Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu ve Cezası

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Nedir? (TCK 333)

Devletin güvenliğini sağlamak ve devlet sırlarının gizli kalmasını temin etmek önemli bir konudur. Türk Ceza Kanunu'nun 5237 sayılı Kanun'un 333. maddesi, "Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk" başlığı altında, Devlet Sırlarından Yararlanma ve Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik suçlarını düzenlemektedir.

Devlet Sırlarından Yararlanma: Madde 333'e göre, devlet memurları veya görevlileri, görevleri dolayısıyla öğrendikleri ve devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektiren fenni keşif veya yeni buluşları veya sınai yenilikleri kendi veya başkasının yararına kullanırlarsa veya kullanılmasını sağlarsa, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ve üçbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar. Bu suç, devlet sırlarının kötüye kullanımını ve yetkisiz şekilde ifşasını önlemeyi amaçlamaktadır.

Ayrıca, eğer bu fiil, Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenir veya devletin savaş hazırlıklarını, savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokacak nitelikteyse, fail hakkında müebbet hapis cezası verilir. Bu durumda, devletin savunma ve güvenliğiyle ilgili bilgilerin kötüye kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek ciddi tehlikelerin önlenmesi hedeflenmektedir.

Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik: Madde 333'ün 3. fıkrası ise Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette belirli bir işi yerine getirmek üzere görevlendirilen kişileri kapsamaktadır. Bu kişiler, görevlerini sadakatle yerine getirmezlerse ve bu durumda zarar meydana gelirse, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar. Bu hüküm, devletin dış ilişkileri ve diplomatik misyonları sırasında sadakatsizlik ve görevi kötüye kullanma eylemlerine karşı bir koruma sağlamayı amaçlamaktadır.

İhbarda Bulunmama Hali: Aynı maddeye göre, bu suçları işleneceğini öğrenip bunları yetkililere zamanında ihbar etmeyen kişilere, suç teşebbüs derecesinde olsa bile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir. Bu hüküm, suçlara ilişkin bilgi sahibi olan bireyleri ihbarda bulunmaya teşvik etmekte ve devletin güvenliği için önemli olan bilgilerin yetkililere ulaşmasını sağlamaktadır.

Sonuç olarak, Devlet sırlarından yararlanma ve devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçları, devletin güvenliği ve çıkarlarına zarar verebilecek eylemlere karşı koruma sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Bu suçları işleyenler, ciddi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalırlar çünkü devletin güvenliği ve sırlarının korunması ulusal çıkarlar için büyük önem taşımaktadır. 

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunun Unsurları

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 333. maddesi, "Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk" başlığı altında Devlet Sırlarından Yararlanma ve Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik suçlarını düzenlemektedir. Bu suçlar, devletin güvenliğini sağlamak, fenni keşif, yeni buluş veya sınai yeniliklerin gizliliğini korumak ve devlet hizmetlerinde sadakati temin etmek amacıyla getirilmiştir.

1. Devlet Sırlarından Yararlanma Unsuru: Maddeye göre, suçun maddi unsuru, kişinin görevi dolayısıyla öğrendiği ve devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektiren fenni keşif, yeni buluş veya sınai yenilikleri kendi veya başkasının yararına kullanması veya kullanılmasını sağlamasıdır. Suçun işlenmesi, devlet sırlarının ifşasını ve kötüye kullanılmasını önlemeyi hedeflemektedir. Bu suçu işleyenler, kamu görevlisi olabilecekleri gibi, görevleri gereği bu sırlara erişimi olan diğer kişiler de olabilir.
2. Ağırlaştırıcı Nedenler: Maddeye göre, suçun işlenmesi durumunda ağırlaştırıcı nedenler söz konusu olabilir. Özellikle Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenir veya devletin savaş hazırlıklarını, savaş etkinliğini veya askeri hareketlerini tehlikeye sokacak nitelikteyse, fail hakkında müebbet hapis cezası uygulanır. Bu durumda, devletin savunma ve güvenliğiyle ilgili bilgilerin kötüye kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek ciddi tehlikelerin önlenmesi amaçlanmaktadır.
3. Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Unsuru: Maddeye göre, ayrı bir suç olarak düzenlenen bu unsur, Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette belirli bir işi yerine getirmek üzere görevlendirilen kişileri kapsar. Bu kişiler, görevlerini sadakatle yerine getirmezlerse ve bu durumda zarar meydana gelirse, beş yıldan on yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar. Bu suç, devletin dış ilişkileri ve diplomatik misyonları sırasında sadakatsizlik ve görevi kötüye kullanma eylemlerine karşı bir koruma sağlamayı amaçlamaktadır.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunun Cezası

• Görevi dolayısıyla öğrendiği ve Devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektirdiği fenni keşif veya yeni buluşları veya sınai yenilikleri kendisinin veya başkasının yararına kullanan veya kullanılmasını sağlayan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
• Fiil, Türkiye ile savaş̧ halinde bulunan bir devletin yararına işlenir veya Devletin savaş̧ hazırlıklarını veya savaş̧ etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile müebbet hapis cezası verilir.
• Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette Devlete ait belirli bir işi görmek için görevlendirilen kimse, bu görevi sadakatle yerine getirmediği ve bu fiilden dolayı zarar meydana gelebildiği takdirde faile beş̧ yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
• Bu maddede tanımlanan suçların işleneceğini haber alıp da bunları zamanında yetkililere ihbar etmeyenlere, suç̧ teşebbüs derecesinde kalmış̧ olsa bile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür. Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçunun adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Zamanaşımı

Zamanaşımı, suçun işlenmesinden itibaren dava açılmamış olması durumunda veya dava açılmışsa da süresi içinde sonuçlandırılmamış olması durumunda davanın düşmesine sebep olacak hukuk terimidir. Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu için dava zamanaşımı süresi birinci fıkra açısından 15 yıl, ikinci fıkra açısından 25 yıl, üçüncü fıkra açısından 15 yıl, dördüncü fıkra açısından 8 yıldır.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, sanık hakkında hüküm verilmesine rağmen hükmün belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması halinde, denetim süresi içinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu açısından hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi mümkün değildir. 

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulamak mümkün olur.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Şikayet Süresi

Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır. Suçtan mağdur olan kişi, yargılama aşamasında şikayetçi olmadığını belirtse bile davaya veya failin cezasına bir etkisi olmayacaktır.  

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunda Şikayetten Vazgeçme

Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu, TCK'da şikayete tabi suçlar kapsamında yer almamaktadır. Dolayısıyla, suçun işlenmesi durumunda savcılık tarafından resen soruşturma yapılır ve mahkeme tarafından resen kovuşturma yapılır. Bu sebeple mağdurun veya müştekinin şikayetten vazgeçmesi halinde dava düşmeyecektir. Mahkeme, delillerin değerlendirilmesi sonucunda failin suçu işlediği kanaatine varırsa, cezalandırma kararı verebilir.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunda Uzlaşma

Uzlaşma fail ile mağdur arasında bir uzlaşmacı aracılığı ile iletişim kurulması sağlanarak uyuşmazlığın giderilmesi yoludur. Uzlaşma kapsamında olan suçlar sayılıdır. Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunda Görevli Mahkeme

Bu suç için yargılama yapmaya görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi’dir.

Sık Sorulan Sorular

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Kaç Yıl?

Görevi dolayısıyla öğrendiği ve Devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektirdiği fenni keşif veya yeni buluşları veya sınai yenilikleri kendisinin veya başkasının yararına kullanan veya kullanılmasını sağlayan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçu Zamanaşımı Kaç Yıl?

Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik suçu için dava zamanaşımı süresi birinci fıkra açısından 15 yıl, ikinci fıkra açısından 25 yıl, üçüncü fıkra açısından 15 yıl, dördüncü fıkra açısından 8 yıldır.

Devlet Sırlarından Yararlanma, Devlet Hizmetlerinde Sadakatsizlik Suçunun Cezası?

• Görevi dolayısıyla öğrendiği ve Devletin güvenliğinin gizli kalmasını gerektirdiği fenni keşif veya yeni buluşları veya sınai yenilikleri kendisinin veya başkasının yararına kullanan veya kullanılmasını sağlayan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
• Fiil, Türkiye ile savaş̧ halinde bulunan bir devletin yararına işlenir veya Devletin savaş̧ hazırlıklarını veya savaş̧ etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile müebbet hapis cezası verilir.
• Türkiye Devleti tarafından yabancı bir memlekette Devlete ait belirli bir işi görmek için görevlendirilen kimse, bu görevi sadakatle yerine getirmediği ve bu fiilden dolayı zarar meydana gelebildiği takdirde faile beş̧ yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.
• Bu maddede tanımlanan suçların işleneceğini haber alıp da bunları zamanında yetkililere ihbar etmeyenlere, suç̧ teşebbüs derecesinde kalmış̧ olsa bile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.