İhaleye Fesat Karıştırma Suçu ve Cezası

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu Nedir? (TCK 235)

İhaleye fesat karıştırma suçu Türk Ceza Kanunu’nun 235.maddesinde yer almaktadır. İhaleye fesat karıştırma, kamu adına yapılan alım-satım, kiraya verme, kiralama ve yapım işlerindeki ihale sürecine veya kamu kurumları aracılığıyla yapılan ihale süreçlerinde hileli davranışlar, gizliliği ihlal, anlaşmalar yapma, cebir ve tehdit kullanarak veya hukuka aykırı diğer davranışlar sergilenerek ihalenin usulüne uygun yapılmasının veya sonuçlanmasının engellenmesi ile oluşur.

Aşağıdaki hallerde ihaleye fesat karıştırılmış sayılır:

• Hileli davranışlarla
• Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak.
• Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek.
• İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları.

İhale evresindeki her usule veya hukuka aykırı davranış ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşmasına sebep olmaz. Ancak, TCK’nin 235. maddesinde sayılan seçimlik hareketlerden biri işlenirse suç oluşur.

İhaleye fesat karıştırma suçu ile korunan hukuki değer kamu idaresine ve kamu görevlilerine duyulan güven ve itibar ile kamunun maddi ve mali faydaları kapsamında temelde serbest rekabet ortamının korunmasıdır. Ayrıca belirtmek gerekir ki bu suçun oluşumu için zarar doğması ihtimalinin bulunması yeterlidir.

Bu hükümler kamu kurum veya  kuruluşları aracılığı ile yapılan artırma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu kurum veya kuruluşlarının ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının iştirakiyle kurulmuş şirketler, bunların bünyesinde faaliyet icra eden vakıflar, kamu yararına çalışan dernekler veya kooperatifler adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara fesat karıştırılması halinde de uygulanır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunun Cezası

İhaleye fesat karıştırma suçunun temel halinin cezası madde hükmüne göre:

• Kamu kurumu veya kuruluşları adına yapılan mal veya hizmet alım veya satımlarına ya da kiralamalara ilişkin ihaleler ile yapım ihalelerine fesat karıştıran kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İhaleye fesat karıştırma suçunun cebir veya tehdit kullanmak suretiyle işlenmesi halinde:

• İhaleye fesat karıştırma suçunun temel ceza alt sınırı 5 yıldan az hapis cezası olamaz. Ancak, kasten yaralama veya tehdit suçunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca bu suçlar dolayısıyla cezaya hükmolunur.

1. Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak,
2. Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek.

Yukarıda sayılan hallerde işlenen ihaleye fesat karıştırma suçu nedeniyle kamu kurumu veya kuruluşuna herhangi bir zarar gelmemişse fail 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunda Cezayı Artıran Haller

İhaleye fesat karıştırma suçu cebir veya tehditle işlenmesi halinde, kamu zararı meydana gelmemiş olsa dahi, faile verilecek ceza 5 yıldan az olamaz. Bununla birlikte ayrıca kasten yaralama ve tehdit suçunun nitelikli halleri gerçekleşmişse, fail bu suçlardan dolayı da ayrıca cezalandırılır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir.

Bir yıl ya da altında olan hapis cezaları, adli para cezasına çevrilebilecektir. İhaleye fesat karıştırma suçunun cezasının alt sınırı üç yıldır. Dolayısıyla ihaleye fesat karıştırma suçu işleyen kişi hakkında verilecek olan hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün olmayacaktır.

Ancak bu suç sonucunda kamu kurum ve kuruluşlarının bir zararı meydana gelmemiş ise bu durumda TCK 235.Maddesinin 3.fıkrasına göre cezalandırma yapılacaktır. Bu hallerde şartlar meydana gelmişse verilecek ceza adli para cezasına çevrilebilir.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının (HAGB) amacı kişileri ıslah etmektir. İki yıl veya altında olan hapis cezalarının varlığı halinde kişilere belirli bir denetim süresi verilir. Bu süre içerisinde failin kurallara uygun hareket etmesi sonucunda verilen hüküm hiçbir sonuç doğurmayarak ortadan kalkar ve adli sicil kaydında da görülmez.

İhaleye Fesat Karıştırma suçunun sonucunda verilecek cezaya hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulamak mümkün değildir. Ancak bu suç sonucunda kamu kurum ve kuruluşlarının bir zararı meydana gelmemiş ise bu hallerde TCK 235. Maddesinin 3.fıkrasına göre cezalandırılacaktır ve bu hallerde şartlar meydana gelmişse verilecek ceza neticesinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun uygulanması söz konusu olabilecektir.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu Zamanaşımı

İhaleye fesat karıştırma suçu şikâyete bağlı suçlar kategorisinde olan suçlardan değildir. Dolayısıyla soruşturması savcılık tarafından resen yapılır.

İhaleye fesat karıştırma suçu için dava zamanaşımı süresi 15 yıldır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunda İştirak

İhaleye fesat karıştırma suçu iştirak bakımından herhangi bir özellik taşımaz ve iştirakin her şekli gerçekleşebilir.

Fiili birlikte gerçekleştirenlerin her biri TCK m. 37/1 uyarınca müşterek fail olarak sorumludur. Bir başkasını araç olarak kullanmak suretiyle ihaleye fesat karıştırma suçunun işlenmesi halinde dolaylı fail olarak sorumluluk söz konusudur.

İhaleye fesat karıştıran kimseye yardımda bulunan kişi, bu suçun işlenmesine yardım eden sıfatıyla sorumludur. İhale sürecinde görev alan kamu görevlisi tarafından işlenebilen ihaleye fesat karıştırma suçuna iştirak eden diğer kişiler azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulabilir.

Kamu görevlisi tarafından işlenebilen ve özgü suçlardan olan bu suçun işlenişine iştirak eden, ancak kamu görevlisi olmayan kişilerin de yardım eden ya da azmettiren sıfatıyla cezalandırılmaları mümkündür.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunda Teşebbüs

İhaleye fesat karıştırma suçu sırf hareket suçu olup, yukarıda sayılan maddî unsurlardan birinin kasten yani bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesi ile tamamlanır. Bu suç bakımından bir zarar meydana gelmiş olması şartı aranmamış aksine zarar meydana gelmesi cezayı ağırlaştırıcı unsur olarak kabul edilmiştir. İhaleye fesat karıştırma suçu, hareket suçu olması sebebiyle suça teşebbüs de mümkündür.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu Şikâyet Süresi

İhaleye fesat karıştırma suçu şikâyete bağlı suçlar kategorisinde olan suçlardan değildir. Dolayısıyla soruşturması savcılık tarafından resen yani kendiliğinden yapılacaktır. Şikâyete bağlı olmayan bir suç olmasından dolayı suçun takibi için herhangi bir şikâyet süresi yoktur.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunda Uzlaşma

Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. İhaleye fesat karıştırma suçu ise uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunda Görevli Mahkeme

İhaleye fesat karıştırma suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

İhalede Usulsüzlük Nereye Şikâyet Edilir?

Suça ilişkin ihbar veya şikâyet, Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk makamlarına yapılabilir. Valilik veya kaymakamlığa ya da mahkemeye yapılan ihbar veya şikayet, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.

Yurt dışında işlenip ülkede takibi gereken suçlar hakkında Türkiye’nin elçilik ve konsolosluklarına da ihbar veya şikâyette bulunulabilir.

Bir kamu görevinin yürütülmesiyle bağlantılı olarak işlendiği iddia edilen bir suç nedeniyle, ilgili kurum ve kuruluş idaresine yapılan ihbar veya şikâyet, gecikmeksizin ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.

İhaleye Fesat Karıştırma Soruşturma İzni

Soruşturma izni, ceza muhakemesine göre hukuki nitelik itibariyle “soruşturma şartı” olarak kabul edilmektedir. Yani, savcılık soruşturma izni alınması gereken bir suç işleyen fail ile ilgili idari kurumdan soruşturma izni almadan doğrudan soruşturma yapamayacaktır. Soruşturma izni verilmesi kararı, idari nitelikte bir karar olduğundan, idarenin kararına karşı idari yargı önünde itiraz edilebilir.

İhaleye fesat karıştırma suçunun faili kamu görevlileri olabileceği gibi diğer kişiler de olabilir. Kamu görevlilerinin suç işlemesi hâlinde genel kural olarak 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde ön inceleme yapılması ve kanunda belirtilen yetkili merciin soruşturma izni vermesi gerekmektedir. Ancak, Kanun’un 2. maddesinde “Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tâbi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine ilişkin hükümler saklıdır.” denilerek istisnai bir düzenlemeye de yer verilmiştir.

İhaleye Fesatta Kamu Zararı Nasıl Oluşur?

İhaleye fesat karıştırma suçunda “kamu zararı” kavramı suçun  netice unsuru haline geldiğinden fesat karıştırma eylemi neticesinde ortaya çıkan kamu zararının tespiti önem taşımaktadır.

Kamu zararının varlığı suçun oluşumu için bir neden olmaktan çıkarılarak ve kamu zararının bulunmaması hali sanık açısından daha az cezayı gerektiren bir nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. Bu hüküm:

• İşlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen hâller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

İhaleye fesat suçu nedeniyle yapılan yargılamalarda genel olarak “kamu zararı” olgusunun varlığının tespiti için bilirkişi incelemesine başvurulmaktadır. Mahkemeler ve bilirkişilerce konu tüm detaylarıyla incelenerek zararın var olduğu tespit ediliyor ise miktarı belirlenerek hüküm kurulur. Bu noktada, zarar ile fiil arasındaki illiyet bağının kurulması oldukça önem taşır.

Yargıtay ihaleye fesat karıştırma suçu bakımından zarar olgusunu açıkladığı kararlarında fesat karıştırılan ihalenin iptal edilmesi veya ihale sonucunda yapılan sözleşmenin ifa edilmemiş olması hazineden bir gider oluşmasına yol açmayacağından kamu zararının gerçekleştiğinin kabul edilemeyeceğini ifade eder.

İhaleye Fesat Suçunda Ceza İndirimi

Türk Ceza Kanunu’nun 235. maddesinin 3. fıkrasına göre;

• İşlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemiş ise, bu fıkranın (a) bendinde belirtilen haller hariç olmak üzere, fail hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Buna göre, ihaleye fesat karıştırma suçunun sonucunda zarar oluşmaması indirim hali olarak kabul edilmiştir.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunun Maddi Unsuru

Suçun maddi unsuru, fesat karıştırma fiilidir.  Bir ihalenin İhaleye düzenlenen seçimlik hareketlerden birisi vasıtasıyla fesat karıştırılmasıdır. Bahsi geçen seçimlik hareketler kanunun 235. Maddesinde şu şekilde sayılmıştır:

• Hileli davranışlarla;
• İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,
• İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak,
• Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu halde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,
• Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı halde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.
• Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak.
• Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykırı diğer davranışlarla, ihaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye, ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek.

Hileli Davranışlar ile İhaleye Fesat Karıştırma

Hileli davranışlarla ihaleye fesat karıştırmak şu şekillerde meydana gelebilir:

1. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olan kişilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmalarını engellemek,
2. İhaleye katılma yeterliğine veya koşullarına sahip olmayan kişilerin ihaleye katılmasını sağlamak,
3. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduğu halde, sahip olmadığından bahisle değerlendirme dışı bırakmak,
4. Teklif edilen malları, şartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadığı halde, sahip olduğundan bahisle değerlendirmeye almak.

İhale Mevzuatına veya Şartnamelere Göre Gizli Tutulması Gereken Bilgilere Başkalarının Ulaşmasını Sağlamak

İhale sürecinde gizli tutulması gereken işler, adına tekliflerin gizli kalması gerektiği bilgi ve belgeler bulunmaktadır. Bu bilgilerin öğrenilmesi rekabet ortamının bozulmasına sebep olabilir.

Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatına veya şartnamelere göre gizli tutulması gereken bilgilere başkalarının ulaşmasını sağlamak kanunun 235. Maddesine göre suçun meydana gelmesine yol açmaktadır. Bu durumda kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İhaleye Katılmak İsteyen veya Katılan Kişilerin İhale Şartlarını ve Fiyatı Etkilemek Amacıyla Aralarında Anlaşma Yapmaları

235. Maddenin 2. Fıkrasının d bendinde yer alan “İhaleye katılmak isteyen veya katılan kişilerin ihale şartlarını ve özellikle fiyatı etkilemek için aralarında açık veya gizli anlaşma yapmaları” ifadesine göre suçun oluşmasına sebep olan seçimlik hareketlerden birisi de budur. Bu durumda kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçunun Manevi Unsuru

İhaleye fesat karıştırma suçu kasten işlenebilen bir suçtur.  Kast, “suçun kanunî tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.” şeklinde tanımlanmıştır. Suçun taksirle yani dikkatsizlik ve tedbirsizlik suretiyle işlenmesi mümkün değildir. Failde aranması gereken kast, kanunda sayılan fiillerin işlenmesine yönelik olmalıdır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu ile Korunan Hukuki Değer

Suç ile korunan hukuki değer, kamu görevlilerine duyulan güvendir. Zira kamusal faaliyetler olan ihale işlemlerinin dürüstlük ilkesine uygun yürütülmesi sebebiyle ilgili suç tanımlanmıştır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu Şikayet Dilekçesi Örneği

 

………………… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

ŞİKAYETÇİ:

TC KİMLİK NUMARASI:

ADRES:

VEKİLİ:

ADRES:

ŞÜPHELİ:

SUÇ:

SUÇ TARİHİ: ……./………/…….

AÇIKLAMALAR:

Müvekkilim …….. tarihinde kantin işletmeciliği ihalesine katılmak amacıyla belediye binasına giderek başvuruda bulunmuştur.

Başvuruda bulunduğu esnada çevrede birkaç kişiyle daha diyalogların gelişmesi sonucunda kişilerin de ihaleye katılmak istediklerini öğrenmiştir. Bunun üzerine ……… isimli şahıs müvekkilime …………….. TL karşılığında ihalenin kendisine bırakılabileceğini söylemiştir.

Yukarıda izah edildiği üzere, müvekkilimin zarar görmesine sebep olan şahısların cezalandırılması içi gerekli soruşturmanın yapılarak kamu davası açılması için tarafınıza zorunluluğu oluşmuştur.

HUKUKİ NEDENLER: 5237 S. K. m. 235, 2004 S. K. m.114, 126,133

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda izah edilen sebepler dolayısıyla müvekkilimi tehdit ederek ihaleye fesat karıştırma suçunu işleyen şahsın cezalandırılması için gerekli soruşturma yapılarak kamu davasının açılmasını talep ederiz ……/………./…….

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu - Yargıtay Kararları

Dağıtım İhalesine Katılma ve İhaleye Fesat Karıştırılması

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2014/11176 Esas, 2018/9019 Karar

… İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından ilkokul, orta öğretim ve lise öğrencilerine kitapların poşetlenmesi, paketlenmesi ve dağıtımı ihalesine sanık katılmıştır. Ancak isteklilerden teklifin idari şartnamenin maddesi ile uyumlu olacak olan araç ve kiralık belgeleri olmadığı gerekçesi ile devre dışı bırakılmıştır. Bunun üzerine iş, belli bir bedel ile istekli olanlardan birine ihale edilmiştir.

İhaleye ilişkin şartnamede yeterlilik kriteri sıralanmış ve isteklinin kendisine veya kiralık 1 ton veya daha fazla yük kapasitesine sahip en az iki araca sahip olması gerektiğine dair hüküm bulunmaktadır. Şartnamede belirtilen araçlara ilişkin sunulacak belgelerin niteliği ve sunulma şekline dair düzenlemenin bulunduğu belirtilmiştir.

Sanıklar hakkında ağır ceza mahkemesinde yargılama yapılmış, beraat kararı verilmiştir. Mahkeme tarafından verilen beraat kararın karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde söz konusu belgenin teklif kapsamında sunulmasına ilişkin düzenleme bulunmamasına rağmen isteklilerin teklifi değerlendirme dışı bırakıldığını belirtmiştir. Dosya arasında soruşturma aşamasında alınan bilirkişi raporunda da sanıkların mevzuata uygun olmadığını belirlemiş, yeni bir bilirkişi raporu aldırılmadan dosya kapsamı ve oluşa uygun düşmeyen gerekçelerle mahkemenin yanılgılı değerlendirmede bulunduğu belirtilmiştir. Mahkemenin yanılgılı değerlendirme ile beraat kararı verilmesi doğru bulunmamış, katılanın temyiz itirazları yerinde bulunarak karara karşılık bozma kararı verilmiştir.

İhaleye Katılımın Cebir ve Tehdit ile Engellenmesi

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2018/1572 Esas, 2018/8117 Karar

… Devlet Hastanesi tarafından temizlik ihalesi düzenlenmiştir. Temizlik ihalesine katılmak isteyen müdahiller sanıklar tarafından cebir ve tehditle engellenmeye çalıştığı iddiasında bulunulmuştur.

İhaleye fesat karıştırma suçundan ağır ceza mahkemesinde yargılama yapılmış, mahkumiyet kararı verilmiştir. Mahkumiyet kararına karşılık bozma talepli temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Kurumun 02/05/2014 tarihli yazısında suç tarihi olarak kabul edilen 28/06/2005 tarihinde temizlik ihalesi yapılmadığı, ihalenin 28/12/2004 tarihinde yapıldığı anlaşılmıştır. Yargıtay, söz konusu ihalenin 344 adet ihale evrak suretine dosyada rastlanılmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle Yargıtay, suçu belirleme ve zamanaşımı süresini inceleme bakımından ihale evrakının onaylı birer suretlerinin denetime açık olacak şekilde dosya içerisine alınmasından sonra yeniden daireye gönderilmek üzere dosyanın gönderilmesi yönünde karar vermiştir.

İhale Katılımı, Sözleşmenin Engellenmesi

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2014/10472 Esas, 2018/6071 Karar

İhaleye fesat karıştırma suçundan sanıklar ağır ceza mahkemesinde beraat kararı almıştır. Beraat kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

… Belediyesinde bulunan park içerisindeki kompleks kiraya verilmek istenmiş, bu amaç ile ihale düzenlenmiştir. İhaleye katılım amacıyla ihalenin yapılacağı salonda ihale saati beklenirken salona üç iştirakçi alınmıştır. Dava dışı olan … tarafından en iyi teklif verilmiş ve tutanak düzenlenmiştir. Tutanak düzenlendiğini öğrenen sanık ise bu duruma tepki göstermiştir. Sanık, salona girip komisyon üyelerine salondan çıkamayacaklarını çıkarlar ise kafalarını kopartacağını belirtmiştir. Bütün bunlar tutanakta yer almaktadır.

Yargıtay, dosya incelemesinde, ihale katılımı ya da ihale sözleşmesinin imzalanması engellemeye matuf hukuka aykırı bir davranışın bulunmadığını belirtmiştir. Yargıtay, sanığın eyleminin zincirleme biçimde tehdit suçunu oluşturduğunu, bu durumun mahkeme tarafından göz ardı edildiği belirtilmiştir. Tüm bu nedenlerle Yargıtay, mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık bozma kararını oy birliği ile vermiştir. 

İhaleye Fesat Karıştırma ve Dolandırıcılık Suçunun İşlenmesi

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2018/7758 Esas, 2018/5710 Karar

Olayda … firması şikayet edilmiştir. Yapılan şikayette ihaleye fesat karıştırma suçu işlendiği iddia edilmiş, müşteki, şüphelilerden birisinin patronu olduğu ve şirkette işe başladığını, diğer şüphelinin ise oğlu olduğu ve şirketin belediyenin atık ihale işine katılmamasına rağmen ihaleyi kazanan başka firma adına işi yürüttüğünü belirtmiştir. Müşteki, şüphelilerin hep birlikte şebeke halinde çalıştığını, kendisine ait mezuniyet belgesini ısrarla istenmesine rağmen belgenin verilmediğini belirtmiştir.

Şüpheliler hakkında savcılık tarafından kamu kurum veya kuruluşlarının ihalesine fesat karıştırmak, özel belgeyi bozma, yok etme veya gizleme dolandırıcılık suçlarından soruşturma başlatılmıştır. Savcılık soruşturma sonunda ihaleye fesat karıştırma suçundan söz edilemeyeceği ve dolandırıcılık suçu unsurlarının oluşmadığı, soyut iddialarda bulunduğundan bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar vermiş, söz konusu karara karşılık itirazda bulunulmuştur. İtirazı incelemeye yetkili merci olan sulh ceza hakimliği itirazın reddine ilişkin karar vermiştir.

Yargıtay, dosya incelemesinde, soruşturmada yalnızca müştekinin beyanının alındığı ancak şüphelilerden hiçbirinin ifadesinin alınmadığını belirtmiştir. Bunun yanında şikayet dilekçesinde bahsedilen ihalenin var olup olmadığına dair araştırma yapılmadığı, ihale mevcut ise ihaleye ilişkin belgelerin de istenilmesi gerektiği gözetilmeden bir karar verdiği belirtilmiştir.

Bunun yanında şirketin diğer çalışanlarının da ifadesinin alınması gerektiği gözetilmemiş, yalnızca müştekinin ifadesine başvurularak kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Yargıtay, tüm bu nedenlerle savcılık tarafından verilen karara karşı yapılan itirazı kabul ederek yazılı şekilde verilen ret kararını isabetli bulmamıştır.

Bütün bu nedenlerle karara karşılık bozma kararı oybirliği ile verilmiştir.

Tehdit Ederek İhaleye Katılımın Önlenmesi

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2016/1199 Esas, 2018/3537 Karar

Mağdur, yeğenine vekaletname vermiş ve mağdur adına ihaleye katılmak için … İl Özel İdare binasının önüne sabah 08:30’da gelmiştir. Mağdur, ihale dosyası ile birlikte ihalenin yapılacağı binaya girmek istediği sırada sanığın firmasında şoförlük yapan sanık, diğer sanıkları azmettirerek mağdura hitaben ihaleye girmeyeceğini, girebiliyorsa kendisinin girmesi gerektiğini belirterek tehdit etmiştir.

Mağdurun ihaleye girmesi engellenmiş, mağdur dayısını arayarak durumu bildirmiştir. Sonrasında sanık, mağduru arayarak bugünkü ihaleye girmeyeceğini, ihaleye girdiği vakit onu öldüreceğini ve yeğenini gönderdiğini belirterek erkek olmadığı yönünde tehdit ve sinkaflı sözler sarf etmiştir. Mağdur, ihaleye katılma yeterliliği olmasına rağmen ihaleye katılamamıştır.

Ağır Ceza Mahkemesinde ihaleye fesat karıştırma suçundan mahkumiyet kararı verilmiştir. Mahkumiyet kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde, mağdurun aynı gün başka ihalelerde teminat mektubunun süresinin yeterli olmadığından ihaleye katılamadığını belirttiğini ve bu nedenle ihale dosyasına sunulan teminat mektubunun tasdikli suretinin ihale dosyalarından ve bankadan temin edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Gerekirse bu konuya ilişkin bilirkişiden rapor alınması gerektiği de eklenmiştir.

Bunun yanında Yargıtay, mağdurun ihaleye katılma yeterliliğinin bulunmaması halinde sanıklar hakkında tehdit ve kasten yaralama suçlarından yargılanması gerektiğini belirtmiştir. Mahkemenin tüm bu nedenlerle eksik inceleme ile hüküm kurduğundan bahisle Yargıtay tarafından bozma kararı verilmiştir. 

Yargıtay 5. Ceza Dairesi - Karar: 2014/8838

Sanık Z. A.’ın, Kocaali Devlet Hastanesince 16/12/2008 tarihinde düzenlenen temizlik hizmet alımı ihalesine teklif vermek üzere gelen katılanın “siz ihaleye girmeyin, size istediğiniz kadar para veririm” şeklindeki teklifi kabul etmemesi üzerine Z. T.’yla birlikte saldırıp basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek şekilde kasten yaralayarak ihale sürecindeki işlemlere katılmasını engellemeye çalışmalarına rağmen katılanın ihaleye katılarak kazanması şeklinde gerçekleştiği anlaşılan olayda; eylemin TCK’nın 235/2-c,35. maddelerinde düzenlenen cebir kullanmak suretiyle ihaleye fesat karıştırmaya teşebbüs suçunu oluşturduğu kabul edilmelidir

Yargıtay 5. Ceza Dairesi - Karar: 2014/6538

Hatay Gümrük Müdürlüğü Antakya Tasfiye Şube Müdürlüğünce 16/06/2011 tarihinde yapılan ihalesi öncesinde, sanıkların fikir ve eylem birliği içerisinde hareket etmek suretiyle mağdurlar M. O. ve İ. G. E.’ı sözkonusu aracın ihalesine girmemeleri, girseler de pey sürmemeleri hususunda uyardıktan sonra “ihaleyi kazansalar bile oradan çıkamayacakları, aracı bulunduğu park yerinden alamayacakları, il sınırları dışına çıkamayacakları” şeklinde sözler söyleyerek tehdit ettikleri, bunun sonucunda mağdur M.’un ihale yerini terkettiği, İ.’ın ise bu aracın ihalesine katılmayacağını söyleyerek salona girdiği, M.’un patronu olan H. Y.’ın durumu telefonla yetkililere bildirmesi nedeniyle ihale başlamadan önce komisyon başkanının tehdit edilip edilmediklerini sorması üzerine tanık A. M.’nun “araç sahibi biziz, baba yadigarı, biz alacağız” denildiğini söylemesi ve mağdur İ.’ın da kendini belli etmemek için baş hareketiyle tehdidi doğrulamasının ardından komisyon kararıyla aracın ihale satış listesinden çıkarıldığı, böylelikle sanıkların TCK’nın 235/2-c maddesinde düzenlenen (tehdit yoluyla) ihaleye fesat karıştırma suçunu aynı Yasanın 43/2. maddesi kapsamında kalacak şekilde hukuksal anlamda tek bir fiille birden fazla kişiye karşı zincirleme şekilde işledikleri kabul edilmelidir

İhaleye Fesat Karıştırma Suçundan Beraat

Yargıtay 5. Ceza Dairesi 2014/11162 Esas, 2018/9687 Karar

… Atatürk Stadyumu ilave tribün yapmak ve modernizasyon inşaatı ihalesi, sanığa verilmiştir. İhaleye girme koşullarına sahip olmamasına rağmen ihale sanığa verilmiştir. Bu nedenle ihaleye fesat karıştırma suçundan sanık ile ihale komisyonu üyesi olan diğer sanıklar hakkında kamu davası açılmıştır.

Ağır ceza mahkemesinde ihaleye fesat karıştırma suçundan yargılama yapılmış, beraat kararı verilmiştir. Beraat kararına karşılık temyiz başvurusunda bulunulmuştur.

Yargıtay, dosya incelemesinde, mahkemenin sanık savunmalarını ve soruşturma aşamasında aldırılan bilirkişi raporunu hazırlayanlar dışında bilirkişi heyetinden rapor alınmadan sanıklar hakkında hukuki durum takdiri ve tayini gerçekleştirildiğini belirtmiştir. Mahkemenin yetersiz bilirkişi raporuyla eksik inceleme ve yetersiz gerekçe ile vermiş olduğu beraat kararı verilmesini doğru bulmamıştır. Tüm bu nedenlerle Yargıtay, yerel mahkemenin vermiş olduğu hükme karşılık bozma kararı verilmiştir.