Maddi Tazminat Nedir?
Bir bireyin veya kurumun, başka bir bireyin veya kurumun haksız eylemi sonucunda uğradığı maddi zararların tazmini amacıyla açılan hukuki bir davayı ifade eder. Bu tür davalar genellikle kazalar, ihmal, sözleşme ihlali veya benzeri durumlar neticesinde ortaya çıkar.
Manevi Tazminat Nedir?
Bireylerin duygusal acı, itibar kaybı veya psikolojik etkilenmeler nedeniyle tazminat talep etmelerine odaklanan hukuki süreçlerdir. Bu davalarda, mağdurun yaşadığı duygusal sıkıntı ve acılara davalı tarafın neden olduğu kanıtlandığında tazminat talebi söz konusu olabilir.
Maddi Manevi Tazminat Davaları Nelerdir?
- İş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davası
- Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
- Sözleşme ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
- Hatalı doktor uygulamalarından kaynaklanan malpraktis nedeniyle tazminat davaları
- Boşanma davası ile birlikte açılan maddi manevi tazminat davaları
- Suç işlenmesi nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
- Telif haklarının ihlali nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası
- Yazılı veya görsel basın veya sosyal medya üzerinden kişilik haklarına saldırı nedeniyle açılan manevi tazminat davası
- Ceza davası sonrası açılacak maddi ve manevi tazminat davası
Maddi Manevi Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Bu tür bir davalar genellikle, zarar gören kişinin avukatı aracılığıyla mahkemeye başvuru yapmasıyla başlar.
Maddi ve manevi tazminat davaları açmadan önce, uğranılan zararın niteliği ve boyutu belirlenmelidir. Maddi zararlar (ekonomik kayıplar, sağlık masrafları, iş gücü kaybı vb.) ile manevi zararlar (ruhsal ve duygusal etkilenmeler) ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmelidir. Zararların belgelenmesi ve ispatlanması, davanın başarısı için hayati önem taşır.
Maddi ve Manevi Tazminat Davası sürecinde profesyonel bir hukuki danışmanlık almak önemlidir. Bir avukatla çalışmak, davanın doğru şekilde hazırlanmasını, hukuki dayanakların belirlenmesini ve gerekli belgelerin düzenlenmesini sağlar.
Bu tür davalar, davalının yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemelerinde açılır. Dava dilekçesinde, zararlar detaylı bir şekilde açıklanmalı, talep edilen tazminat miktarı ve hukuki gerekçeler net bir şekilde belirtilmelidir.
Dava açıldıktan sonra, mahkeme süreci başlar. Mahkeme davacı ve davalı tarafın iddialarını dinler, sunulan delilleri değerlendirir ve gerekli gördüğü durumlarda bilirkişi incelemesi yaptırabilir. Davacı tarafın zararlarını ispat etmesi sürecin kritik bir parçasıdır. Karar ve İtiraz Mahkeme, tarafların savunmalarını aldıktan sonra bir karar verir. Kararın taraflarca itiraz edilmesi durumunda, temyiz veya istinaf yoluyla Yargıtay veya bölge adliye mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme kararı kesinleştiğinde, hükmedilen tazminat miktarı davalı tarafça ödenir.
Maddi ve manevi tazminat davası açılırken, zamanaşımı sürelerine dikkat edilmelidir. Haksız fiil durumlarında genellikle bir veya iki yıl içinde dava açılması gerekmektedir. Zamanaşımı sürelerine uyulmaması durumunda, dava hakkı kaybedilebilir.
Maddi Manevi Tazminat Davası Ne Kadar Sürer?
Genellikle maddi manevi tazminat davaları, uzun sürebilen ve karmaşık süreçlere tabi tutulan davalardır. İlk olarak, zarar gören tarafın avukatı, delilleri toplamak ve vaka hakkında gerekli bilgileri toplamak için çaba gösterir. Bu aşama, davayı oluşturan iddia ve delillerin doğru bir şekilde hazırlanmasını içerir. Tazminat davasının sonuçlanması mahkemenin iş yoğunluğu, duruşma günlerinin belirlenmesi, adli tatil sürecine girilmesi gibi birçok nedene bağlı olup yaklaşık 1-2 yıl kadar sürmektedir.
Maddi Manevi Tazminat Davaları Kesinleşmeden İcraya Konulabilir mi?
Maddi tazminat ve manevi tazminata ilişkin kararlar, kesinleşmeden icraya konulamayacak kararlar arasında değildir. Bu kapsamda hem maddi tazminat hem de manevi tazminat davaları sonrasında verilen kararlar, kesinleşmeden icraya konulabilir. Ancak hükmedilen maddi ve manevi tazminatlar için aynı kurallar geçerli değildir.
Maddi Manevi Tazminat Davası Hangi Mahkemeye Açılır?
Maddi ve manevi tazminat davası yetkili mahkeme davalının ikametgahındaki yer mahkemesi olurken davalının tüzel kişi olması durumunda tüzel kişinin merkezinin olduğu yerde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesi'dir.
Maddi Manevi Tazminat İstinaf Dilekçe Örneği
ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ (…) HUKUK DAİRESİ’NE
Sunulmak üzere
ANKARA … ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
Dosya No : …./…..E. ……/…….K.
İstinaf Yoluna
Başvuran Davacı : Adı ve Soyadı, (T.C. Kimlik No) Adres
Davalı : Adı ve Soyadı, (T.C. Kimlik No) Adres
Vekili : Avukat Adı ve Soyadı Adres
Tebliğ Tarihi :../…/…
Talep Konusu : Ankara …. Asliye Hukuk Mahkemesinin …/…./….tarih ve E … K.. Sayılı kararının bozulması istemi ile istinaf nedenlerimizin sunulmasıdır.
Açıklamalar :
Müvekkilim adına açmış olduğumuz dava bir alacak davasıdır. Açmış olduğumuz davada sunmuş olduğumuz deliller ve dinletmiş olduğumuz tanıkların tamamı bizim iddiamızı ispat etmektedir. Oysa Ankara … Hukuk Asliye Mahkemesinin…../…./… Tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile davamız reddedildiğinden istinaf yoluna müracaat etme zarureti hasıl olmuştur.
Hukuki Sebepler :6100 Sayılı HMK m.341-360 ve ilgili mevzuat.
Talep Sonucu : Yukarıda kısaca açıklanan ve re’sen dikkate alacağınız nedenlerle, Ankara .. Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına karar verilmesini, saygılarımla arz ve talep ederim……/…./……..
İstinaf Yoluna Başvuran Davacı Vekili
Maddi Manevi Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Maddi tazminat, belirli kriterleri baz alan matematiksel yöntemler ile hesaplanır. Maddi tazminatın belirlenmesinde etkili olan unsurlar aşağıdaki gibidir:
- Doğrudan uğranılan maddi zarar,
- Kusurun ağırlık derecesi,
- Zarar görenin rızası,
- Zarar görenin birlikte kusuru,
- Maluliyet varsa maluliyet oranı.
Manevi Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Kanunda, manevi tazminat miktarının teknik olarak hesaplanmasını sağlayan bir metot yoktur. Manevi tazminat miktarı, bazı kriterler değerlendirilerek somutlaştırılır. Hâkim, hakkaniyete uygun bir manevi tazminat miktarı belirlemelidir. Manevi tazminat olarak belirlenecek miktar, tazminat sorumlusunu fakirleştirmemeli, tazminat alacaklısını da zenginleştirmemelidir.
Maddi ve Manevi Tazminat Nasıl Tahsil Edilir?
Mahkemenin yargılama sonucunda belirlediği tazminat miktarı icra takibine konu edilerek tazminat davasının davalısının malvarlıklarından bu bedelin ödenmesi talep edilir.
Manevi Tazminat Manevi Tazminattan Fazla Olabilir Mi?
Manevi tazminatı, maddi tazminatın tamamlayıcısı olarak gören bu görüş doğrultusunda, manevi tazminatın sosyal yardım niteliği bulunmaktadır ve sosyal açıdan daha güçlü olan taraf, zayıf olan tarafın kişilik değerlerini ihlal etmişse, hâkim zarar gören lehine daha yüksek miktarda tazminata hükmedebilir.
Maddi Manevi Tazminat Davasında Avukat Ücreti ve Avukatın Önemi
Maddi ve manevi tazminat davalarında avukatın rolü son derece kritiktir. Bu tür davalar hukuki bilgi ve deneyim gerektiren karmaşık süreçler içerir. Avukat hak kaybını önleyerek müvekkilin çıkarlarını korur. Maddi manevi tazminatın doğru hesaplanması ve hukuka uygun şekilde talep edilmesini sağlar. Dava sürecinde avukat desteği davanın başarı şansını artırır. Avukat, müvekkil lehine en iyi sonucu almak için arabuluculuk ve müzakere sürecinde etkin rol oynar
Avukatlık Ücreti Nedir?
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi veya müvekkille yapılan ücret sözleşmesine göre ücret talep eder. Ücret genelde sabit bir meblağ veya kazanılan tazminat üzerinden belirli bir oran (%15-%25 gibi)şeklinde olur.
Dosya giderleri, Bilirkişi ücretleri ve harç gibi ek masraflar müvekkil tarafından karşılanır. Dava kazanıldığında karşı tarafın ödenmesi gereken karşı vekalet ücreti mahkeme tarafından belirlenir ve davayı kazanan tarafa ödenir.