Hakkımızda

Avukat Mehmet Genç

İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.

Devamını Oku
Suç İşlemeye Tahrik Suçu ve Cezası

Suç İşlemeye Tahrik Suçu Nedir? (TCK 214)

TCK'nın 214. maddesi, "Kamu Barışına Karşı Suçlar" bölümünde yer alan suç işlemeye tahrik suçunu düzenlemektedir. Kamu barışı, bireyler arasındaki ilişkilerde hukukun egemen olduğu toplum düzeni anlamına gelmektedir.

Suç işlemeye tahrik suçu, bir kişinin suç işlenmesi için alenen tahrikte bulunarak kamu barışını tehlikeye atmaktır. TCK madde 214, suçun kasıtlı veya taksirli olarak işlenmesine göre farklı cezalar öngörmektedir.

Tahrik eden kişi, suçun tamamlanması için tahrik konusu suçun işlenmesine gerek olmadığı için, suçun bir tehlike suçu olarak kabul edilir. Ancak, tahrik konusu suç işlenirse, fail bu suçtan ayrıca azmettiren sıfatıyla da cezalandırılır.

TCK madde 214'ün hükümlerine göre, suç işlemeye tahrik suçu işleyen kişi altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırken, halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırarak birbirlerini öldürmeye tahrik eden kişi on beş yıldan yirmi dört yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.

Sonuç olarak, suç işlemeye tahrik suçu, toplum düzeni ve kamu barışı açısından büyük bir tehlike oluşturduğundan, TCK tarafından ciddi şekilde cezalandırılmaktadır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunun Unsurları

Suç işlemeye tahrik suçu, hukuki olarak bir tehlike suçu olarak kabul edilir. Suçun tamamlanabilmesi ve failin cezalandırılabilmesi için tahrik konusu suçların işlenmesi gerekli değildir. Eğer failin sözleri veya davranışları, belirli kişilerin suç işlemesi için bir istekte bulunuyorsa, suça azmettirme söz konusudur. Azmettirilen suç, hangisiyse o suçun cezasıyla cezalandırılır.

Suç işlemeye tahrik suçu, aleni bir şekilde gerçekleştirilen fiillerin kamu barışı açısından tehlikeli olduğu için, hazırlık hareketi olarak nitelendirilir ve zararlı bir neticenin doğmasını beklemeden ceza yaptırımı altına alınmalıdır.

Önemli bir nokta, belirli olmayan kimselerin suç işlemeye tahrik edilmesidir. Eğer belli kişiler, belirli bir suçu işlemek için teşvik veya azmettirilmişse, suça işlemeye tahrik hükümleri değil, iştirak kuralları çerçevesinde değerlendirilmelidir.

Maddeye göre, halk kesimlerinin silahlı bir şekilde birbirlerine karşı öldürmeye tahrik edilmesi, iştirak hükümlerinden bağımsız olarak cezalandırılır. Suç, halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırarak birbirlerini öldürmeye teşvik etmekle oluşur. Suçun tamamlanabilmesi için, öldürmenin veya saldırının başlaması gerekli değildir. Ancak, belirli kişilerin öldürülmesinin istenmesi durumunda, fıkra hükmü uygulanmaz ve konu iştirak kuralları çerçevesinde değerlendirilir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunun Cezası

Suç işlemeye tahrik suçu Türk Ceza Kanunu’nun 214. Maddesinde yer almaktadır. Buna göre suçun cezası şu şekildedir:

  • Suç işlemek için alenen tahrikte bulunan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kişi, on beş yıldan yirmi dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Tahrik konusu suçların işlenmesi halinde, tahrik eden kişi, bu suçlara azmettiren sıfatıyla cezalandırılır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Cezayı Artıran Haller

Kanunlar, suçların cezasını belirlerken bazı nitelikli halleri de dikkate alır. Bu nitelikli haller, suçun işleniş biçimini, etkilerini veya failin durumunu dikkate alarak cezayı ağırlaştırır veya hafifletir. Suç işlemeye tahrik suçu da TCK madde 218 ile nitelikli halleri arasında yer alır.

TCK madde 218, suç işlemeye tahrik suçunun basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde verilecek cezanın yarı oranına kadar artırılacağını belirtir. Ancak haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.

Bu düzenleme ile, basın ve yayın yoluyla suç işlemeye tahrik suçu işleyenlerin daha ağır cezalarla karşı karşıya kalacakları hükme bağlanmıştır. Ancak, bu düzenleme aynı zamanda ifade özgürlüğüne de saygı göstererek, haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamalarının suç oluşturmayacağına da açık bir şekilde vurgu yapmaktadır.

Bu nedenle, suç işlemeye tahrik suçu işleyenlerin, özellikle basın ve yayın yoluyla işlemeye çalışanların bu nitelikli hal hakkında bilgi sahibi olmaları ve haber verme sınırlarını aşmadan eleştiri sınırları içerisinde kalmaları gerekmektedir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür. Suç işlemeye tahrik suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 1 yıl veya altında olur ise adli para cezasına çevrilebilir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçu Zamanaşımı

Zamanaşımı, davanın belli bir süre içerisinde açılması veya açılmış olan bir davanın kanuni olarak belirlenmiş süresi içerisinde sonuçlandırılmaması durumunda davanın düşmesine sebep olan kurumdur. Suç işlemeye tahrik suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

CMK'nın 231. maddesi gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için, sanığın kişiliği, yaşayışı, iş ve güç durumu, suçun işleniş biçimi, suçun işlenişindeki amaç ve saikler, suçun işlenişindeki öğretiler, sanığın duruşmadaki tutumu, mağdur zararının durumu, kamu yararının gerektirdiği diğer sebeplerin değerlendirilmesi sonucunda, sanığın suç işlemeyeceğine ve toplum için zararlı bir unsur olmadığına kanaat getirilmesi gerekmektedir. 

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğinde, mahkeme, sanığa belirli bir süre boyunca suçunu ceza evinde değil toplum içinde çekmesi için zaman verir. Bu süre içinde, sanık yeniden bir suç işlemezse, mahkeme kararı gereği cezasız kalır. Ancak, sanık bu süre içinde yeni bir suç işlerse, tüm cezalar uygulanır. 

HAGB kararı sanığa verilen ceza, 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise verilebilir. Bu durumda gerekli olan koşulların da sağlanması halinde verilecek hükmün açıklanmasının 5 yıl süreyle geriye bırakılmasına hükmün açıklanmasının geri bırakılması denir.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, 2 yıl ve altındaki hapis cezası hükümlerinin infazını engellemektedir. Suç işlemeye tahrik suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olur ise hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi mümkün olur. 

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulamak mümkün olur. 

Suç İşlemeye Tahrik Suçu Şikayet Süresi

Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak b Suç işlemeye tahrik suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır. Suçtan mağdur olan kişi, yargılama aşamasında şikayetçi olmadığını belirtse bile davaya veya failin cezasına bir etkisi olmayacaktır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Şikayetten Vazgeçme

Suç işlemeye tahrik suçu, şikayete tabi olmayan suçlar arasındadır ve savcılık tarafından resen soruşturulur. Bu sebeple şikayetten vazgeçme herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacaktır. Şikayetten vazgeçildiğinde dava düşmeyecek yargılama devam edecektir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Uzlaşma

Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. Uzlaşma kapsamında olan suçlar sayılıdır. Suç işlemeye tahrik suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Teşebbüs

Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise faaliyeti teşebbüs aşamasında kalmış olur. Bu durumda ise kişiye tamamlanmış suça oranla daha az bir ceza verilmektedir. 

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda İştirak

İştirak, bir suçun işlenmesine katılan birden fazla kişinin bulunması durumunda söz konusu olur. İştirak, suçun işleniş şekline göre azmettiren, yardım eden, dolaylı fail veya müşterek fail şeklinde olabilir. Cezai sorumluluk, somut olayın özelliklerine göre iştirakin türüne göre belirlenir. 

Suç işlemeye tahrik suçunun düzenlenmiş olduğu 214. Maddenin son fıkrası uyarınca tahrik konusu suçların işlenmesi halinde, tahrik eden kişi, bu suçlara azmettiren sıfatıyla cezalandırılır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Görevli Mahkeme

Suç işlemeye tahrik suçu için yargılama yapmakla görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Sık Sorulan Sorular

Suç İşlemeye Tahrik Cezası Kaç Yıl?

  • Suç işlemek için alenen tahrikte bulunan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kişi, on beş yıldan yirmi dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
  • Tahrik konusu suçların işlenmesi halinde, tahrik eden kişi, bu suçlara azmettiren sıfatıyla cezalandırılır.

Suç İşlemeye Tahrik Suçunun Cezası Paraya Çevrilir Mi?

Suç işlemeye tahrik suçu için hükmedilecek hapis cezasının 1 yıl veya altında olması halinde verilen ceza adli para cezasına çevrilebilir. 

Suç İşlemeye Tahrik Şikayete Bağlı Mı?

Suç işlemeye tahrik suçu şikâyete bağlı bir suç değildir. Dolayısıyla soruşturması savcılık tarafından resen gerçekleşir.

Suç İşlemeye Tahrik Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?

Suç işlemeye tahrik suçu için yargılama yapmakla görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Yargıtay Kararları

Yargıtay 9. Ceza Dairesi - Karar: 2010/12518

Ağrı ili DTP Belediye Başkan adayı olan sanığın 29.03.2009 günü yapılan yerel seçimlerde seçimi kaybetmesi üzerine toplanan halka hitaben “ölmesi gereken yerde ölmesini bilmeyen namerttir, Vali istifa etsin, bundan sonra olacak olaylardan Vali sorumludur, Ağrı’da kan gövdeyi götürecek” şeklindeki konuşmaları üzerine gerçekleşen olaylar nedeniyle,

Sanıkça söylenen sözlerin genel nitelikte olup somut bir eylem çağrısını içermediği, toplulukça işlenen mala zarar verme ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarında grubu azmettirdiğinin anlaşılamadığı, bu nedenle sarf edilen sözlerin kapsamına göre TCK’nın 214/1. maddesinde düzenlenen suç işlemeye tahrik suçunu oluşturduğu gözetilmeden, suç vasfında yanılgıya düşülerek ayrıca 3713 sayılı Kanuna aykırılık, mala zarar verme ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından da mahkumiyetine karar verilmesi, bozma nedenidir (Yargıtay 9. Ceza Dairesi - Karar: 2010/12518)

Yargıtay 16. Ceza Dairesi - Karar : 2016/3583

Sanık hakkında halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama suçundan verilen hükmün incelenmesinde ise:

TCK’nın 216. maddesinde tanımlanan suçun oluşabilmesi için halkın, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesiminin diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa tahrik edilmesi gerekmekte olup; siyasi görüş ya da belli bir olay karşısındaki düşünce farklılıklarının sayılan özellikler arasında bulunmaması karşısında, sanığın aleni sayılabilecek twitter hesabı üzerinden gezi eylemlerine katılanlara karşı yaralama ve benzer suçların işlenmesini kıştırtan ve teşvik eden nitelikte paylaşımlarda bulunmaktan ibaret eyleminin TCK’nın 214. maddesinde düzenlenen “suç işlemeye tahrik suçunu” oluşturduğu gözetilmeden suç vasfının belirlenmesinde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması, bozma nedenidir (Yargıtay 16. Ceza Dairesi - Karar : 2016/3583).

 

Şimdi ara