Vasiyetname, kişinin vefat ettikten sonra maddi ve manevi olarak son isteklerini sözlü veya yazılı olarak beyan etmesidir.
Vasiyetname ; resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve sözlü vasiyetname olarak üç çeşittir. Resmi vasiyetname sulh hukuk mahkemesine ya da notere başvurarak düzenlenebilir. Vasiyetname bırakacak kişi vasiyetnamesinin detaylarını resmi memura bildirir. Memur da bunları resmi olarak yazıya dökecektir.
Miras hukuku alanında Resmi Vasiyetname, Sözlü Vasiyetname ve El Yazılı Vasiyetname olmak üzere 3 çeşit vasiyetname çeşidi bulunmaktadır.
Resmi vasiyetname herhangi bir noter ya da herhangi bir sulh hukuk mahkemesinde hazırlatılabilir. Genellikle resmi vasiyetname noterlerde hazırlatılmaktadır. Vasiyet bırakan kişi resmi memura karşı vasiyetini anlatır ve memur da bu beyanları resmi olarak kayda döker. Resmi vasiyetnamenin ilgili ve yetkili memur tarafından hazırlanıp imzalanması şarttır. Vasiyetname hazırlanırken vasiyetname bırakan kişinin yanında iki tane de şahit bulunmalıdır. Şahitler için ; kamu hizmetinden yasaklı olmaması, fiil ehliyeti bulunması, okuma yazma bilmesi gibi şartlar aranmaktadır. Vasiyet bırakacak kişinin eşi, altsoy ve üstsoyu kanunen şahit ve görevli memur olamaz. Noter vasiyet bırakan kişiden vasiyetname için sağlık raporu getirmesini talep eder. Bu şartların herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda daha sonra bu durumun ispat edilmesi ile vasiyetnamenin iptali söz konusu olabilecektir.
Vasiyetnameyi bırakacak kişinin kendisinin hazırlayabileceği bir vekaletname çeşitidir. Bu vasiyetname çeşitinde resmi bir memur şartı aranmamaktadır. El yazılı vasiyetnamede yazılan bütün yazıların, vasiyetname tarihinin ve imzanın vasiyet bırakacak kişinin el yazısı ile yazılmış olması şarttır. Bunun amacı ise vasiyetnamenin, vasiyet bırakan kişiye ait olduğunun tespiti içindir. Her ne kadar pratik bir vasiyetname seçeneği olsa da kaybolma ve yok olma ihtimalinden dolayı da dezavantajı bulunmaktadır.
Sözlü vasiyetname; resmi vasiyetname ve el yazılı vasiyetnamenin yapılmasının mümkün olmaması durumunda yapılabilir. Yani sözlü vasiyetname olağan dışı durumlarda söz konusu olan bir vasiyetname türüdür. Sözlü vasiyetnamede tıpkı resmi vasiyetnamedeki gibi iki adet şahit gerekmektedir. Vasiyet bırakacak kişi bu iki şahide vasiyetnamesinin içeriğini anlatır ve bu vasiyatname için beyanlarını geçerli vasiyetname olarak düzenlemelerini talep eder. Şahitler için ; kamu hizmetinden yasaklı olmaması, fiil ehliyeti bulunması, okuma yazma bilmesi gibi şartlar aranmaktadır. Şahitler bu görevi kabul ederler ise vasiyetname bırakan kişinin sözlü beyanlarını geçerli kılınması adına iki tercih belirlerler. Bu tercihlerden birincisi bu sözlü beyanları yazıya geçirip Sulh Hukuk Mahkemesi’ne veya Asliye Hukuk Mahkemesi’ne götürüp geçerli kılabilirler. Şahitler yazıya geçirdikleri bu vasiyetnamenin tarihini atmak ve imzalamak zorundadırlar. İkinci yol olarak da şahitler , bu sözlü beyanları yazıya geçirmeden mahkemeden sözlü beyanları yazdırıp tutanak olarak geçerli kılmalarını talep edebilirler.
Vasiyetnamenin iptali için dava açılabilir. Vasiyetnamenin iptali, vasiyeti düzenleyen kişi vefat etmeden mümkü değildir. Vasiyetnamenin iptali davası, vasiyetname kimlerin lehine düzenlenmişse o kişiler hakkında açılır.
Vasiyetnamenin iptali davasında üç ayrı zamanaşımı bulunmaktadır. Bu zamanaşımı sürelerinden sonra vasiyetnamenin iptali dava açma hakkınız bulunmamaktadır. Bu süreler;