İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Kişinin herhangi bir hakka dayanmaksızın birinin malvarlığından faydalanarak zenginleşmesi sonucunda sebepsiz zenginleşme davası açılabilir. Bu durumda bir tarafın malvarlığı bir nedene dayanmadan artarken diğer kişinin malvarlığı nedensiz azalmaktadır. Türk Borçlar Kanununun düzenlediği sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca zenginleşen, malvarlığı azalan tarafa zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. İade aynen iade şeklinde gerçekleşir.. Ancak aynen iadenin mümkün olmadığı durumlarda iade nakden de mümkündür.. Örneğin ayırt etme gücü olmayan kişinin yaptığı hukuken geçersiz sözleşmenin iadesi bu şekilde gerçekleşir.
Davanın açılabilmesi için ilk şart bir tarafın malvarlığında belli bir oranda zenginleşme meydana gelmelidir. Bunun karşılığında diğer tarafın da malvarlığında nedene dayanmayan bir şekilde azalma gerçekleşmelidir.
Tarafların bu artan ve azalan malvarlıkları arasında illiyet bağının oluşmuş olması gerekir. Ve en önemlisi malvarlığında yaşanan artışın haklı bir nedene dayanmıyor olması gerekir. Tüm bunlar madde madde şu şekilde ifade edilebilir:
Türk Borçlar Kanunu'nun79. Maddesine göre:
Kişi yaşanan zenginleşmenin nedensiz olduğunu bilmiyor ya da bilmesi gerekmiyorsa iyi niyetlidir. İyi niyetli zenginleşenlerin iade yükümlülüğü, iade istenen vakitte zenginleşmeden ellerinde kalan tutarla sınırlıdır. Ancak bunun yanında Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında da yer aldığı üzere iadesi istenen borç bir para borcu ise tutarın elden çıkarılması kişinin iyi niyetini korumaz. Daha açık anlatımla iadesi istenen tutar para borcu ise iyi niyetli kişi parayı elinden çıkarmış da olsa geri vermekle yükümlüdür.
Türk Borçlar Kanununun 79. Maddesinin ikinci fıkrasına göre:
Zenginleşen, zenginleşmeyi iyiniyetli olmaksızın elden çıkarmışsa veya elden çıkarırken ileride geri vermek zorunda kalabileceğini hesaba katması gerekiyorsa, zenginleşmenin tamamını geri vermekle yükümlüdür.
İyi niyetli olmayan zenginleşen, iade anında zenginleşmenin tamamını iade etmekle yükümlüdür. Zenginleşen malvarlığını başkasına satsa ya da bağışlasa da aynen iade etmek zorundadır. Aynen iadenin mümkün olmaması durumunda nakden iade de mümkündür..
Tapusu bulunan taşınmazların satışı resmi şekil şartına tabiidir. Satışa ilişkin sözleşme resmi şekle uymadığı takdirde geçersizdir. Bu durumda karşılıklı olarak herhangi bir hak ya da borç oluşmamış olur. Taraflar verilen değerleri sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre birbirlerine aynen iade etmekle yükümlüdürler.
Trafik sicilinde kaydı bulunan araçların satışı noter önünde düzenleme şeklinde yapılan sözleşme ile gerçekleşebilir. Şekil şartının gerçekleşmediği satışlar geçerizdir. Bu itibarla karşılıklı olarak herhangi bir borç veya hakkın doğumu gerçekleşmemiştir. Kişilerin malvarlığında meydana gelen artış ve azalışlar herhangi bir sebebe dayanmadığından iadeler sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre yapılır.
Türk Borçlar kanununun 81. Maddesine göre:
Örneğin kumar oynanması amacıyla verilmiş 80 bin TL sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyemeyiz.
Türk Borçlar Kanununun 82. Maddesine göre:
Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkı, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Davayı malvarlığında hiçbir nedene dayanmadan azalma gerçekleşen kişi açar.
Davalı taraf, zenginleşen kişi ya da onun mirasçılarıdır.
Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.