İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Ocak 2025’te kira artış oranı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerine dayanarak belirlenmiştir. TÜİK’in Aralık 2024 Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre, 12 aylık ortalama TÜFE artışı %58,51 olarak gerçekleşmiştir.
Bu oran, Ocak 2025’te kira sözleşmesini yenileyecek kiracılar ve ev sahipleri için uygulanacak azami kira artışını belirlemektedir. Örneğin, mevcut kira bedeli 20.000 TL olan bir konut için %58,51’lik artışla yeni kira bedeli 31,702 TL olacaktır.
Konut kiraları için yasal düzenlemeler gereği, kira artışları TÜFE’nin 12 aylık ortalamalarına göre yapılmaktadır. Ev sahipleri, bu oranın üzerinde bir artış yapamazlar. İş yeri kiraları için ise taraflar arasındaki sözleşme hükümleri geçerlidir; ancak sözleşmede aksi belirtilmedikçe, genellikle TÜFE oranları baz alınır.
Kira artış oranları, enflasyon verilerine bağlı olarak her ay güncellenmektedir. Bu nedenle, kiracıların ve ev sahiplerinin güncel TÜİK verilerini takip etmeleri önemlidir. (Kaynak TUİK)
Kira artış oranları, yasal düzenlemelere dayanarak belirlenir ve enflasyonla doğrudan ilişkilidir. Kira artışı, her yıl belirli bir oranda yapılır ve bu oran Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) göre hesaplanır.
Kira artışı için şu adımlar izlenir:
1) TÜFE verilerinin incelenmesi: TÜİK’in her ay açıkladığı enflasyon verilerine bakılır. Bu verilerden 12 aylık ortalama enflasyon oranı alınır.
2) Kira artış oranının belirlenmesi: Sözleşmede belirlenen kira artış koşullarına göre, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına bakılarak kira artışı hesaplanır. Ev sahipleri, bu oranı aşamazlar.
Örneğin, 2024 yılı sonunda TÜİK’in açıkladığı 12 aylık enflasyon oranı %58,51 ise, 2025 yılındaki kira artışı bu oranda yapılır.
1) Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE): TÜFE, enflasyonu ölçen bir göstergedir ve tüketici tarafından satın alınan mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişimleri takip eder. Bu endeks, kira artışlarında en yaygın kullanılan göstergedir.
2) Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE): Bu endeks, üretici fiyatlarındaki değişimleri gösterir. Ancak, konut kiraları için çok sık kullanılmaz. Yİ-ÜFE genellikle ticari kiralamalar ve sektör bazında farklılıklar gösterir.
Kira artış oranları hesaplanırken, hem kiracının hem de ev sahibinin dikkat etmesi gereken birkaç önemli husus bulunmaktadır. Bu hususlar, hem yasal hakları koruma hem de kira artışı sürecinin sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlamak amacıyla önemlidir:
Sözleşmede Kira Artış Oranı Belirleme: Kira sözleşmesinde, taraflar artış oranlarını serbestçe belirleyebilir. Ancak, bu artış oranı, yasal sınırları aşmamalıdır. Eğer sözleşmede artış oranı açıkça belirtilmemişse, yasal olarak TÜİK verilerine dayalı artış yapılır.
Yasal Limit: 2021 yılından itibaren, Türkiye’de kira artışları, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre yapılır ve bu artış oranı yasal olarak sınırlandırılmıştır. Ev sahipleri, bu sınırları aşarak daha yüksek artışlar talep edemez.
Zamanında Bildirim: Kira artışı, sözleşmede belirlenen tarihten önce kiracıya yazılı olarak bildirilmelidir. Bir kira artışı yapılacaksa, ev sahibi kiracıya bu artışı en az 30 gün önce bildirmek zorundadır.
Kira Artışı ve Kiracının Hakları: Kiracılar, yasal olarak belirlenen artış oranını kabul etmeme hakkına sahiptir. Ancak, kiracı artışa itiraz ederse, bu durumda çözüm için mahkemeye başvurulabilir.
Kira artış oranları, hem kiracılar hem de ev sahipleri için önemli mali etkiler doğurabilir. Hem kiracılar hem de ev sahipleri, kira artış oranlarının doğru bir şekilde hesaplanması ve yasal çerçevelere uygun olarak yapılması konusunda dikkatli olmalıdır.
Kiracılar için kira artış oranları doğrudan ev sahibi ile yapılan sözleşmeye ve TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarına dayanır. Kiracılar, kira bedelinin artışıyla karşı karşıya kaldıklarında, bu artışın hesaplanmasında izlenen temel adımlar;
1) TÜFE’nin 12 Aylık Ortalamasına Dayalı Artış: Kira sözleşmesinde kira artış oranı belirlenmemişse, TÜİK tarafından her yıl açıklanan TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre kira artışı yapılır.
2) Yeni Kira Bedelinin Hesaplanması: Kira bedelinin artışı hesaplanırken, mevcut kira bedeline artış oranı uygulanır.
3) Kira Artışının Yasal Sınırları: Kiracılar, yasal olarak belirlenen artış oranının üzerine çıkılmasına karşı korunmaktadır. Eğer ev sahibi, belirlenen oranın üzerinde bir artış yapmak isterse, bu durum yasal olmayan bir artışa neden olabilir ve kiracı bu artışı reddetme hakkına sahiptir.
Ev sahipleri, kira artışlarını yaparken dikkat etmesi gereken bazı önemli yasal düzenlemeler ve hususlar vardır. Bu kurallara uyulmadığı takdirde hukuki sorunlarla karşılaşılabilir.
1) Yasal Artış Oranı: Ev sahiplerinin, kiracılara uygulayacağı kira artış oranını, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerine göre belirlemesi gerekmektedir. Eğer kira artışı yasal sınırları aşarsa, kiracı artışı reddedebilir veya bu konuda hukuki yollara başvurabilir. Bu nedenle, TÜFE verilerinin dikkatlice takip edilmesi önemlidir.
2) Sözleşmede Kira Artışı Şartları: Kira sözleşmesinde artış oranı açıkça belirtilmişse, sözleşmeye sadık kalınarak artış yapılır. Ancak, sözleşmede belirtilen oran yasal sınırlara aykırıysa, bu durum kiracı tarafından itiraz edilebilir. Ev sahipleri, bu durumu göz önünde bulundurarak kira artış oranlarını belirlemelidir.
3) Bildirim Süresi: Kira artışı yapılacaksa, ev sahibi kiracıya en az 30 gün önceden yazılı olarak bildirimde bulunmalıdır. Bu süreye uyulmaması durumunda, kira artışı geçerli olmayabilir. Ayrıca, bu bildirimde kira artışının hesaplanma yöntemi ve oranı açıkça belirtilmelidir.
4) İkametgah Adresi: Kira artışının bildirilmesi sırasında, kiracının doğru iletişim adresi kullanılmalıdır. Kiracının ikametgah adresi yanlış yazılırsa, bildirim geçersiz olabilir ve ev sahibi hukuki sorunlarla karşılaşabilir.
5) Vergi ve Diğer Yükümlülükler: Ev sahiplerinin, kira artışını belirlerken, kira geliri üzerinden vergilendirme yükümlülüklerini de göz önünde bulundurması gerekir. Kira gelirinden elde edilen gelir, belirli bir tutarın üzerinde vergiye tabidir. Bu nedenle, kira artışı yapıldığında vergi düzenlemelerine de dikkat edilmelidir.