Sınır Dışı (Deport) Etme Nedir?
Deport, bir kişinin yasal olarak bulunduğu bir ülkeden zorla çıkarılmasıdır. Bunun sebepleri yasal bir izin veya vatandaşlık hakkı olmaksızın bulunması veya belirli nedenlerle yasal statüsünün iptal edilmesi olabilmektedir. Örnek olarak bir yabancı ülke vatandaşı, ülkeye girdiği tarih itibarıyla oturma iznine sahip değilse veya suç işlediyse, hükümet yetkilileri tarafından deport işlemine tabi tutulabilir.
Kimler Sınır Dışı (Deport) Edilebilir?
Deport işleminin nedenleri Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. Maddesinde düzenlenmiştir.
- 5237 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilenler,
- Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar,
- Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar,
- Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar,
- Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar,
- Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler,
- İkamet izinleri iptal edilenler,
- İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler,
- Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,
- Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler,
- Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler,
- Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra bu Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar,
- İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar,
- Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler.
Sınır Dışı (Deport) Edilemeyecek Kişiler Kimlerdir?
Belirli durumlarda yabancıların sınır dışı edilmesi yasaktır. Ölüm cezası, işkence veya insanlık dışı muamele görme riski olan ülkelere gönderilme durumu bulunanlar, ciddi derecede sağlık sorunu olanlar, tedavi olanakları olmayan hastalıkları bulunanlar, insan ticareti mağdurları ve psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları sınır dışı edilmez.
Hangi Durumlarda Sınır Dışı (Deport) Kararı Çıkar?
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) kapsamında, çeşitli durumlar yabancıların sınır dışı edilmesine neden olabilir
Suç Faaliyetleri
Türkiye'de yabancılar tarafından işlenen suçlar, sınır dışı edilme kararının temel nedenlerinden biridir. Özellikle ağır suçlar (örneğin uyuşturucu ticareti, insan kaçakçılığı, organize suçlar) veya sürekli olarak hafif suçlar işleyenler, yasal süreç sonucunda sınır dışı edilme kararıyla karşı karşıya kalabilirler. Yabancıların Türkiye'de suç işlemeleri, hem kamu düzeni hem de güvenliği tehdit etmesi bakımından ciddi sonuçlar doğurabilir.
Kamu Düzeni ve Güvenliğini Tehdit Etme
Bir yabancının Türkiye'de bulunduğu süreçte kamu düzenini veya güvenliğini tehlikeye sokması durumunda da sınır dışı edilme kararı alınabilir.
Sahte Belge Kullanma ve Diğer Dolandırıcılık Faaliyetleri
Sahte belge kullanımı veya dolandırıcılık faaliyetlerinde bulunan yabancılar da sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Bu tür faaliyetler, hem yasalara aykırı olup hem de Türkiye'de yasal konumlarını tehlikeye sokabilecek niteliktedir.
Vize veya İkamet İzin Sürelerinin İhlali
Türkiye'ye giriş yapan yabancıların vize veya ikamet izin sürelerini aşmaları durumunda, yasal süreçler sonucunda sınır dışı edilme kararı alınabilir. Bu durumlar genellikle yabancıların yasal prosedürleri takip etmemesi veya izin sürelerini aşarak yasa dışı duruma düşmeleriyle ilgilidir.
Türkiye'ye Yasa Dışı Giriş Yapma
Yabancıların Türkiye'ye yasa dışı yollarla giriş yapmaları veya yasa dışı olarak Türkiye'de bulunmaları, sınır dışı edilme sürecini başlatan önemli bir etkendir. Türkiye'ye yasal olmayan yollarla giren veya yasal olmayan durumlarla uzun süre kalan yabancılar, yasal süreçler sonucunda ülkeden çıkarılabilirler.
- Sınır Dışı Kararına İtiraz
Hakkında sınır dışı etme kararı bulunan kimse kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurmalıdır. Mahkemeye başvuran kişi bu başvurusunu sınır dışı etme kararını veren makama bildirir.
- Sınır Dışı Kararına İtiraz Dilekçesi
İSTANBUL NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ SAYIN BAŞKANLIĞI’NA
Yürütmenin Durdurulması Taleplidir
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI : İSTANBUL VALİLİĞİ (İl Göç İdaresi Müdürlüğü), ADRES
KONU : Müvekkil aleyhine İstanbul Valiliği tarafından verilmiş olan …/…/…. tarihli SINIR DIŞI kararının yürütmesinin durdurulması ve Sınır Dışı Kararının İPTALİ talebini içerir dava dilekçemizdir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkilim hakkında anılan sınır dışı etme kararı usul, kanun, uluslararası sözleşmeler ve hakkaniyete aykırıdır. Sınır dışı kararının uygulanması hâlinde davacı müvekkilin, ülkesi …’da yaşanan iç ve dış savaş sebebiyle hedef gözetmeksizin gerçekleşen şiddet eylemlerinde telafi edilemeyecek şekilde zarara uğraması ve ölme ihtimali bulunmaktadır. Bu nedenle anılan kararın iptali hakkında karar verilmesi gerekmektedir. Şöyle ki;
(Müvekkilin Başına Gelen Olaylar Silsilesi, Hayatındaki Önemli Noktalar, Neden Türkiye’ye Geldiği, Hakkında Verilen Sınır Dışı Kararı Ve Bu Kararın Hukuka Ve Kanuna Aykırı Olduğu Bu Kısımda Anlatılır. Müvekkil YUKK Uyarınca Geri Gönderilemeyecek Kişiler Kategorisinde İse Bu Da Belirtilmelidir. Müvekkile Ait Kısa Dönem İkamet İzni Veya İnsanî İkamet İzni Başvurusu Olup Olmadığı Da Burada Bahsedilmelidir. Müvekkilin Kendi Ülkesinde Can Güvenliği Olmadığına Dair Durumlar Da Açıklanmalıdır. Bu Açıklamaları Belgeler İle Desteklemek Gerekir. Sınır Dışı Kararının Tebliğindeki Usulsüzlükler De Açıklanmalıdır.)
Yukarıda ayrıntılı şekilde açıklandığı üzere, işbu davayı açma zarureti hasıl olmuştur.
HUKUKİ SEBEPLER: 1948 tarihli İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi (Mültecilerin Hukukî Statüsüne Dair Sözleşme), T.C. Anayasası, 6458 s. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, 7201 s. Tebligat Kanunu, 28184 s. Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik, 2577 s. İdarî Yargılama Usul Kanunu, 6100 s. Hukuk Muhakemeleri Kanunu.
HUKUKİ DELİLLER: İstanbul İl Göç İdaresi’nde bulunan müvekkil dosyalarındaki her türlü bilgi ve belge, …/…/… tarihli sınır dışı edilme dosyasının kararı, raporlar ve her türlü sair delil.
NETİCE-İ TALEP: Yukarıda açıklanan nedenler ve re’sen tespit edilecek nedenlerle; kanunlara, usule, uluslararası sözleşmelere ve hakkaniyete aykırı olarak İstanbul Valiliğince müvekkil hakkında alınan …/…/… tarihli sınır dışı kararının yürütmesinin durdurularak İPTALİNE, (yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygıyla vekâleten arz ve talep ederiz.
Av. DAVACI VEKİLİ
(e-imzalıdır)
- Sınır Dışı Kararına İtiraz Süresi
Hakkında sınır dışı etme kararı alınan kişi mahkemeye başvurarak kararın iptalini talep etme hakkına sahiptir. Hakkında sınır dışı etme kararı bulunan kimse kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde sınır dışı etme kararı veren valiliğin bulunduğu ildeki idare mahkemesine başvurmalıdır.
- Sınır Dışı Kararının İptali
Sınır dışı etme kararları idari işlem niteliğindedir ve bu kararlara karşı ilgili makamlar nezdinde itiraz edilebileceği gibi idari yargıda iptal davası açılması da mümkündür. Hakkında sınır dışı etme kararı bulunan kimse kararın tebliğinden itibaren yedi gün içinde idare mahkemesine başvurmalıdır. İdare mahkemesi bu başvuruyu en geç 15 gün içinde sonuçlandırır. Mahkemenin vermiş olduğu karar kesindir. Yargılama sürecinde verilen karar uygulanamaz.
Sınır Dışı (Deport) Kararına Hangi Mahkeme Bakar?
Sınır dışı etme kararı, idari işlem mahiyetinde olduğundan bu işlemin iptali talebiyle açılan davalarda idare mahkemeleri görevlidir. Yetkili idare mahkemesi ise İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca sınır dışı etme kararı veren valiliğin bulunduğu ildeki idare mahkemesidir
Sınır Dışı (Deport) İptali Davası
Sınır dışı kararının iptali için dava açılması gerekir ise, dava dilekçesi idare mahkemesine sunulur. Dilekçede, sınır dışı kararının hukuka aykırı olduğuna dair belgeler ve kanıtlar yer almalıdır. Dava süreci genellikle uzun sürebilse se yürütmenin durdurulması kararı genellikle 20 ile 30 gün içinde alınabilir.
Sınır Dışı Etme (Deport) Süreci ve Uygulamalar
Deport işlemi, yasal bir süreçtir ve adli makamların kararına bağlıdır. Bu süreçte hukuki destek almak oldukça önem taşımaktadır. Deport avukatının en önemli görevlerinden biri, müvekkilinin haklarını savunmak ve yasal olarak adil bir şekilde işlem görmesini sağlamaktır. Bu nedenle, deport avukatları, müvekkillerinin yasal haklarını korumak için gereken tüm yasal işlemleri gerçekleştirirler. Deport avukatı snır dışı etme kararlarında, iltica başvurusunda, göçmenlik statüsü başvuruları, vize başvurularında hukuki destek sağlamaktadır.
Hakkında deport kararı verilen yabancı uyruklu kişi için giriş yasağı da verilebilmesi mümkündür. Bu durumda yabancı, deport kararının süresi dolmadan ülkeye tekrar giremez.
Deport işlemi sonrasında, yabancıların geri gönderilme süreci başlar. Bu süreç, yabancıların ülkesine dönüşüne yardımcı olacak düzenlemeleri içerir. Deport kararının kaldırılması için, idare mahkemesinde sınır dışı kararına karşı iptal davası açılması gerekmektedir. Deport kararına karşı da yargı yolu açıktır. Deport kararı ilgili kişiye tebliğ edildikten sonra, 7 gün içinde idare mahkemesinde dava açılması gerekmektedir.
7 günlük süre içinde dava açılmazsa, yabancı dava açma hakkını kaybeder.
Deport Kararının Uygulanması ve Sürecin Tamamlanması
Deport kararının alınmasının ardından hakkında deport kararı verilmiş kişi için sınır dışı işlemleri başlatılır. Öncelikle karar yabancı uyruklu kişiye tebliğ edilir Ardından ülkeyi terk etmesi için belirli bir süre Tanınır. Kişi karara itiraz etmezse veya eder ancak itirazı yerinde bulunmazsa sınır dışı işlemleri başlatılır. Tüm bu süreçlerin ardından hakkında deport kararı verilmiş kişi ülkeden çıkarılır ve bir daha ülkeye giriş yapması da yasaklanır.
Deport Kararının Etkisi Ne Kadar Sürer?
Türkiyeden sınır dışı edilmesine karar verilen yabancılar, haklarında ayrıca giriş yasağı kararı alınmadığı sürece Türkiye’ye dönebilirler. Bunun yanında kişi hakkında giriş yasağı da verilirse giriş yasağının süresi kural olarak 5 yıldır. Ancak kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit bulunması halinde bu süre, Genel Müdürlükçe en fazla on yıl daha artırılabilir. (m:9/3) Hasılı, ülkeye giriş yasağının üst sınırı 15 yıldır
Deport Kararının Kaldırılması İçin Neler Yapılabilir?
Deport kararının haksız olarak verildiğini düşünüyorsanız karara itiraz edebilir ve iptal davası açılabilir. Bu süreçte hukuki destek almak oldukça önem taşır. Zira itira ve iptal davalarında öne sürülen argümanlar ve kanıt olabilecek belgeler oldukça önemlidir ve dikkatle hazırlanması gerekir. Bunun yanı sıra itiraz etme sürelerini de titizlikle takip etmek gerekir. Sınır dışı kararı, bir idari işlem olduğu için idarenin eylem ve işlemleri yargı denetimine tabidir. Bu nedenle, deport kararına karşı da yargı yolu açıktır. Deport kararına itirazı bizzat kendiniz veya avukatınız aracılığı ile yapabilirsiniz. Adli yardım yoluna başvurarak devlet tarafından tarafınıza avukat atanmasını da sağlayabilirsiniz. Başvurucu ücretini karşılama imkânı bulunmayan yabancılar adli yardımdan faydalanabilmektedir. Bunun yanı sıra Uluslararası koruma başvurusunda bulunmuş veya uluslararası koruma statüsünde bulunan yabancılar ücretlerin kendilerince karşılanması suretiyle avukat edinebilirler.