İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Soykırım suçu, belirli bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesini hedefleyen ve bu amaç doğrultusunda kasten öldürme, ağır bedensel veya ruhsal zarar verme, yaşam koşullarını zorlaştırma, doğumları engelleme, grup içindeki çocukların zorla nakledilmesi gibi fiillerin işlenmesini kapsayan bir suçtur.
Türk Ceza Kanunu'nun 76. maddesinde tanımlanan soykırım suçu, insanlığa karşı işlenen en ağır suçlardan biridir. Bu suçu işleyenler, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla cezalandırılır. Tüzel kişiler de bu suçlardan dolayı güvenlik tedbirine hüküm giyerler.
Soykırım suçunun örgütlü şekilde işlenmesi halinde ise, örgüt kuran veya yöneten kişilere on yıldan on beş yıla kadar hapis cezası verilirken, örgüte üye olanlar da beş yıldan on yıla kadar hapis cezası alırlar. Tüzel kişiler de bu suçlardan dolayı güvenlik tedbirine hüküm giyerler ve zamanaşımı işlemez.
Soykırım suçu, insan haklarına saygı göstermeyen, hoşgörüsüz ve şiddet dolu toplumların bir ürünüdür. Bu nedenle, soykırım suçunun önlenmesi ve cezalandırılması, barış ve insan hakları açısından son derece önemlidir.
Soykırım suçu, Türk Ceza Kanunu'nun 76. maddesinde sayılan eylemlerden oluşur. Bu eylemlerden biri gerçekleştirildiğinde, suçun konusu o eylemin doğrudan hedef aldığı milli, etnik, ırki veya dini bir grubun üyeleri olacaktır. Örneğin, kasten öldürme fiili gerçekleştirildiğinde, suçun konusu öldürülen grup üyeleridir. Bedensel veya ruhsal ağır hasarlar verme fiili gerçekleştirildiğinde, suçun konusu bedensel veya ruhsal zarar verilen grup üyeleridir.
Grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlanması durumunda, zor koşullara zorlanan grup üyeleri suçun konusudur. Grup içinde doğumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alınması halinde, bu tedbirlerin uygulandığı grup üyeleri konuyu oluşturur. Gruba ait çocukların başka bir gruba zorla nakledilmesi durumunda, suçun konusu milli, etnik, ırki veya dini gruba ait çocuklardır.
Soykırım suçunun faili, konusunu oluşturan milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamını veya bir kısmını yok etmeye yönelik olarak hareket eden kişidir. Mağdur ise suçun konusunu oluşturan grup üyeleridir. Manevi unsur ise, failin amacının konusunu oluşturan grubun tamamını veya bir kısmını yok etmek olmasıdır. Bu amaca yönelik hareket eden kişi, soykırım suçunu işlemiş olur.
Soykırım suçu, uluslararası ceza hukuku kapsamında incelenen bir suçtur ve milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi amacıyla işlenen bir dizi fiil ile ortaya çıkar. Bu fiiller arasında kasten öldürme, kişilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine ağır zarar verme, grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlanması ve grup içinde doğumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alınması yer alır. Soykırım suçunun oluşması için maddi ve manevi unsurların bir arada bulunması gerekmektedir. Bu suçun hukuka uygun olması ihtimali bulunmamaktadır.
Türk Ceza Kanunu’nun 76. Maddesine göre:
Bir planın icrası suretiyle, milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi maksadıyla, bu grupların üyelerine karşı aşağıdaki fiillerden birinin işlenmesi, soykırım suçunu oluşturur:
Soykırım suçu failine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir. Ancak, soykırım kapsamında işlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır.
Soykırım suçunda kanun koyucu cezayı ağırlaştıran nitelikli hal düzenlenmemiştir.
Adli para cezası, mahkeme tarafından, failin bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Adli para cezasına çevirme yalnızca kısa süreli hapis cezalarında uygulama alanı bulabilecektir. Hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın 1 yıl veya daha altında bir hapis cezası olması gereklidir. Adli para cezası tek başına veyahut hapis cezası ile birlikte uygulanan bir yaptırım türüdür. Soykırım suçunun failine verilecek ceza müebbet hapis cezasıdır. Bu sebeple hapis cezasının para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.
Zamanaşımı, davanın belli bir süre içerisinde açılması veya açılmış olan bir davanın kanuni olarak belirlenmiş süresi içerisinde sonuçlandırılmaması durumunda davanın düşmesine sebep olan kurumdur. Türk Ceza Kanunu’nun 76. Maddesine göre “Bu suçlardan dolayı zamanaşımı işlemez.” Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere soykırım suçunda dava zamanaşımı işlememektedir.
CMK'nın 231. maddesi gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için, sanığın kişiliği, yaşayışı, iş ve güç durumu, suçun işleniş biçimi, suçun işlenişindeki amaç ve saikler, suçun işlenişindeki öğretiler, sanığın duruşmadaki tutumu, mağdur zararının durumu, kamu yararının gerektirdiği diğer sebeplerin değerlendirilmesi sonucunda, sanığın suç işlemeyeceğine ve toplum için zararlı bir unsur olmadığına kanaat getirilmesi gerekmektedir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğinde, mahkeme, sanığa belirli bir süre boyunca suçunu ceza evinde değil toplum içinde çekmesi için zaman verir. Bu süre içinde, sanık yeniden bir suç işlemezse, mahkeme kararı gereği cezasız kalır. Ancak, sanık bu süre içinde yeni bir suç işlerse, tüm cezalar uygulanır.
HAGB kararı sanığa verilen ceza, 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise verilebilir. Bu durumda gerekli olan koşulların da sağlanması halinde verilecek hükmün açıklanmasının 5 yıl süreyle geriye bırakılmasına hükmün açıklanmasının geri bırakılması denir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, 2 yıl ve altındaki hapis cezası hükümlerinin infazını engellemektedir. Soykırım suçunun failine verilecek ceza müebbet hapis cezasıdır. Bu sebeple HAGB uygulanması mümkün değildir.
Etkin pişmanlık Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen ve failin hiç ceza almamasına ya da aldığı cezada indirim yapılmasına yol açan düzenlemedir. Buna göre fail mağdura karşı yaratmış olduğu zarardan pişmanlık duyarak zararı gidermeye yönelik hareket ederse bu durumda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilecektir. Etkin pişmanlık her suç tipinde uygulanabilen bir düzenleme değildir. Yalnızca düzenleme bulunan suç tipleri için uygulamak mümkün olur. Soykırım suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz.
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan suçlardan bazıları şikayete tabidir. Ancak soykırım suçu şikayete tabi değildir ve savcılık tarafından kendiliğinden soruşturma başlatılacaktır.
Soykırım suçu TCK'da şikayete tabi suçlar kapsamında yer almamaktadır. Dolayısıyla, suçun işlenmesi durumunda savcılık tarafından resen soruşturma yapılır ve mahkeme tarafından resen kovuşturma yapılır. Bu sebeple mağdurun veya müştekinin şikayetten vazgeçmesi halinde dava düşmeyecektir.
Uzlaştırma kurumu, mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve tarafların uzun dava süreçlerinde hak kaybı yaşamalarını önlemek amacıyla oluşturulmuştur. Uzlaştırma, soruşturma ve kovuşturma aşamalarına alternatif bir yol sağlar. Bu yöntemde, suç mağduru veya zarar göreni ile fail, uzlaştırma kurumunun atadığı uzlaştırmacı eşliğinde görüşür ve ihtilafı sona erdirir. Soykırım suçu uzlaştırmaya tabii suçlardan değildir.
Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise faaliyeti teşebbüs aşamasında kalmış olur. Türk Ceza Kanunu'nun 76. maddesi, belirli fiillerin gerçekleştirilmesiyle soykırım suçunun işlenmiş sayılacağını düzenlemektedir. Bu fiillerden bir veya birkaçına başlanılmış olsa da, failin kontrolünde olmayan nedenlerle sonuç oluşmazsa, fail bu fiiller sebebiyle soykırım suçuna teşebbüsten sorumlu tutulabilir.
Grup içinde doğumları engellemek veya gruba ait çocukları zorla başka bir gruba nakletmek gibi eylemler, sonuç gerçekleşmemiş olsa bile teşebbüs suçunu oluşturabilir.
Türk Ceza Kanunu'nda, soykırım suçuna iştirakla ilgili özel bir düzenleme olmadığı için, suça iştirak etmekten sorumlu olanlar, azmettirme ve yardım etme hükümleri gibi genel hükümler çerçevesinde cezalandırılabilirler. Kişinin, soykırım suçunu oluşturan eylemlerden birine bile katılmış olması, bu kişinin soykırım suçunun faili olarak kabul edilmesine neden olacaktır.
Üst pozisyondaki bir asker, soykırım uygulayan astın suçuna iştirak etmiş olacağından, soykırım suçunun önlenmesi için hiçbir şey yapmaması durumunda, ast ile birlikte sorumlu tutulacaktır. Ancak bir grup üyesinin öldürülmesini emreden üstün emrin yerine getirilmesi durumunda, astın soykırım amacını bilmemesi halinde, kasten adam öldürme veya yaralama suçlarından sorumlu tutulacaktır.
Soykırım suçu için yargılama yapmakla görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Bir planın icrası suretiyle, milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi maksadıyla, bu grupların üyelerine karşı aşağıdaki fiillerden birinin işlenmesi, soykırım suçunu oluşturur:
Türk Ceza Kanunu’nun 76. Maddesine göre:
Soykırım suçu failine ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir. Ancak, soykırım kapsamında işlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır.
Soykırım suçu için yargılama yapmakla görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi Esas : 2018/4404 Karar : 2018/12130
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Sanığın üzerine atılı 5237 sayılı TCK’nin 86/2. maddesinde düzenlenen basit kasten yaralama suçunun takibi şikayete bağlı suçlardan olduğu ve müşteki … vekilinin hükümden sonra, 21.03.2018 tarihli dilekçesi ileşikayetten vazgeçtiğini bildirdiği hususu da dikkate alınarak, sanıktan 5237 sayılı TCK’nin 76/3. maddesi gereğince vazgeçmeyi kabul edip etmediği sorulup sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu nedenle 6723 sayılı Kanunun 33. maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi ile yürürlükte bulunan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 03.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi Esas : 2017/19933 Karar : 2018/14601
Gereği görüşülüp düşünüldü:
1)Sanık … hakkında mağdur …‘e yönelik kasten yaralama suçundan kurulan mahkumiyet hükmüne ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Anayasa Mahkemesinin 24.11.2015 tarih ve 29542 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 08.10.2015 tarih ve 2014/140 Esas-2015/85 Karar sayılı kararı ile 5237 sayılı TCK’nin 53. maddesindeki bazı hükümler iptal edilmiş ise de, bu husus infaz aşamasında dikkate alınabileceğinden bozma nedeni yapılmamıştır.
Yapılan yargılamaya, toplanan ve karar yerinde açıklanan delillere, mahkemenin kovuşturma sonucunda oluşan inanç ve takdirine, gösterilen gerekçeye ve uygulamaya göre sanığın temyiz itirazlarının reddiyle hükmün istem gibi ONANMASINA,
2)Sanık … hakkında mağdur …‘a yönelik kasten yaralama ve tehdit suçlarından kurulan mahkumiyet hükümlerine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak;
a) Sanığın üzerine atılı 5237 sayılı TCK’nin 86/2. maddesinde düzenlenen basit kasten yaralama suçunun takibi şikayete bağlı suçlardan olması ve mağdurun 14.01.2015 tarihli celsedeşikayetten vazgeçmesi karşısında, sanıktan 5237 sayılı TCK’nin 76/3. maddesi gereğince vazgeçmeyi kabul edip etmediği sorulup sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması,
b) Sanığın aşamalarda tehdit suçlamasını kabul etmemesi, olay hakkında bilgi ve görgüsü olan soruşturma aşamasında beyanı alınmayan, sadece kovuşturma aşamasında dinlenen tanık … … mağdurun eşi olması ve sanığın soruşturma aşamasında olaya eşinin tanık olduğunu belirtmemesi birlikte değerlendirildiğinde, sanığın üzerine atılı suçu işlediğine dair her türlü şüpheden uzak, kesin, inandırıcı delil bulunmadığı halde, sanığın atılı tehdit suçundan beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükümlerin bu sebeplerden dolayı 6723 sayılı Kanun’un 33. maddesiyle değişik 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi ile yürürlükte bulunan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi uyarınca istem gibi BOZULMASINA, 08.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.