Kentsel Dönüşüm Nedir?
Kentsel dönüşüm, bir şehrin fiziksel ve işlevsel olarak yenilenmesi, modernizasyonu ve geliştirilmesi sürecidir. Bu süreç, mevcut yapıların yenilenmesi, yeniden inşa edilmesi veya tamamen yıkılması ve yerlerine daha modern ve işlevsel yapıların yapılmasıyla gerçekleştirilebilir.
Kentsel dönüşüm genellikle kentsel alanların yaşlanan ve işlevini yitiren yapılarının yenilenmesi amacıyla yapılır. Bu süreçte, eski ve yıkık binalar yıkılıp yerlerine daha modern ve fonksiyonel yapılar inşa edilir. Buna ek olarak, şehir altyapısı da modernize edilerek daha sürdürülebilir ve verimli hale getirilir.
Kentsel dönüşüm, şehirlerin fiziksel görünümlerini ve işlevlerini geliştirerek, yaşanabilirliği artırır. Ayrıca, bir şehrin tarihi dokusunu koruyarak ve kültürel mirasını canlandırarak, turizm potansiyelini de artırabilir. Bununla birlikte, kentsel dönüşümün olumsuz etkileri de olabilir, örneğin, bazı kesimlerin göç etmek zorunda kalması ve sosyal yapıdaki değişiklikler. Bu nedenle, kentsel dönüşüm sürecinde dikkatli bir planlama ve uygulama gereklidir.
Kentsel Dönüşüm Şartları
Kentsel dönüşüm sürecinin başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için belirli şartların sağlanması gereklidir. Bunlar şunlardır:
- Planlama: Kentsel dönüşüm projeleri, iyi planlanmış ve organize edilmiş olmalıdır. Bu planlama sürecinde, şehrin ihtiyaçları ve mevcut durumu dikkate alınmalıdır.
- Finansman: Kentsel dönüşüm projeleri, yüksek maliyetli olduğu için iyi bir finansman planına ihtiyaç duyar. Bu nedenle, kamu ve özel sektör yatırımcıları arasında işbirliği yapılmalı, proje için yeterli kaynak sağlanmalıdır.
- Yasal düzenlemeler: Kentsel dönüşüm projeleri, mevcut yasalara uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Bu nedenle, ilgili yasal düzenlemelerin yapılması ve uygulanması gereklidir. Bu noktada kentsel dönüşümde, 6306 sayılı Kanun'a göre riskli yapı durumunda olan bir yapının yıkılarak mevcut yerinde imar planına uygun olarak yeniden yapılması gerekir.
- Kentsel dönüşüm projelerinde, şehrin altyapısı da modernize edilmeli ve yenilenmelidir. Bu, su, elektrik, doğalgaz, kanalizasyon, yol, köprü gibi altyapı çalışmalarını içerir.
- Kentsel dönüşüm projeleri, halkın ihtiyaçlarını ve taleplerini karşılamalıdır. Bu nedenle, proje sırasında halkın katılımı ve desteği sağlanmalı, onların fikirleri ve görüşleri dikkate alınmalıdır.
- Kentsel dönüşüm projeleri, çevresel faktörlerin göz önünde bulundurulması ile daha sürdürülebilir hale getirilmelidir. Bu, yeşil alanların artırılması, enerji tasarrufu, atık yönetimi, su kaynaklarının korunması ve hava kirliliğinin azaltılması gibi unsurları içerir.
Bu şartların sağlanması, kentsel dönüşüm projelerinin başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesine yardımcı olur ve şehirlerin daha yaşanabilir ve sürdürülebilir hale gelmesine katkı sağlar.
Yapının kentsel dönüşüm şartlarına uyup uymadığına bakılırken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca yetkilendirilmiş olan bir kuruluştan yapının çeşitli noktalarından ve özellikle taşıyıcı kolonlarından karot örneği alınarak riskli yapı raporu alınması gerekir. Yapının riskli olduğu tespit edildikten sonra bu raporun kesinleşmesi gerekmektedir. Öncelikle riskli raporu ilgili tapu müdürlüğü aracılığıyla riskli yapıdaki kat maliklerine tebligat yoluyla bildirilir. Her bir kat malikinin 15 gün içinde riskli yapı raporuna itiraz hakkı vardır. Bu süre tebligatın malike ulaşması ile başlar. Eğer itiraz edilmezse rapor kesinleşir. Rapora itiraz edilirse itiraz, ilgili disiplinlerde uzman dört öğretim üyesi ve Bakanlıkça atanan üç Bakanlık yetkilisinden oluşan komisyonca karara bağlanır. Yapı malikleri, riskli yapı tespit raporuna karşı itiraz sonucunu tebliğ aldıktan itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde kararın iptali için dava açabilirler.
Kentsel Dönüşüm Başvurusu İçin İstenen Belgeler Nelerdir?
Kentsel dönüşüm başvurusu için gerekli belgeler şunlardır;
- Islak İmzalı Başvuru dilekçesi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Riskli yapı tespit raporu
- Tapu fotokopisi ve taşınmaza ait güncel tapu kaydı
- Riskli yapı tespit raporunda belirlenen adres ile uyumlu olacak şekilde malik adına kayıtlı, A.R.A.A.D.net istemi üzerinden riskli yapı için yapı kimlik numarası alındığı tarihten önceki son üç aydan veya sonraki üç aydan herhangi birine ait elektrik, su, doğalgaz, sabit hatlı olmak şartıyla telefon/ internet hizmetleri ile ilgili herhangi bir fatura,
- Malikin riskli olduğu tespit edilmiş olan yapıda yapı kimlik numarası alındığı tarihte ikamet ettiğine ve riskli olarak tespit edilen yapıyı tahliye ettiğine dair eski ve yeni adresini gösteren il- ilçe nüfus ve vatandaşlık müdürlüğünden alınacak imzalı ve mühürlü adres bilgileri raporu,
- Yapının yıkıldığına dair form (ıslak imzalı ve mühürlü),
- Hak sahibine/vekiline ait vadesiz Türk Lirası, T.C. Ziraat Bankası hesap cüzdanı fotokopisi