Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Nedir? (TCK 334)
Devletlerin güvenliği ve iç veya dış siyasal çıkarları açısından hayati öneme sahip olan bilgilerin korunması, ulusal güvenliğin sağlanması ve devletin işleyişinin devamlılığının temini açısından kritik bir unsurdur. Yasaklanan bilgilerin yetkisiz kişilerce elde edilmesi veya ifşa edilmesi, devletin güvenliğini tehlikeye atar ve ciddi sonuçlar doğurabilir. Türk Ceza Kanunu'nun 334. maddesi, "Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk" başlığı altında yasaklanan bilgileri temin suçunu düzenlemektedir.
Yasaklanan bilgileri temin suçu, yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlerle açıklanmasını yasakladığı ve niteliği gereği gizli kalması gereken bilgilerin izinsiz bir şekilde elde edilmesiyle gerçekleşir. Bu suç, bilgi sızıntılarına karşı alınan önlemlerin ihlal edilmesi anlamına gelir ve ülkenin güvenliği ve çıkarları açısından büyük tehlike arz eder.
Suçun işlenmesi halinde, suçun niteliğine göre farklı cezai yaptırımlar uygulanır:
- Yasaklanan bilgileri temin suçunun temel hali: Bu durumda, yetkili makamların açıklanmasını yasakladığı ve gizli kalması gereken bilgileri temin eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu ceza, bilgilerin niteliğine ve suçun ağırlığına göre değişebilir.
- Yasaklanan bilgilerin savaş hazırlıkları veya askeri hareketlerle ilgili olduğu durum: Yasaklanan bilgilerin devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye düşürecek şekilde temin edilmesi durumunda, faile beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir. Bu durumda suçun ağırlığı daha yüksek kabul edilir ve daha ciddi bir ceza ile karşı karşıya kalınır.
Yasaklanan bilgileri temin suçu, ülkenin güvenliğine yönelik tehditlerin en önemlilerinden biridir. Bu nedenle, yetkili makamlar, devlet sırlarını korumak ve izinsiz ifşa edilmesini önlemek için gerekli önlemleri almaktadır. Suçun önlenmesi ve tespiti için güçlü istihbarat mekanizmaları, siber güvenlik önlemleri ve personel eğitimleri gibi tedbirler alınır.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunun Unsurları
Yasaklanan bilgileri temin suçu, devlet sırlarına karşı işlenen önemli suçlardan biridir ve toplumun güvenliği ve huzuru için büyük öneme sahiptir. Bu suç, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun "Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk" başlığı altında düzenlenmiş olup, 334. maddesinde tanımlanmıştır. Suçun oluşması için bazı unsurların gerçekleşmesi gerekmektedir.
- Yasaklanan ve Gizli Kalması Gereken Bilgiler: Yasaklanan bilgileri temin suçunun ilk unsuru, yetkili makamlarca açıklanması yasaklanan ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgilerdir. Bu bilgiler, devletin güvenliği veya iç veya dış siyasi yararları açısından önem taşır ve kamuoyuna açıklanması yasaklanmıştır. Yasaklanan bilgilerin niteliği bakımından gizli kalmasının gerekliliği zorunludur ve resmi makamların keyfi olarak bilgilerin açıklanmasını yasaklama yetkisi kabul edilemez.
- Yetkili Makamların Yasaklama Yetkisi: Suçun oluşması için kanun ve düzenleyici işlemlerin yetkili makamlara o konudaki bilgilerin açıklanmasını yasaklama yetkisi vermiş olması gerekmektedir. Yasaklanan bilgilerin hangi yetkili makam tarafından yasaklandığı, mevzuat tarafından açıkça belirtilmelidir. Demokratik bir toplumda, halkın haber alma hakkı gözetilerek, resmi makamların keyfi olarak bilgi açıklama yasağı koyması kabul edilemez.
- Suçun Kasıtlı ve Kasten İşlenmesi: Yasaklanan bilgileri temin suçunun işlenmesi, kasıtlı ve kasten gerçekleştirilir. Fail, bu bilgileri temin etmek için kasıtlı hareket eder ve kasten yasaklanan bilgilere ulaşmayı hedefler.
Suçun Nitelikli Halleri:
Yasaklanan bilgileri temin suçunun ikinci fıkrasında, suçun nitelikli halleri gösterilmiştir. Bu haller, suçun daha ağır cezai yaptırımlarla karşılanmasını sağlar. Suçun nitelikli hali, devletin savaş hazırlıklarını veya askeri hareketlerini tehlikeye düşürecek şekilde işlenmesi durumunu içerir.
Yasaklanan bilgileri temin suçu, toplumun güvenliği ve ulusal çıkarlar açısından son derece önemlidir. Devlet sırlarının korunması, ulusal güvenlik ve kamu düzeninin sağlanması için gereklidir. Yasaklanan bilgilerin sızdırılması veya casusluk eylemleri, devletin güvenliği için büyük bir tehdit oluşturabilir. Bu nedenle, yasaklanan bilgileri temin suçunun önlenmesi ve cezalandırılması, hukukun üstünlüğünü ve demokratik toplum düzenini korumak adına büyük önem taşır.
Sonuç olarak, yasaklanan bilgileri temin suçu, toplum düzeninin korunması ve güvenliğin sağlanması açısından kritik bir konudur. Suçun unsurlarının net bir şekilde belirlenmesi ve nitelikli hallerinin cezalandırılması, toplumun güvenini artırır ve devletin koruyucu rolünü güçlendirir. Yasaklanan bilgilerin korunması, demokratik bir düzende hukukun üstünlüğünün ve bireylerin hak ve özgürlüklerinin korunmasının teminatıdır.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunun Cezası
Türk Ceza Kanunu’nun 334. Maddesine göre:
- Yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri temin eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
- Fiil, Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmış ise faile beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Zamanaşımı
Zamanaşımı, davanın belli bir süre içerisinde açılması veya açılmış olan bir davanın kanuni olarak belirlenmiş süresi içerisinde sonuçlandırılmaması durumunda davanın düşmesine sebep olan kurumdur. Yasaklanan bilgileri temin suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi birin fıkra açısından 8 yıl, ikinci fıkra açısından 15 yıldır.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
CMK'nın 231. maddesi gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için, sanığın kişiliği, yaşayışı, iş ve güç durumu, suçun işleniş biçimi, suçun işlenişindeki amaç ve saikler, suçun işlenişindeki öğretiler, sanığın duruşmadaki tutumu, mağdur zararının durumu, kamu yararının gerektirdiği diğer sebeplerin değerlendirilmesi sonucunda, sanığın suç işlemeyeceğine ve toplum için zararlı bir unsur olmadığına kanaat getirilmesi gerekmektedir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğinde, mahkeme, sanığa belirli bir süre boyunca suçunu ceza evinde değil toplum içinde çekmesi için zaman verir. Bu süre içinde, sanık yeniden bir suç işlemezse, mahkeme kararı gereği cezasız kalır. Ancak, sanık bu süre içinde yeni bir suç işlerse, tüm cezalar uygulanır.
HAGB kararı sanığa verilen ceza, 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise verilebilir. Bu durumda gerekli olan koşulların da sağlanması halinde verilecek hükmün açıklanmasının 5 yıl süreyle geriye bırakılmasına hükmün açıklanmasının geri bırakılması denir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, 2 yıl ve altındaki hapis cezası hükümlerinin infazını engellemektedir. Bu sebeple yasaklanan bilgileri temin suçu nedeniyle verilen hapis cezası 2 yıl ve altında olduğu takdirde verilen ceza hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulanabilir. Ancak yasaklanan bilgileri temin suçu için etkin pişmanlık hükümleri uygulanmayacaktır.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Şikayet Süresi
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak yasaklanan bilgileri temin suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır. Suçtan mağdur olan kişi, yargılama aşamasında şikayetçi olmadığını belirtse bile davaya veya failin cezasına bir etkisi olmayacaktır.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunda Şikayeten Vazgeçme
Yasaklanan bilgileri temin suçu TCK'da şikayete tabi suçlar kapsamında yer almamaktadır. Dolayısıyla, suçun işlenmesi durumunda savcılık tarafından resen soruşturma yapılır ve mahkeme tarafından resen kovuşturma yapılır. Bu sebeple mağdurun veya müştekinin şikayetten vazgeçmesi halinde dava düşmeyecektir.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunda Uzlaşma
Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. Uzlaşma kapsamında olan suçlar sayılıdır. Yasaklanan bilgileri temin suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçunda Görevli Mahkeme
Yasaklanan bilgileri temin suçu nedeniyle yargılama yapmak için görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Sık Sorulan Sorular
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Kaç Yıl?
- Yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri temin eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
- Fiil, Devletin savaş̧ hazırlıklarını veya savaş̧ etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmış̧ ise faile bbeş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Uzlaşmaya Tabii Mi?
Uzlaştırma kurumu, mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve tarafların uzun dava süreçlerinde hak kaybı yaşamalarını önlemek amacıyla oluşturulmuştur. Yasaklanan bilgileri temin suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.
Yasaklanan Bilgileri Temin Suçu Şikayete Bağlı Mıdır?
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak Yasaklanan bilgileri temin suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır.
Yargıtay Kararları
Yargıtay 13. Ceza Dairesi - Karar: 2017/9372
Sanığın mühür bozma suçundan verilen 23.06.2010 tarih 2010/143E- 2010/387K sayılı hükme yönelik temyiz talebinin incelenmesinde; Mühür bozma suçunun fiil öğesi bağlamında hukuka aykırılık unsurunun oluşması için, mühürleme yetkisinin kanuni dayanağının bulunmasının zorunlu olduğu, elektrik idaresinin ise özelleştirildiği bu sebeple kayıt dışı elektrik kullanımının engellenmesini sağlayan mühürlemenin kamu güvencesine haiz olmadığı, ilgili kanunlarda özel şirketlere mühürleme yetkisi verildiğine ve buna aykırı davrananlar hakkında TCK’nın 203. maddesi hükümlerinin uygulanacağına dair bir hükme yer verilmediği, buna göre özel hukuk tüzel kişisinin kamusal yetki kullanma hakkı olmadığından, Anayasa ve Kanuna dayalı kamusal yetkiyi kullanan bir makam tarafından konulmuş mühürleme güvencesinin özelleştirme sebebiyle sona erdiği bu sebeple sanığa yüklenen “mühür bozma” suçunun unsurları oluşmadığı gözetilmeden, sanığın atılı suçtan beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 13. Ceza Dairesi - Karar: 2017/9372).
Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2014/6928 karar
B… Elektrik Dağıtım A.Ş. somut olayda elektrik saatine mühürleme işlemi yapmadan önce özelleştirilmiştir. Olay tarihinde özel hukuk tüzel kişilerine mühürleme yetkisi veren herhangi bir kanun hükmü yoktur. Yasal dayanağı olmadan özel hukuk tüzel kişisi kamusal nitelikte bir yetkiyi kullanamaz. Bu nedenle mühür sökülmüş olsa bile, özel şirket olan kurumun mühürleme yetkisi olmadığından sanığın beraatine karar verilmesi gerekir (Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2014/6928 karar)
Yargıtay 21. Ceza Dairesi - Karar: 2015/5109
Sanığa ait işyerinin ruhsatsız faaliyet gösterdiği gerekçesiyle birden fazla kere mühürlendiği anlaşılmaktadır. İddianamede sanığın tek mühür bozma fiiline yer verildiği halde, farklı tarihlerdeki birden fazla mühür bozmak şeklindeki fiilleri de dahil edilerek, sanığa TCK 43. madde gereği alt sınırdan uzaklaşılarak fazla ceza verilmesi usul ve yasaya aykırıdır (Yargıtay 21. Ceza Dairesi - Karar: 2015/5109)
