İstanbul Barosu'na kayıtlı olan Avukat Mehmet Genç, mezun olduğu tarihten bu yana avukatlık mesleğini aralıksız olarak sürdürmektedir. İstanbul Barosu bünyesinde kurduğu avukatlık bürosuyla Ceza Hukuku, Miras Hukuku, Gayrimenkul Hukuku, Bilişim Hukuku başta olmak üzere birçok hukuk alanında avukatlık faaliyeti göstermektedir.
Devamını Oku
Belirsiz süreli iş sözleşmesi, işçi veya işverenin tek taraflı bir irade beyanı olan fesih bildirimi ile sona erdirilebilir. Fesih bildirimi için öngörülen sürelere ihbar süresi denmektedir.
İhbar tazminatı belirlenirken kanundaki ihbar süreleri esas alınır. İşçinin çalıştığı süreyle orantılı olarak ihbar süresi ne kadar öngörülmüşse, uygulanacak ihbar tazminatı da o sürenin ücret olarak karşılığı kadardır. İş Kanununda ihbar süreleri şu şekildedir:
Süreler kanunda hafta olarak belirlenmiştir. İhbar süresi, takvim günü olarak hesaplanır. Hafta sonları ve resmi tatillerin tamamı da ihbar süresinin içinde sayılır.
İş sözleşmesinin feshi durumlarında (işten ayrılma veya çıkarılma) dikkate alınan ihbar süresi, işverenler açısından yasal yükümlülüğe sahiptir. Her ne nedenden olursa olsun, işveren çalışanının ihbar süresini doldurmadan derhal işten çıkarabilir ancak böyle durumlarda ihbar tazminatını da ödemek zorundadır.
İhbar sürecinin başlangıcı, iş sözleşmesinin feshedilme kararının işveren veya çalışan tarafından diğer tarafa bildirmesiyle başlar
Karşı tarafın haklı fesih gerekçesiyle işten ayrılmasına veya işten çıkarılmasına neden olabilir.
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gereklidir. Bildirim şartına uymayan taraf bildirim süresine ilişkin ücret kadar tazminat öder. Bu ödenecek paraya ihbar tazminatı (bildirim ödemesi) denir.
İşçi veya işverenin karşı tarafa ödemekle yükümlü olduğu ihbar tazminatı, çalışanın iş kıdemine göre hesaplanır.
İhbar tazminatı gelir vergisi ve damga vergisine tabi olup, ücret hesap pusulası (bordrosunda) gösterilmesi zorunludur.
Örneğin, aylık brüt ücreti 30.000 TL olan ve işyerinde 1,5 yıldan fazla çalışmış bir çalışanın ihbar tazminatını hesaplayalım:
Bu durumda, çalışanın alacağı ihbar tazminatı Brüt tutarı 63.000 TL olacaktır.
(Çalışanın işten ayrıldığı döneme yani cari ayda ki gelir vergisi oranı ile damga vergisine ait yasal kesintiler düşüldükten sonra net rakam bulunur.)
56 (İhbar süresi) * 2 (Günlük iş arama izni hakkı) = 112 saat (Toplam iş arama izni hakkı)
İşçi kendi istifa ederse ihbar süresi ne kadar?
1 yılı dolmayan işçinin ihbar süresi 4 haftadır. İşçi 6 aydan fazla çalışmış fakat 1 yılı da dolmamışsa süresi 4 haftadır. 1 yılı dolmayan işçilerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta iş yerinde 6 aydan daha fazla çalışıp çalışmadığıdır. 6 aydan daha az çalışan işçilerin 2 hafta öncesinde bildirimde bulunmak zorundadır.
1 yıl çalışanın ihbar süresi 4 haftadır. Kişi 6 ay ile 1,5 yıl arasında bir işyerinde çalışmışsa ihbarda bulunma süresi 4 hafta olarak belirlenmiştir.
2 yıl çalışanın ihbar süresi 6 haftadır. Kişi 1,5 yıl ila 3 yıl arasında bir iş yerinde çalışmışsa ihbarda bulunma süresi 6 hafta olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla 2 yıl çalışan kişi bu süre aralığında olduğundan işten ayrılmadan 6 hafta önce bildirimde bulunmak durumundadır. Bildirimde bulunduktan 6 hafta sonra iş sözleşmesi feshedilmiş olur.
3 yıl çalışanın ihbar süresi 6 haftadır. İşçinin işten ayrılacağını bildirmesi veya işverenin işçiyle olan sözleşmesini sona erdireceğini bildirmesin üzerinden 6 hafta geçtikten sonra iş sözleşmesi feshedilmiş sayılır. 6 haftalık süre işçinin iş sözleşmesi içerisinde kabul edilir. Sözleşmenin feshedilmesinden sonra geçen 6 hafta gibi hesaba katılmaz.
4857 sayılı İş Kanunu Madde 15;
Deneme süresi, iş sözleşmesine konulacak bir hükümle; işçinin çalışma şartlarını görmesi, sözleşme ile üstlenilen işin somut duruma uygunluğu ve işi yapabilme becerisini anlaması, işverenin ise işçinin sözleşme ile üstlendiği işi yapabilme yeteneğini ve verimini ölçen bir süredir.