İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
İstihkak davası, bir malın gerçek sahibinin, malını haksız olarak elinde bulunduran kişiye karşı açtığı bir hukuki davadır. Bu dava, malikin mülkiyet hakkına dayanarak yürütülür ve temel amacı, malın geri verilmesini sağlamaktır. Dolayısıyla istihkak davası, ayni bir dava niteliği taşır.
İstihkak davası, özellikle malın üzerinde hukuki bir zilyetlik hakkı bulunan kişi tarafından, malın elinde bulunduğu kişi veya kişilerden geri alınması talebiyle açılır. Mahkeme, davada verilen deliller ve kanıtlar doğrultusunda, malın kime ait olduğuna karar verir. Eğer mahkeme, davacının mülkiyet hakkını tespit ederse, haksız zilyet konumundaki kişiye karşı, malın geri verilmesi yönünde bir karar verir.
Bu yönüyle istihkak davası, bir eda davası olarak da değerlendirilebilir; zira sonuç olarak malın geri verilmesi talep edilir. İstihkak davası, malın mülkiyetine dair bir uyuşmazlık olduğunda ve malın mevcut zilyedi tarafından haksız bir şekilde tutulduğunda sıkça başvurulan bir hukuki yoldur.
İstihkak davasının farklı türleri vardır. Bu türler, amaç ve konu bakımından farklılıklar gösterir. Başlıca istihkak davaları, haciz sebebiyle istihkak davası, miras sebebiyle istihkak davası ve malın rıza dışı elden çıkması sebebiyle istihkak davasıdır
Miras sebebiyle istihkak davası, mirasçının, miras bırakanın mal varlığında bulunan ancak başkası tarafından haksız bir şekilde zilyetliği elinde tutulan taşınmaz ya da taşınır mallara karşı açtığı bir dava türüdür. Bu davanın şartları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Miras sebebiyle istihkak davası açabilmek için öncelikle mirasın açılması gerekmektedir. Miras, miras bırakanın vefat etmesiyle açılır.
Davacı, mirasçılık sıfatına sahip olmalıdır. Yani, miras bırakanın yasal mirasçısı veya vasiyetname ile tayin edilmiş mirasçısı olmalıdır. Mirasçılık belgesi, bu sıfatın ispatında kullanılabilir.
Davalı, dava konusu taşınmaz ya da taşınır mal üzerinde zilyetlik hakkına sahip olmalıdır. Davalı, malı miras bırakanın iradesi dışında elinde tutuyorsa, bu durumda zilyetliğin haksız olduğu kabul edilir.
İstihkak davasında dava konusu olan malın, miras bırakanın malvarlığına ait olduğu kanıtlanmalıdır. Miras bırakanın mülkiyetinde bulunan ve dava konusu edilen mal, mirasçının talep edebileceği bir mal olmalıdır.
İstihkak davası açılmadan önce, malın başkası tarafından tasarruf edilmesini önlemek amacıyla ihtiyati tedbir talep edilebilir. Bu, malın korunması açısından önemlidir.
Miras sebebiyle istihkak davası, mirasın açılmasından itibaren belirli bir süre içinde (genellikle 10 yıl) açılmalıdır. Bu süre içinde dava açılmaması durumunda, hak düşürücü süre nedeniyle dava reddedilebilir.
Haciz sebebiyle istihkak davası, haczedilen bir malın üçüncü kişiye ait olduğu iddia edildiğinde gündeme gelen bir hukuki süreçtir. İcra İflas Kanunu’nun 96. maddesi ve devamında düzenlenen bu dava, haczedilen malın kimin mülkiyetinde olduğunun belirlenmesi amacı taşır.
Hacizde istihkak davası, alacaklı ve borçlu arasındaki mal varlığı üzerindeki uyuşmazlıkları çözmeyi amaçlayarak, tarafların haklarını korumak için önemli bir hukuki mekanizmadır.
Türk Borçlar Kanunu’nun 639. maddesi uyarınca miras sebebiyle açılan istihkak davalarında zamanaşımı süreleri şunlardır:
Kötüniyetli kişi, malın mirasbırakana ait olduğunu bilmesine rağmen onu elinde bulunduran kişidir.
Haciz sebebiyle istihkak davaları, İcra İflas Kanunu hükümlerine göre farklılık gösterir:
Her iki durumda da, istihkak davası süresi 7 gündür ve bu süreler, ilgili icra dairesine veya mahkemeye bildirimi gerektirir.
Adi istihkak davasında herhangi bir zamanaşımı süresi veya hak düşürücü süre bulunmamaktadır. Bu durum, davanın ayni hakka dayanmasından kaynaklanır ve dolayısıyla mülkiyet hakkının korunmasına yönelik olarak süre sınırlaması getirilmez
İstihkak davası, üçüncü kişinin istihkak iddiasına ilişkindir. Mülkiyet karinesinin aksinin davacı üçüncü kişi tarafından inandırıcı ve güçlü delillerle ispat edilmesi gerekir. Üçüncü kişi ispat yükü altında olup karinenin aksini her türlü delille kanıtlama olanağına sahiptir.
Miras sebebiyle istihkak davasında Yetkili mahkeme, mirasbırakanın son yerleşim yeri mahkemesidir. Haciz sebebiyle açılan istihkak davalarında görevli mahkeme icra mahkemesidir. Yetkili mahkeme, icra takibinin yapıldığı yer veya davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
İstihkak davaları mülkiyet hakkının tespitine ilişkin davalar olmaları nedeniyle dava konusunun taşınır veya taşınmaz olması farketmeksizin istihkak davalarına ilişkin ilâmlar kesinleşmediği müddetçe icraya konu edilemeyecektir
....... İCRA HUKUK MAHKEMESİ’NE
İCRA DOSYA NO :
DAVACI/ALACAKLI :
VEKİLİ :
HAKSIZ OLARAK
İSTİHKAK İDDİASINDA
BULUNAN / DAVALI : (Mernis Adresine Tebligat)
DAVA KONUSU :Haksız İstihkak iddiasının reddi ve Kötü niyet tazminatı talebimizdir.
AÇIKLAMALAR :
1-) Yukarıda numarası verilen icra müdürlüğü dosyasından PAKİZE YORULMAZ ve DEMET YORULMAZ borçluların ticaret sicil müdürlüğünde bilinen adreslerine menkul haczine gidilmiştir.Borçluların sahibi olduğu ve hala üzerlerine kayıtlı olan HALİTPAŞA CAD.NO:24/A ERZİNCAN adreslerindeki YONCA MARKET adındaki işyerinde 13/10/2016 tarihinde yapılan haciz esnasında davalı taraf YUSUF ERDEM haciz edilen malların kendisine ait olduğunu beyan ederek istihkak iddiasında bulunmuştur.
2-)Davalı Ahmet’in haciz esnasında bulunduğu istihkak iddiasının iptali gerekmektedir.
Şöyle ki ;
a-) Belirtilen adres ve işyeri ADALET MARKET dosya borçluları olan Ahmet adına kayıtlı olup haciz esnasında haciz tutanağından da anlaşılacağı üzere haciz mahallinde Ahmet’in eşi vardır. Ayrıca işyerinin kapısında sayım nedeniyle kapalı yazmaktadır. Ahmet haciz işlemi başladıktan ve Kemal tarafından kendisine haber verilmesinden sonra haciz mahalline gelmiştir.
b-) Yine istihkak iddiasında bulunan davalı haciz esnasında her ne kadar haciz edilen malların kendine ait olduğu belirterek istihkak iddiasında bulunmuş ise icra dosyasına malların kendine ait olduğu iş yerinin kendine ait olduğunu gösteren FATURA, BELGE, VERGİ LEVHASI, TİCARET SİCİL KAYDI sunamamıştır. Adana Vergi dairesi ve Adana ticaret sicil müdürlüğüne müzekkere yazılması halinde belirtilen adreste davalının bir alakasının olmadığı açıkça görülecektir.
c-) Yine haciz tutanağından da anlaşılacağı üzere hacze gidilen işyerinde dosya borçlularının işletmiş olduğu market ADALET MARKET adı altında reklam tabelaları vardır. Ahmet adına hiçbir belge ve kanıt yoktur.
d-) İcra dairesinin yukarıda belirtilen icra dosyasında haciz yapılan işyerinin Su aboneliği, Elektrik aboneliği, Belediye reklam beyanname vergisi istihkak iddiasında bulunan davalı adına değil, takip borçlusu Mehmet adınadır. Adana Belediyesine ve Adana İl Müdürlüğüne müzekkere yazılarak haciz yapılan adres olan Adana adresindeki abone bilgilerinin yada istihkak iddiasında bulunan davalının üzerine kayıtlı abonelik ve adreslerinin istenilmesi sonucunda ortaya çıkacaktır.
e-) Ayrıca istihkak iddiasında bulunan davalının işyerini devraldığını ve kendisine ait olduğunu beyan etmiş olması da devralan kişinin borçlardan iki yıl boyunca sorumlu olduğu anlamına gelmektedir. zira Yargıtay kararları da bu yöndedir.