Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Nedir? (TCK 245)
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, bir kişinin başkasının banka veya kredi kartı bilgilerini izinsiz olarak kullanarak, para çekme, harcama veya diğer finansal işlemleri gerçekleştirme eylemidir. Bu suç, çalma, sahtecilik veya dolandırıcılık olarak kabul edilir.
Kredi kartı dolandırıcılığı veya kötüye kullanımı, özellikle internet ve diğer dijital ortamlarda artan bir sorundur. Örneğin, bir kişi, başka bir kişinin kredi kartı bilgilerini çalabilir. Bu kişi daha sonra bu bilgileri kullanarak, yasadışı olarak para çekebilir veya mal ve hizmetler satın alabilir. Banka veya kredi kartının kötüye kullanılması suçu, başkasına ait banka veya kredi kartlarının izinsiz kullanımı veya sahte kredi kartı üretimi, satımı, devri veya sahte kartın kabul edilmesi yoluyla gerçekleştirilen bir bilişim suçudur. Bu suçun cezası TCK'nın "Bilişim Suçları" başlığı altında düzenlenmiştir ve genellikle bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi yeni iletişim araçları veya pos makinesi gibi alışveriş araçları kullanılarak elektronik ortamda işlenir.
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, TCK kapsamında yer alan ve hukuka aykırı olarak başkasının banka veya kredi kartının kullanılması ve bundan yarar sağlanması durumunda gerçekleşen bir suçtur.
Bu suçta, bir başkasının kartının kullanılması söz konusu olduğundan, suça katılan kişinin bu kartı sahibinin izni olmadan kullanması gerekmektedir. Bununla birlikte, kartın sahibinin izni ile kullanılması bile, kartın kötüye kullanım amacı dışında kullanılması durumunda suç teşkil eder.
Ayrıca, bu suçun işlenmesi, kartın sahibinin kartını kaybetmesi ya da çalınması sonucu olabilir. Kartın hırsızlık yoluyla elde edilmesi, yine bu suç kapsamında değerlendirilir. ATM cihazlarına kurulan mekanizmalar yardımıyla kart bilgilerinin ele geçirilmesi de bu suçun işlenmesi olarak kabul edilir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunun Unsurları
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu üç farklı şekilde işlenebilir:
Bu suç başkasına ait gerçek bir banka veya kredi kartının izinsiz kullanıma, sahte banka veya kredi kartı üretimi, satımı, devri, satın alımı veya kabulü ve sahte bir banka veya kredi kartının kullanımı suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlama olarak üç şekilde işenebilir.
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, kasıtlı olarak gerçekleştirilebilen bir suçtur ve suçun oluşumunda "genel kast" yeterlidir. Bu suçun oluşabilmesi için failin, yaptığı eylemin hukuka aykırı olduğunu bilmesi gerekmez. TCK'nın 4. maddesinde de belirtildiği gibi, ceza kanunlarını bilmemek mazeret sayılmaz.
Kasten işlenen suçların olası kastla da işlenebilmesi mümkündür. Suç tipinde aksine bir düzenleme olmadığından, bu suçun olası kastla işlenmesi de mümkündür. Ancak, bu durumda verilecek ceza belirli bir oranda indirilebilir.
Suçun taksirle işlenmesi ise mümkün değildir. Bu nedenle, failin kasıtlı olarak suçu işlediğinin belirlenmesi cezalandırılması için yeterlidir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunun Cezası
- Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
- Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
- Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Ceza İndirimi
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçunda cezayı azaltan bir indirim haline yer verilmemiştir. Ancak koşulların gerçekleşmesi halinde genel hükümlerde düzenlenen indirim nedenleri uygulanabilir.
TCK m. 245/4'te belirtilen şahsi cezasızlık sebepleri, suçun icrası sırasında var olan yakın akrabalık ilişkisine dayanmaktadır. Bu sebeplerden birinin mevcut olması halinde, başkasına ait banka veya kredi kartının izinsiz kullanılması suretiyle yarar sağlama suçu için ilgili akrabalara ceza verilmez.
Ancak, TCK'nın 245. maddesinde yer alan diğer fıkralarında belirtilen suçlar işlenmişse, 245/4'teki şahsi cezasızlık sebebi uygulanamaz. Ayrıca, suçun başka bir şekilde işlenmesi halinde de şahsi cezasızlık sebebi uygulanmaz.
Özetle, TCK m. 245/4'te belirtilen şahsi cezasızlık sebepleri sadece belirli koşulların varlığı halinde uygulanabilir ve bu sebepler, diğer fıkralarda belirtilen suçlar için geçerli değildir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Cezayı Artıran Haller
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçunda kanun koyucu cezayı ağırlaştıran nitelikli hal düzenlenmemiştir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi
Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür. Banka veya kredi kartının hukuka aykırı bir şekilde kötüye kullanılması suçu nedeniyle verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Zamanaşımı
Zamanaşımı, suçun işlenmesinden itibaren dava açılmamış olması durumunda veya dava açılmışsa da süresi içinde sonuçlandırılmamış olması durumunda davanın düşmesine sebep olacak hukuk terimidir. Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren sekiz yıldır.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanık hakkında hüküm verilmesine rağmen hükmün belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması halinde, denetim süresi içinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Suçun cezası 2 yıl veya altında olması durumlarında HAGB kararı uygulanabilecektir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulamak mümkün olur. TCK 245. maddesi, başkasına ait banka veya kredi kartının izinsiz kullanılması suretiyle yarar sağlanmasını düzenleyen suç için etkin pişmanlık ceza indirimi hükümleri uygulanabilirken, sahte kart üretimi veya kullanımı gibi suçlarda bu hükümler uygulanamaz. Ancak her iki suç türü için de malvarlığı suçlarındaki etkin pişmanlık hükümleri aynen uygulanacaktır.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Şikayet Süresi
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır. Suçtan mağdur olan kişi, yargılama aşamasında şikayetçi olmadığını belirtse bile davaya veya failin cezasına bir etkisi olmayacaktır.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Şikayeten Vazgeçme
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, şikayete tabi olmayan suçlar arasındadır ve savcılık tarafından resen soruşturulur. Bu sebeple şikayetten vazgeçme herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacaktır. Şikayetten vazgeçildiğinde dava düşmeyecek yargılama devam edecektir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Uzlaşma
Türk hukuk sisteminde uzlaşma, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların mahkemeye gitmeden, arabuluculuk veya diğer yollarla çözülmesidir. Uzlaşma, genellikle tarafların karşılıklı anlaşmasıyla gerçekleşir ve hukuki bir bağlayıcılığı vardır. Uzlaşma, tarafların uzun süreli bir hukuk mücadelesinden kaçınmasına yardımcı olur. Ancak banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, uzlaştırma kapsamına alınmayan suçlar arasındadır ve bu suç nedeniyle uzlaşma yapılamaz.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Teşebbüs
Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise faaliyeti teşebbüs aşamasında kalmış olur. Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, başkasının kartının izni olmadan kullanılması veya kartın amaç dışı kullanılması durumunda gerçekleşir. Suç tamamen yararın sağlanmasıyla tamamlandığından, failin elinde olmayan nedenlerden dolayı tamamlanamaması durumunda teşebbüs söz konusu olur. Suçun işlenmesi, kartın kaybedilmesi, çalınması ya da ATM cihazlarındaki mekanizmaların kullanımı yoluyla gerçekleşebilir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda İştirak
İştirak, bir suçun işlenmesine katılan birden fazla kişinin bulunması durumunda söz konusu olur. İştirak, suçun işleniş şekline göre azmettiren, yardım eden, dolaylı fail veya müşterek fail şeklinde olabilir. Cezai sorumluluk, somut olayın özelliklerine göre iştirakin türüne göre belirlenir.
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, işbirliği bakımından herhangi bir özellik taşımadığından, suça iştirak eden herhangi bir kişi müşterek fail olarak sorumlu tutulabilir. Bunun yanı sıra, bir kişinin başka bir kişiyi araç olarak kullanarak bu suçu işlemesi halinde, dolaylı fail olarak sorumlu tutulabilir.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçunda Görevli Mahkeme
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Sık Sorulan Sorular
Kredi Kartı Dolandırıcılığı Nedir?
Kredi kartının sahibinin rızası dışında kullanılması, kartın kaybolması veya çalınması, kart bilgilerinin hırsızlık, dolandırıcılık veya ATM cihazlarına kurulan mekanizmalarla ele geçirilmesi gibi durumlar, kredi kartı dolandırıcılığı suçunun oluşmasına neden olabilir.
Sahte Kredi Kartı Suç Mudur?
Sahte bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlama suçun cezası 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır.
Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Uzlaştırma Kapsamında Mıdır?
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, uzlaştırma kapsamına alınmayan suçlar arasındadır ve bu suç nedeniyle uzlaşma yapılamaz.
Yargıtay Kararları
Yargıtay 8. Ceza Dairesi – Karar: 2018/144
Başkasına ait kimlik bilgileri kullanılarak sahte banka veya kredi kartı üretilmesi, satılması, devredilmesi, satın alınması veya kabul edilmesi eylemleri 5237 sayılı TCK.nun 245/2. maddesinde, sahte banka veya kredi kartını kullanarak kendisine veya bir başkasına yarar sağlanması ise anılan maddenin 3. fıkrasında birbirinden bağımsız ve ayrı ayrı suçlar olarak düzenlendiği, başkaları adına sahte banka veya kredi kartı üretme, satma, devretme, satın alma veya kabul etme eylemlerinde suçun mağduru kartı üreten banka ya da finans kuruluşu olması nedeniyle, kartı çıkaran banka sayısınca ve aynı bankaya ait birden fazla kart üretildiğinde ise aynı suç işleme kararı ile işlendiğinin kabulüyle kendi içerisinde zincirleme şekilde 245/2 ve 43., bu sahte kartları değişik yer ve zamanda kullanarak menfaat temin etmesinin ise banka sayısınca 245/3, 43. maddelerine uygun bulunacağı cihetle; bu itibarla, sanığın farklı bankalara yönelik gerçekleştirdiği eylemlerin birbirinden bağımsız ayrı suçları oluşturduğu ve sanık hakkında katılan …‘a yönelik açılmış mükerrer dava bulunmadığı anlaşıldığı halde; toplanan deliller değerlendirilip sonucuna göre hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması hukuka aykırıdır.
Yargıtay 8. Ceza Dairesi – Karar: 2016/949
5237 sayılı TCK.nun 245/1. madde ve fıkrasında düzenlenen başkasına ait banka veya kredi kartını kötüye kullanmak suçunun mağduru kart sahibi olan gerçek ya da tüzel kişiler olduğu, aynı kişiye ait birden fazla banka veya kredi kartının değişik tarih ve zamanlarda kullanılması halinde, kart sayısına göre bağımsız ayrı suçlardan bahsedilemeyeceği, kart ve kullanım sayısı ile yarar miktarına göre TCK.nun 3 ve 61. maddeleri uyarınca temel ceza ile zincirleme suç hükümleri nedeniyle cezada yapılacak artırım oranının değerlendirilmesi gerektiği gözetilerek, somut olayda; sanıkların, aynı banka tarafından mağdura tahsis edilen iki bankamatik kartı ile değişik zamanlarda para çekme ve harcama yapma şeklindeki eylemlerinin TCK.nun 245/1, 43. maddelerine uyan tek suç oluşturacağı gözetilmeden, sanıklar hakkında yazılı şekilde iki ayrı suçtan hüküm kurulması, bozma nedenidir.
Yargıtay 8. Ceza Dairesi – Karar:2018/4871
Sanığın, katılana ait kimlik bilgilerini kullanmak suretiyle oluşturulan sahte belgelerle mağdur bankalara müracaatla kredi kartları çıkartmak ve bu kredi kartlarını kullanmaktan ibaret eylemlerinin TCK.nun 245/2., 43/1 ve 245/3., 43/1 maddelerine uyan suçları oluşturduğu gözetilmeden tek suç kabulüyle yazılı biçimde hüküm kurulması aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.
