettirebilir. Tapu kütüğüne şerh ile birlikte iyiniyetli 3. Kişilerin iyiniyeti korunmayacaktır.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi karşılıklı iki tarafa da hak ve borçlar yükleyen bir sözleşmedir. Bakım borçlusu bakım alacaklısı ölünceye dek ona bakma ve özen gösterme borcu altına girerken, bakım alacaklısı da bunun karşılığında malvarlığı ya da malvarlığı değeri borçlanmış olur.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi bakım borçlusunun ölümü, sözleşmeden dönme ve tarafların anlaşması yoluyla sona erdirilebilmektedir.
Bakım borçlusunun bakım alacaklısından önce ölmesi durumunda Türk Borçlar Kanununun 51. Maddesine göre bakım alacaklısı 1 yıl içerisinde sözleşmenin feshini isteyebilecektir. Bu durumda sözleşme kendiliğinden sona ermez. Bu hüküm, bakım alacaklısının ilişkiye bakım borçlusunun mirasçıları ile devam edip etmeme konusunda karar vermesi için bir yıllık süre tanımaktadır.
Taraflar önceden süre vererek ya da vermeyerek 2 türlü sözleşmeyi feshedebilirler.
Muvazaanın önemli türlerinden birisi muris muvazaasıdır. Muris muvazaasına ilişkin uygulama Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu`nun 01.04.1974 tarihli kararı ile şekillenmiştir. Muris muvazaası miras bırakan mirasçılardan mal kaçırma amacıyla gerçekte bağışladığı taşınmazını görünüşte ölünceye kadar bakım sözleşmesi olarak göstermesidir. Burada mirasçılar ölünceye kadar bakma sözleşmesi tarafların iradesine uymuyor olmasından arkadaki gizli sözleşmenin de şekil şartlarına uygun yapılmamasından dolayı resmi sözleşmenin geçersizliğini ve tapu kaydının iptalini talep edebilirler. Saklı pay sahibi olsun ya da olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar hakları için dava açabileceklerdir.
Bakım borçlusunun, ölünceye kadar bakma sözleşmesi sebebiyle yerine getirmekle yükümlü olduğu edimlerin ifa yeri, kendi yerleşim yeridir. Bu kural emredici nitelikte değildir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi taraflar arasında yapılacak anlaşma ile ifa yerini başka bir yerde kararlaştırabilirler. İfa zamanı ise bahse konu edimlerin özelliklerine göre belirlenecektir. Taraflar edimlerin ne zaman ifa edileceğini aralarında kararlaştırabilirler. Örneğim bakım borçlusunun beslenmesi günlük olarak sağlanırken sağlığı ile ilgili yükümlülükler gerektiği anda yerine getirilir.