İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Trafik kazaları, sadece maddi hasarla sınırlı kalmayıp, araçların ikinci el piyasa değerini de olumsuz etkileyebilir. Araç sahipleri için büyük önem taşıyan araç değer kaybı, bir aracın kazaya karıştıktan sonra piyasa değerinde meydana gelen düşüştür.
Araç değer kaybı, bir aracın hasar geçmişi nedeniyle ikinci el piyasasında daha düşük bir fiyata satılmasına sebep olan maddi zarardır. Kazaya karışan araç, tam anlamıyla onarılsa bile, “hasar kaydı” bulunan bir araç” olarak değerlendirildiği için alıcılar tarafından daha düşük bedelle tercih edilir.
Araç değer kaybı, özellikle sıfır veya düşük kilometreli araçlar için daha büyük bir sorun teşkil eder. Çünkü ikinci el araç piyasasında, geçmişte kazaya karışmamış araçlar her zaman daha yüksek fiyatlardan satılmaktadır.
Bu nedenle, kazaya sebebiyet vermeyen ancak aracında değer kaybı yaşayan sürücüler, sigorta şirketleri veya kazaya sebep olan tarafın trafik sigortasından tazminat talep edebilirler.
Araç değer kaybı hesaplanırken, çeşitli faktörler göz önünde bulundurulur. Sigorta şirketleri, bilirkişiler veya uzmanlar bu faktörleri değerlendirerek bir tazminat miktarı belirler.
- Aracın Marka ve Modeli: Premium markalar (Mercedes, BMW gibi) değer kaybına daha hassastır.
- Aracın Yaşı ve Kilometresi: Yeni ve düşük kilometreli araçlarda değer kaybı daha yüksektir.
- Hasarın Niteliği ve Onarım Şekli: Ağır hasar veya şasi düzeyinde hasarlar aracın piyasa değerini ciddi şekilde düşürebilir.
- Piyasa Koşulları ve İkinci El Araç Değerleri: Aracın ikinci el piyasasındaki ortalama satış fiyatı dikkate alınır.
- Aracın Kaza Öncesi ve Sonrası Piyasa Değeri: Uzmanlar, kazadan önceki ve sonraki piyasa değerini karşılaştırarak değer kaybını belirler.
Eğer aracınız bir kazaya karıştı ve kusur sizde değilse, sigorta şirketinden veya karşı tarafın zorunlu trafik sigortasından değer kaybı tazminatı talep edebilirsiniz.
- Kaza tespit tutanağı (Polis veya taraflarca düzenlenen tutanak)
- Aracın ekspertiz raporu (Hasarın boyutunu gösteren)
- Onarım faturaları ve servis kayıtları
- Araç ruhsat fotokopisi
- Sigorta poliçesi (karşı tarafın zorunlu trafik sigortası)
- Karşı tarafın sigorta şirketine başvuru yapılır.
- Sigorta şirketi, eksper raporunu inceleyerek bir ödeme teklifi sunar.
- Eğer sigorta şirketi ödeme yapmazsa veya düşük bir teklif sunarsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulabilir.
- Sigorta şirketi ödeme yapmazsa Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılabilir.
- Tahkim Komisyonu kararları genellikle 1-3 ay içinde sonuçlanır.
- Alternatif olarak asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilir.
- Kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde başvuru yapılmalıdır.
- Eğer kazaya ilişkin bir mahkeme kararı varsa, kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıl içinde değer kaybı talep edilebilir.
Trafik kazaları, sadece araçlarda maddi hasara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda araç sahiplerini araçlarını belirli bir süre kullanamamaktan kaynaklanan maddi zararlara da uğratır. Araç kullanım kaybı (mahrumiyet) tazminatı, kazaya karışan ve kusursuz ya da kusuru daha az olan tarafın, araçlarını onarım süresince kullanamaması nedeniyle uğradığı zararın tazmin edilmesini sağlayan bir haktır.
Araç kullanım kaybı tazminatı, bir aracın kazaya uğraması sonucu tamir süresince kullanılamamasından doğan ekonomik kaybın karşılanmasını sağlayan bir tazminattır.
Örneğin, bir aracınız var ve bu araç, başka bir sürücünün kusuru nedeniyle kazaya karıştı. Araç tamir sürecinde olduğu için ulaşım ihtiyacınızı farklı yollarla (araç kiralama, toplu taşıma gibi) karşılamak zorunda kalıyorsunuz. İşte bu süreçte oluşan mağduriyeti gidermek için kullanım kaybı tazminatı talep edebilirsiniz.
1. Kazanın karşı tarafın kusurundan kaynaklanmış olması gerekir. Kusur oranınız %50 veya daha azsa, talepte bulunabilirsiniz.
2. Araç tamir sürecinde kullanılmamış olmalıdır. Araç sadece küçük bir hasar almış ve kullanılabilir durumdaysa, tazminat talebi zor olabilir.
3. Tamir süresi boyunca başka bir araç kiralanmamış olmalıdır. Eğer sigorta şirketi tarafından ikame araç sağlandıysa veya başka bir araç kiralandıysa, bu tazminat yerine kira bedeli talep edilebilir.
4. Araç sigorta kapsamında onarılmalıdır. Kaza sonrası onarım sigorta şirketleri tarafından karşılanıyorsa, araç değer kaybı gibi tazminatlarla birlikte kullanım kaybı tazminatı da talep edilebilir.
Özellikle ticari araçlar için kullanım kaybı tazminatı büyük önem taşır. Çünkü bir taksi, minibüs ya da ticari bir kamyon, çalışmadığı süre boyunca gelir kaybına uğrar ve bu ekonomik kaybın tazmin edilmesi gerekir.
Araç kullanım kaybı tazminatı hesaplanırken aracın tipi, piyasa değeri ve onarım süresi gibi faktörler dikkate alınır.
1. Aracın Piyasa Değeri: Daha yüksek değerli araçların kullanım kaybı daha fazla hesaplanır.
2. Onarım Süresi: Araç ne kadar uzun süre tamirde kalırsa, tazminat miktarı da o kadar artar. Yetkili servis veya sigorta eksper raporunda belirtilen tamir süresi esas alınır.
3. Aracın Kullanım Amacı: Ticari araçlarda (taksi, minibüs, kamyon gibi) kullanım kaybı tazminatı daha yüksek hesaplanır. Özel araçlar için piyasa kira bedeli üzerinden hesaplama yapılır.
Kullanım Kaybı Tazminatı = (Günlük Kira Bedeli veya Ticari Kazanç Kaybı) × (Onarım Süresi - Eksper Tarafından Belirlenen Gereksiz Bekleme Süreleri
Bir aracın günlük ortalama kira bedeli 500 TL, onarım süresi 10 gün, eksper raporuna göre gereksiz bekleme süresi 2 gün ise;
Tazminat: 500 TL × (10-2) gün = 4.000 TL olur.
Trafik kazaları sonrasında araç sahipleri, mağduriyetleri gidermek için sigorta şirketlerinden veya yasal yollardan tazminat talep edebilir. Ancak bu sürecin sorunsuz ilerleyebilmesi için belirli prosedürlere uyulması ve bazı önemli hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
Kazaya sebebiyet veren tarafın zorunlu trafik sigortası, kazada kusuru bulunmayan veya kusuru daha az olan tarafın değer kaybı ve kullanım kaybı tazminatını karşılamakla yükümlüdür. Bu nedenle, ilk olarak ilgili sigorta şirketine başvurulmalıdır.
1. Trafik Kazası Tespit Tutanağı (Polis veya taraflarca doldurulmuş)
2. Ekspertiz Raporu veya Servis Faturası (Onarım süresi ve masrafları gösteren belge)
3. Araç Ruhsatı (Başvuruyu yapan kişiye ait olduğunu kanıtlamak için)
4. Sigorta Poliçesi (Zorunlu trafik sigortası ve kasko poliçeleri)
5. Kusur Oranını Gösteren Sigorta Eksper Raporu
Eğer sigorta şirketi başvuruyu reddeder veya yetersiz bir ödeme yaparsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na veya mahkemeye başvurabilirsiniz.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na Başvuru: Sigorta şirketi, başvurunuzu 15 gün içinde sonuçlandırmazsa veya hakkınız olan ödemeyi eksik yaparsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilirsiniz.
Mahkemeye Başvuru (Asliye Ticaret Mahkemesi): Sigorta Tahkim Komisyonu’ndan sonuç alamazsanız veya başvurunuz doğrudan mahkemeye taşımanız gerekiyorsa, Asliye Ticaret Mahkemesi’nde dava açabilirsiniz.
Tazminat miktarı yüksekse veya sigorta şirketi ödeme yapmayı reddediyorsa mahkeme yolu tercih edilebilir.