İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Trafik cezaları, Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen kuralların ihlali hâlinde idari bir işlem olarak uygulanmaktadır. Ancak trafik cezalarının hukuka aykırı düzenlenmesi, eksik veya hatalı bildirimler yapılması gibi durumlar, cezaların iptal edilmesine neden olabilmektedir. Trafik cezasına itiraz etmek isteyen vatandaşların, hukuki süreçleri doğru bir şekilde takip etmesi ve ilgili yargı kararlarından faydalanması önem taşımaktadır.
Trafik cezalarının uygulanması ve iptal süreçleri, çeşitli yasal düzenlemeler çerçevesinde yürütülmektedir. Bu alandaki temel mevzuat şunlardır:
- Trafik ihlalleri ve cezaları, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında belirlenmiştir.
- Kanunun 116. maddesine göre, idari para cezalarına karşı sulh ceza hâkimliğine başvurarak iptal davası açma hakkı bulunmaktadır.
- Trafik cezaları, Kabahatler Kanunu çerçevesinde bir idari yaptırım olarak değerlendirilmektedir.
- Ceza kesilen kişinin, 15 gün içinde sulh ceza hâkimliğine itiraz etme hakkı bulunmaktadır.
-Trafik cezaları, trafik polisleri tarafından doğrudan veya EDS sistemleri aracılığıyla tespit edilebilir.
- EDS ile kesilen cezaların hukuka uygunluğu, gerekli işaret ve uyarı levhalarının bulunup bulunmadığına göre değişiklik gösterebilir.
Trafik cezasının hukuka uygun olabilmesi için, ilgili kişiye zamanında ve usule uygun bir şekilde bildirilmesi gerekmektedir. Ceza bildirimi yapılmadığında veya eksik/hatalı yapıldığında izlenecek prosedürler şunlardır:
- Trafik cezaları, Kabahatler Kanunu’na göre 10 iş günü içinde kişiye tebliğ edilmelidir.
- Tebligat yanlış adrese gönderildiğinde veya hiç ulaşmadığında, cezanın iptali için mahkemeye başvurulabilir.
- Resmî tebligat usulüne uygun yapılmamış cezalar geçersiz sayılabilir.
- Plakaya yazılan cezalar doğrudan aracın sahibine bildirilir.
- Aracı kullanan kişi ile ruhsat sahibi farklı ise, cezanın kime ait olduğu konusunda belirsizlikler yaşanabilir.
- Yanlış kişiye ceza kesilmişse, cezanın iptali için itiraz hakkı bulunmaktadır.
- Trafik cezalarının tahsil süresi 5 yıl olup, bildirim 10 iş günü içinde yapılmadığında iptal talebi için hukuki dayanak oluşturabilir.
- Tebliğ süresi aşıldığında, kişiye ulaşmayan cezalar mahkeme tarafından iptal edilebilir.
Trafik cezalarında, usulsüz Tebligat Nedeniyle Cezanın İptali hakkında; 12. CD., 2020/4818 E., 2021/6843 K., ve 12.10.2021 tarihli yargıtay kararında Adı geçen sanığın adreste bulunmama nedeninin tebliğ evrakında açıklanmaması nedeniyle yapılan tebliği usulsüz olduğunun ve dolayısıyla yasa yoluna başvurma olanağı tanınmadığının tebliğ edilmesi için çıkarılan Tebligat Kanunu 21/2'ye göre tebliğ edildiği ancak sanığa ulaşılamama nedeninin tebligat parçasında belirtilmediği görülmekle, bahse konu tebligatın usulsüz olduğu açıklanmıştır.
Trafik cezalarında, Plaka Üzerinden Yanlış Ceza Kesilmesi hakkında; Yargıtay 7. Ceza Dairesi’nin bir kararında; fahri trafik müfettişinin beyaz renkli bir araca ceza tutanağı düzenlediği, ancak ceza kesilen aracın siyah renkli olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda, aracın renginin ve olay anında belirtilen yerde bulunup bulunmadığının dikkate alınması gerektiği vurgulanmış ve sulh ceza hakimliğinin itirazı reddetmesi kararı bozulmuştur.
Trafik cezaları, bireylerin karayollarında belirli kurallara uymalarını sağlamak amacıyla uygulanan yaptırımlardır. Ancak bazen bu cezalar yerinde görülmeyebilir ya da yanlış bir şekilde uygulanmış olabilir. Bu durumlarla karşılaşan kişilerin haklarını korumak için başvurabileceği belirli itiraz yolları ve savunma stratejileri bulunmaktadır. Trafik cezasına itiraz süreci, hukuki bilgi ve strateji gerektiren önemli bir adımdır.
Trafik cezalarına itiraz ederken, süreç boyunca dikkat edilmesi gereken çeşitli hukuki unsurlar ve pratik faktörler vardır. Bu hususlar, itirazın başarılı olabilmesi için önemli rol oynamaktadır.
1) İtirazın Zamanında Yapılması: Trafik cezasına itiraz etmek için belirli bir süre vardır. Kabahatler Kanunu’na göre, trafik cezasına itiraz süresi 15 gündür. Süre geçtikten sonra, itiraz hakkı ortadan kalkar.
2) İtirazın usulüne uygun yapılması: İtirazlar, Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılmalı ve yazılı olarak sunulmalıdır. Ceza, bu süre içinde itiraz edilmezse kesinleşir ve uygulanır.
3) Tebligatın usulüne uygunluğu: Trafik cezalarının, tebliğ usulüne uygun şekilde yapılması gerekir. Eğer tebligat hatalı yapılmışsa, bu durum itiraz için bir gerekçe oluşturur.
4) Cezanın Gerçekten Hukuka Aykırı Olup Olmadığının İncelenmesi: Trafik cezası, gerçekte bir ihlal olup olmadığını belirlemek için incelenmelidir. Örneğin, trafik ışıkları, işaretler ya da hız limitleri ile ilgili bir hata söz konusu olabilir. Uygulanan cezanın, işlenen ihlalin ciddiyeti ile orantılı olup olmadığı da gözden geçirilmelidir. Cezanın fazla yüksek olduğu durumlar, iptal için bir gerekçe olabilir.
Trafik cezalarının hukuki geçerliliği, doğru ve zamanında bildirilmeleriyle sağlanır. Eksik bildirim durumları, cezaların iptaline yol açabilecek önemli bir unsurdur.
1) Tebligatın Yapılmaması veya Hatalı Yapılması: Ceza, yanlış adrese tebliğ edilmişse, bu durum iptal için bir gerekçe olabilir. Tebliğin eksik, geç ya da yanlış yapılması, cezayı geçersiz kılabilir. Cezanın tebliğ edilmesi sırasında, cezaya ilişkin gerekli bilgilerin eksik veya hatalı verilmesi de cezayı geçersiz kılabilir.
2) Savunma Stratejileri: Eksik bildirim durumlarında izlenebilecek bazı savunma stratejileri vardır:
- Tebliğin ne zaman yapıldığına dair kanıt sunulabilir ve tebligatın 15 günlük itiraz süresi içinde yapılmadığı gösterilebilir.
- Ceza hakkında eksik veya yanlış bilgi verilmesi halinde, tebligatın geçersizliğine dair savunmalar yapılabilir.
- Ceza sahibinin adresi yanlış kaydedilmişse, tebligatın yanlış yapılmış olduğu ve dolayısıyla iptal edilmesi gerektiği savunulabilir.
Eksik bildirim durumlarında savunma yapmak, cezanın iptal edilmesi için etkili bir yöntemdir ve hakkın korunmasını sağlar.
Trafik cezasının iptal edilmesi, yalnızca cezanın ortadan kaldırılmasıyla sınırlı kalmaz, aynı zamanda çeşitli hukuki sonuçlar doğurur. Bu kararlar hem ilgili kişi hem de uygulayıcı otoriteler açısından önemli etkiler yaratabilir.
- Para cezası iade edilir: Ceza iptal edildiğinde, ödenmiş para cezaları geri alınabilir. İptal kararı, cezayı ödemiş olan kişinin maddi olarak mağduriyetini ortadan kaldırır.
-Ceza kaydının silinmesi: Ceza, geçersiz olduğunda, kişinin adli sicil kaydından silinir. Bu, özellikle yurt dışı seyahatlerinde sorun yaşamak istemeyen kişiler için önemli bir avantajdır.
-Sigorta ve tescil işlemleri: Bazı durumlarda, trafik cezası ile ilgili kayıtlara dayalı olarak yapılan sigorta indirimleri veya tescil işlemleri de iptal edilir.
- Hukuki emsal: İptal edilen cezalar, benzer vakalar için emsal teşkil edebilir. Bu, diğer vatandaşların aynı hatalı uygulamadan zarar görmelerini engelleyecek bir sonuç doğurur.
- İtiraz hakkının korunması: Mahkeme veya hakimlik tarafından verilen iptal kararı, kişilerin gelecekteki cezalarına karşı itibar ve güvenli bir zemin oluşturur. İtiraz hakkı, adil bir yargı sürecinin işlemesi açısından kritik bir öneme sahiptir.
- Yargı kararlarının yol açtığı değişiklikler: İptal kararları, yargı sisteminde benzer hatalı uygulamalara karşı bir uyarı mekanizması oluşturabilir. Bu, trafik denetimlerinin daha dikkatli yapılmasını sağlayabilir.
- Yeni düzenlemeler ve uygulamalar: Trafik cezalarıyla ilgili iptal edilen davalar, uygulayıcı otoritelerin cezaların düzenlenmesinde daha dikkatli olmalarını sağlayabilir.
2025 yılı, trafik cezalarıyla ilgili önemli yeniliklerin ve düzenlemelerin yaşandığı bir yıl olma yolunda ilerliyor. Trafik güvenliğini artırmak ve hukuki uygulamaları daha şeffaf hale getirmek amacıyla çeşitli değişiklikler gündeme gelmiş bulunuyor.
2025 yılı, trafik cezalarının uygulanması ve denetlenmesi konusunda çeşitli yeniliklerin hayatımıza girmesine sahne olmaktadır. Bu yenilikler, teknolojik gelişmeler, hukuki düzenlemeler ve trafik güvenliğini artırmaya yönelik alınan tedbirlerle şekillenmiştir.
- Yapay zeka ve akıllı trafik sistemlerinin entegrasyonu: 2025 yılında, trafik cezalarının denetlenmesinde yapay zeka destekli sistemlerin kullanımı daha da yaygınlaşacak. Bu sistemler, trafik ihlallerini daha doğru tespit etme kapasitesine sahip olacak ve yanılma payı azaltılacaktır.
- Daha fazla EDS noktası ve radar: Elektronik denetleme sistemlerinin sayısının artması, özellikle otoyol ve şehir içi ana arterlerde trafik ihlallerinin anında tespit edilmesine olanak tanıyacaktır. 2025’te kırmızı ışık, hız aşımı, emniyet şeridi ihlali gibi durumlar için daha fazla radar noktası kurulması bekleniyor.
- Trafik güvenliğini artırmak adına, özellikle alkollü araç kullanımı, hız sınırının aşılması ve trafik ışıkları ihlali gibi suçlar için cezalar artırılacak. Cezalar, otomatik sistemlerle daha etkin bir şekilde uygulanacak ve bu da cezaların artışına neden olacaktır.
- 2025 yılında, sosyal medyada paylaşılan ve trafik güvenliğini tehlikeye atan görüntüler ve videolar da cezalandırılabilecek. Bu durumda, toplumun güvenliğini tehlikeye sokan paylaşımlar cezalandırılabilecek.
- Mobil ödeme ve online itiraz: 2025 yılında, trafik cezalarına dair işlemler, mobil uygulamalar üzerinden kolayca yapılabilecek. Trafik cezasına itirazlar da dijital platformlarda gerçekleşebilecek, böylece bürokratik süreçler daha hızlı ve verimli hale gelecek.
- Mobil uygulamalar aracılığıyla ceza sorgulama ve ödeme: Artık trafik cezaları, akıllı telefon uygulamaları üzerinden sorgulanıp ödeme yapılabilecek, ceza ile ilgili itirazlar da yine dijital ortamda kolayca takip edilebilecek.
Trafik cezalarının iptaline ilişkin taleplerde bulunmak, yasal hakların korunması adına önemli bir adımdır. 2025 yılında trafik cezası iptal talebinde bulunacak kişilerin, hukuki süreçleri doğru takip etmeleri ve dikkat etmeleri gereken noktalar vardır.
-Trafik cezası iptal talebinde bulunan kişilerin ilk olarak cezanın doğru bir şekilde tebliğ edilip edilmediğini kontrol etmeleri gerekir. Tebliğ usulüne uygun yapılmamış cezalar, iptal edilebilir.
-Eğer ceza sahibi cezayı yanlış adresten veya eksik bilgiyle aldıysa, bu durum iptal için geçerli bir sebep olabilir. Ayrıca, CEPI (ceza evrakı) gönderiminde yapılan hatalar da dikkate alınmalıdır.
-Trafik cezası, elektronik denetim sistemleri (EDS) veya radar cihazları tarafından kesildiyse, bu sistemlerin doğru çalışıp çalışmadığını araştırmak önemlidir. Yanlış tespit edilen bir hız ihlali ya da hatalı radar ölçümü, cezayı geçersiz kılabilir.
-Trafik cezasına itiraz için 15 günlük bir süre tanınmaktadır. Bu sürenin geçirilmemesi, itiraz hakkının kaybedilmesine yol açar. İtiraz süresi içinde Sulh Ceza Hâkimliği’ne başvurulmalıdır.
2025 yılı itibariyle trafik ceza uygulamalarında daha şeffaf, adil ve etkili bir sistemin oluşturulması hedeflenmektedir. Bu amaçla, hukuk sisteminin ve trafik cezalarının iyileştirilmesi adına bazı öneriler ve adımlar şunlar olabilir:
- Sürücülerin trafik kurallarını daha iyi anlamaları ve uygulamaları için eğitim programları ve seminerler düzenlenebilir. Trafik cezalarının önlenmesinde eğitimli sürücüler önemli bir rol oynamaktadır.
- Trafik cezalarının ve denetim sistemlerinin daha şeffaf hale getirilmesi, vatandaşların cezalar hakkında net bilgi almasını sağlar. Akıllı sistemlerin daha etkin kullanımı, cezaların doğru bir şekilde uygulanmasını ve hatalı tespitlerin önlenmesini sağlayacaktır.
Trafik cezalarına itiraz süreçlerinin tamamen dijitalleşmesi, hukuki işlemlerin hızlanmasını sağlar. Mobil uygulamalar ile cezaya itiraz, ödeme ve cezanın durumunun takibi daha kolay hale gelir.
- Ceza kesilen bir sistemde hatalar tespit edilirse, otomatik düzeltme mekanizmalarının devreye girmesi sağlanabilir. Bu, sürücüler için daha hızlı ve güvenilir bir çözüm sunar.