İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Dini inançların istismar edilmesi suçu nitelikli dolandırıcılık suçu örneğidir. Türk Ceza Kanunu’nun 158. maddesinde nitelikli dolandırıcılık suçunun kapsamları incelenmiştir.
Nitelikli dolandırıcılık suçunun dinin istismar edilmesi halinin söz konusu olabilmesi için dinin bir aldatma aracı olarak kullanılması gerekmektedir.
Dolandırıcılık, nitelikli bir aldatmacadır. Dolandırıcı tarafından gerçekleştirilen hileli eylem, belirli bir düzeyde karmaşık, etkili ve ustaca olmalıdır; böylelikle mağdurun dikkatini dağıtacak ve inceleme imkanını sınırlayacak nitelikte hareketler içermelidir.
Hileli davranışlarla mağduru aldatmak ve bu aldanma sonucunda mağdurun ya sanığı ya da başkasını haksız yere suçlamasını sağlamak esastır.
Bir eylemin dolandırıcılık olarak kabul edilmesi ve bu suçun oluşması için, hilenin aşağıdaki koşulları sağlaması gerekmektedir:
Türk Ceza Kanunu'nun 158/1-a maddesi, dolandırıcılık suçunu, dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi şeklinde işlendiğinde, temel dolandırıcılık suçundan daha ağır cezalar öngörmektedir. Bu madde, dinin bir aldatma aracı olarak kullanılmasını öne çıkarmaktadır.
Din, bir topluluğun kutsal kitapları, peygamberleri ve ilahî kavramları içeren inanç sistemini ve bu sisteme bağlı ahlaki kuralları içerir. Dinî inançlar, bir kişinin içsel duygularıyla, yetiştiği çevre ve toplum arasında sıkı bir ilişki içindedir.
Bu özellikli suçun gerçekleşebilmesi ve cezanın uygulanabilmesi için, dinî kurallara bağlı olanların değer verdiği inançlar, duygular ve ahlaki değerlerin aldatma aracı olarak kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla, bu tür hilelerle haksız bir çıkar elde edilmelidir.
Dinî duyguların kötüye kullanılması, sadece hukuki bir suç değil, aynı zamanda toplumsal bir haksızlık ve vicdani bir sorundur. Toplumun bu tür istismarlara karşı duyarlı olması ve hukuki düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması, dinî inançların istismarını engellemeye yardımcı olabilir. Bu bağlamda, eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları da önemlidir, çünkü insanların bilinçli ve eleştirel bir şekilde dinî inançlarını değerlendirebilmesi, bu tür istismarların önlenmesine katkı sağlayabilir.
Dini duyguların suistimal edilmesi suçu halk arasında sıklıkla hoca, büyü, muska benzeri kavramların yer aldığı olaylar olarak görülmektedir. Nitelikli suçun bir örneğini sunan dini duyguların istismar edilmesi suçunda aldatma aracı olarak ise büyüyü bozma, etkisiz hale getirme karşılığında maddi menfaat sağlandığı görülmektedir.
Nitelikli dolandırıcılık suçunun üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde, faile verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Dini inanç ve duyguların istismarı suretiyle dolandırıcılık suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi durumunda faile verilecek ceza bir kat artırılır.
Dini inanç ve duyguların istismarı halinde bu suça dair yargılama Ağır Ceza Mahkemesi‘nde yapılır.
Yargıtay 23. Ceza Dairesi, 2015/4053 E, 2015/7269 K, 30/11/2015 T
“…Sanığın, sara hastası olan katılanın ikametine gelerek, “seni cin çarpmış, ben seni iyileştirebilirim” şeklinde yalan söyleyerek bu duruma inanan katılandan tedavi ve ilaç gideri bahanesiyle para alarak haksız menfaat temin ettiğinin iddia edildiği olayda…”
Yargıtay Ceza Genel Kurul 2012/15-1365 E, 2013/381 K, 24/09/2013
“…Kendisini tanımayan katılana oğlu …’ı tanıdığı izlenimi veren sanığın, öldüğünü iddia ettiği kayınvalidesinin vasiyeti gereği erzak ve para dağıtacağını söyleyip, bunu katılandan yapmasını istediği, bu isteği kabul eden katılanı kayınvalidesi için mevlüt okuyan hocaya parasını okutmak suretiyle bereketleneceğine inandırıp, kimliği belirlenemediği için evrakı ayrılan ikinci bir kişi ile birlikte kandırarak parasını almak suretiyle gerçekleşen olayda…”