Herhangi bir eşyanın korunması, zarar gelmesinin önlenmesi ve diğer sebepler çerçevesinde yetkili merciiler tarafından eşya ya da mekâna yerleştirilen mührün kaldırılması ya da amacına uygun olmayan şekilde kullanılması, mühür kırma suçu olarak adlandırılmaktadır. Mührün kaldırılması ya da farklı bir amaçla kullanılması durumunda fail kanunda belirlenen miktarda ceza ile cezalandırılacaktır. Mühür bozma suçunun koruduğu hukuki değer, kamu idaresi ile devletin otoritesidir. Kasten işlenen suçlar arasında yer almaktadır. Eşya ya da herhangi bir alan için konulan mührün kaldırılması; mührün o yerden alınması, kırılması ya da koparılması anlamını taşımaktadır. Korunan eşya ya da herhangi bir yerin, mühür kırıldıktan sonra farklı amaçlarla kullanılması şartı aranmaz. Mührün kırılması başlı başına bir suçtur.
Mühür bozma suçunun işlenebilmesi açısından herhangi bir özgü suç hali düzenlenmemiştir. Buna göre kanuni düzenlemesinde seçimlik olarak gösterilen icrai hareketleri gerçekleştiren herkes bu suçun faili olabilecektir.
Mühür bozma suçu, seçimlik hareketli bir suçtur. İlgili kanun düzenlemesinde suçun işlenmesi, kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin saklanmasını veya varlığının aynen korunmasını sağlamak için konulan mührün kaldırılması veya konuluş amacına aykırı hareket edilmesine bağlıdır.
Mühür bozma suçu, sırf hareketli bir suçtur. Sırf hareket suçlarının işlenebilmesi için herhangi bir neticenin doğması gerekmez. İcrai hareketin gerçekleştirilmesi yeterlidir.
Kanun koyucu bir suçun taksirle sorumluluk halini düzenlememişse o suçtan ancak kast ile sorumlu olunur. Dolayısıyla ilgili suç ancak kasten işlenebilecektir.
Teşebbüs, TCK’nın 35.maddesinde, failin, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamamasından sorumlu tutulması olarak ifade edilmiştir. Bu maddeye göre fail, teşebbüs aşamasında kalan bir suçtan meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on üç yıldan yirmi yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak olup, diğer hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilecektir.
Mühür bozma suçu birden fazla fail ile işlenmeye uygun bir suçtur. İlgili suçun icrai hareketlerinin birden fazla kişi ile birlikte yapılması halinde suçun işlenişine katılan herkes fail olarak sorumlu olacaktır.
Mühür bozma suçunun cezası, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır. Mühür bozma suçu için verilecek ceza ya hapis cezası ya da adli para cezası olacaktır. Her iki ceza tipinin aynı anda verilmesi mümkün değildir. Bu sebeple verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilemeyecektir.
Mühür bozma suçunun takibi şikayete bağlı değildir. Bu sebeple savcılık tarafından soruşturma ve kovuşturma resen yapılmaktadır. Karşı tarafın şikayetinin olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. Mühür bozma suçunun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Mühür bozma suçuna bakmakla görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.
Mühür bozma suçu için verilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilir.
Ceza Genel Kurulu - Karar : 2018/427
Sanığın, katılan yeşilırmak elektrik dağıtım a.ş.’nin özelleştirilmesinden sonra iş yerinde kullandığı elektrik bedelini ödememesi nedeniyle şirket görevlileri tarafından sayaca konulan mühre rağmen kaçak elektrik kullandığı olayda; mühür bozma suçunun oluşabilmesi için mühürleme yetkisinin kanunla verilmesi zorunlu olup mühürlemeyi yapan şirkete kanunla böyle bir yetki verilmediğinden ve yetkili makamların emri uyarınca bir mühürleme işlemi bulunmadığından mühür bozma suçunun unsurlarının oluşmadığı kabul edilmelidir.
Yargıtay 2. Ceza Dairesi Esas: 2015/17002 Karar: 2015/21169 Tarih: 18.11.2015
Dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Tck’nın 203. Maddesinde düzenlenen mühür bozma suçu, durumun aynen muhafazasını sağlamak üzere yaptırıma bağlanmış olmakla, özel şirket tarafından yapılan mühürleme işleminin de geçerli olduğu nazara alınarak, borçtan dolayı kesik olan elektriği açıp kullandığı belirlenen sanığın, sayacın suç tarihinden önce mühürlenmiş olması halinde, mühür bozma suçundan mahkumiyetine karar verilmesi gerekeceğinden, dairemizin 10.07.2013 tarihli bozma ilamına uyulduğu halde mühürleme tutanağı bulunup bulunmadığı katılan kurumdan sorulmadan, mühürleme işleminin özel şirket tarafından yapılması şeklindeki yasal olmayan gerekçeyle beraatine karar verilmesi,
Sonuç: bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde görülmüş olduğundan, hükmün açıklanan nedenle isteme aykırı olarak bozulmasına, 18.11.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.