İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Ehliyete el koyma, bir sürücünün geçici ya da kalıcı olarak sürücü belgesinin yetkili merciler tarafından alınması işlemidir. Trafik kurallarına aykırı hareket eden sürücüler, bu yaptırımla karşılaşabilir.
Sürücü belgesine el koyma işlemini 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 6. maddesinde sayılan yetkililer gerçekleştirebilir.
Sürücü belgesine geçici süreyle el koyma durumunda, belirli bir zaman geçtikten sonra ehliyetin iadesi söz konusudur. Genelde ilk defa yapılan ihlallerde uygulanır.
Kalıcı el koyma durumlarında ise ağır trafik suçları gibi durumlar sebep olup sürücü belgesinin tamamen iptal edilmesine kadar varabilen sonuçlara yol açabilir.
Trafik kurallarına uymayan sürücüler, çeşitli idari ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Alkollü araç kullanımı, hız sınırı aşımı, emniyet şeridi ihlali gibi fiiller ehliyete el koyma sebebi olabilir.
2025 yılı itibariyle, ehliyet ceza tutarları artış göstermiştir. Aynı zamanda tekrarlanan ihlal durumlarında cezalar artmaktadır.
2025 yılından itibaren hususi araç sürücüleri için 0,50 , ticari araç sürücüleri için ise 0,20 promildir.
Hız limitini aşma durumlarında ise, aşma miktarınca ceza ücreti de artar.
Hız limitini %10-%30 oranında aşma: 2.168 TL
Hız limitini %30-%50 oranında aşma: 4.512 TL
Hız limitini %50’den fazla aşma: 9.268 TL
Sürücü belgesi olmadan araç kullanılması durumunda ödenecek ceza ücreti 18.706 TL’dir.
Ehliyeti olup da yanında taşımadan araç kullanan sürücüler için ise idari para cezası miktarı 2.167 TL’dir.
Alkollü araç kullanımında promil sınırlarından yukarıdaki başlıklarda bahsetmiştik. Burada ise ihlallerin tekrarlanması durumunda uygulanan cezalara değineceğiz.
Alkollü araç kullanma hallerinde;
İlk kez yakalanma durumunda idari para cezası miktarı 9.267 TL’dir. Sürücü belgesine ise 6 ay süreyle el konulur.
İkinci kez yakalanma durumunda idari para cezası miktarı 11.622 TL’dir. Sürücü belgesi ise 2 yıl süreyle alınır.
Üçüncü kez ve daha fazla yakalanma durumlarında ise idari para cezası miktarı 18.677 TL’dir. Sürücü belgesine ise 5 yıl süreyle el konulur.
Psikoteknik raporu, dikkat dağınıklığı, algı, hafıza ve muhakeme yeteneklerini kontrol etmek için yapılan işlemin sonucunda alınan belgedir. Üçüncü kez alkollü araç kullandığı tespit edilen sürücülerin ehliyetlerini geri alabilmeleri için psikoteknik değerlendirme raporu almaları zorunludur.
SCR belgesi ise yük ve yolcu taşımacılığı yapan ticari araç sürücülerinin almakla zorunlu olduğu bir belgedir. Yani ticari araç sürücüleri için ek olarak SRC belgesi de aranır. SCR belgesi alma şartları şu şekildedir:
● 19 yaşından büyük olmak
● 66 yaşından küçük olmak
● Psikoteknik raporu almış olmak
● Kullanılacak araç türüne uygun ehliyet sahibi olmak
● SCR sınıfları eğitimini tamamlamış olmak
Sürücü belgesine el konulduğunda, geri alma işleminin yapılabilmesi için ceza süresinin dolması gerekir. Ceza süresi sona erdiğinde, sürücünün belirli şartları yerine getirerek ilgili trafik tescil birimine başvurması gerekir. Ehliyetin sürücüden alınma sebebine göre, geri alınabilmesi de değişiklik gösterebilir.
Ehliyetin geri alınabilmesi için ilk olarak il veya ilçe trafik tescil şube müdürlüğüne başvuru yapılmalıdır. Dikkat edilmelidir ki, başvurudan önce ceza süresi sona ermiş olmalıdır. Trafik tescil birimi, sürücünün dosyasını ve sicilini kontrol eder. Gerekli şartlar tamamlandığında, ehliyetin iadesi işlemi gerçekleştirilir.
Ehliyetin geri alınması için sunulması gereken belgeler, el koyma nedenine göre değişiklik gösterse de genel olarak şunlardır:
● Kimlik kartı
● Sağlık raporu (alkol, uyuşturucu durumlarında)
● Psikoteknik raporu (zorunluysa)
● Sürücü Davranışlarını Geliştirme Eğitimi (SÜDGE) katılım belgesi (gerekliyse)
● Mahkeme kararı (adli tedbir varsa)
● Cezanın sona erdiğine dair sistem kaydı
Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi (SÜDGE) Sağlık Bakanlığı Müdürlüğü Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddeler birimi tarafından yürütülen, sürücülerin ehliyetinin geri alındığı tarihten itibaren 12 ay içinde sürücü davranışlarını geliştirme eğitimi merkezidir. Bu sürücülerin merkeze başvurması zorunludur.
SÜGE eğitimi; trafik güvenliği, risk algısı, alkol ve uyuşturucunun etkileri, sürücü psikolojisi gibi konuları içeren teorik ve uygulamalı derslerden oluşur.
SÜDGE eğitimini ve eğitimin sonunda yapılan sınavı başarıyla tamamlayan sürücüler kurs sonunda bir belge almaya hak kazanırlar. Bu belge “Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi Tamamlama Belgesi”dir ve sürücülerin ehliyetlerini geri alabilmelerini sağlar. 2025 yılında bu belgeye e-Devlet kapısı üzerinden erişilir.
Ehliyetin haksız yere alındığını düşünen sürücüler, bu işlemlere karşı yargı yoluna başvurabilirler.
Sürücü belgesinin haksız yere alındığını düşünen kişiler itiraz yoluna sulh ceza hakimliğine başvurarak gidebilirler.
İtiraz müracaatları dilekçe vererek gerçekleştirirler. İtiraz dilekçesi örneği:
… SULH CEZA HAKİMLİĞİNE
İTİRAZ EDENİN ADI SOYADI:
T.C. KİMLİK NO:
ADRES:
VEKİLİ:
DAVALI:
İTİRAZ KONUSU:
İŞLEM TARİHİ:
AÇIKLAMALAR: Bu kısımda hangi gerekçeyle ehliyete el konulduğu, itiraz edilen hususlar ve hukuka aykırılık iddiası gibi unsurlar açıklanır.
HUKUKİ NEDENLER: İlgili mevzuat burada belirtilir.
DELİLLER:
SONUÇ VE TALEP: